Flämischi Sproch
Belgisch-Niderländisch-Flämisch Belgisch-Nederlands/Vlaams | ||
---|---|---|
Verbreitig: | Belgie | |
Sprecher: | 6,1 Millione | |
Linguistischi Klassifikation: |
| |
Unterteilige: |
West- und Ostflämisch | |
Offizieller Status | ||
Amtssprooch vo: | ||
Anerkannti Minderheitesprooch vo: | Belgie |
Flämisch (Eigebezeichnig Vlaams) isch bezeichnet e Gruppe vo niderländische Dialäkt.
Dialäkt vo Flandre
ändereS Flämisch isch sträng gseh de Oberbegriff für alli Dialäkt, wo z Flandre gschwätzt werre. Säll erstreckt sich im Süde vo de Niderland und im Norde vo Frankrych. Vom Weste in Richtig Oste git s vyle regionali Variante; am witeste verbreitet isch vo-n-ne s Westflämisch im üsserschte Oste vo Belgie mit über re Million Sprächer. Mer hät versüecht, s als Literatursproch durezsetze, wie s de Autor Guido Gezelle gschribe hät, isch aber dodemit erfolglos blibe.
Sit dr Föderalisierig vo Belgie brucht me s Wort „Flämisch“ aber für „Niderländisch z Belgie“, also au s für s „Brabantisch“ und für s „Limburgisch“. De sprochlig Begriff isch dodrmit politisiert worre. D Verallgemeinerig isch ganz ähnlig falsch wie die, dass die Dytschsprochige em Niderländisch „Holländisch“ säge.
S französische Flämisch, wo im Hinderland vo Dünkirchen gredt wird, isch vom Jean Louis Marteel siner Arbet Het vlaams den men oudders klappen kodifiziert worre. Si chunnt mit ihrem Inhalt über d Grammatik me Wörterbüech noch.
Flämischi Sproch
ändereS git sit em 16. Johrhundert Wörter- und Grammatikbiecher uff „Protoholländisch“ oder „Protoflämisch“; sälli Dialäkt sin z Flandre gschwätzt worre und d Vorläufer vom hüttige Niderländisch. Verschideni Autore verwände defür d Begriff „vlaems“ oder „nederlands“. S Wort "Niderländisch" wird erscht im 19. Johrhundert erwähnt.
S hät im niderländische Ruum nie e kulturälls Zäntrum gha, wo starch gnüeg gsi wär zum d Sproch vereiheitlige. Di niderländischi Schriftsproch basiert vor allem uff de Dialäkt vo Holland.
Vo dem her chönne Holländer Flämisch normalerwys nit automatisch verstoh; Flämisch brucht oftmols dialäktali Konstruktione. Mer nännt di gsprocheni Sproch tussentaal oder au d Sproch zwüsche zwei (zwüschem Flämische und em Niderländische). Drum sendet s niderländische Fernseh uff Flämisch, aber mit niderländische Undertitel; genauso werre aber im flämische Fernseh niderländischi Undertitel ybländet, wyl di holländischi Ussproch für d Flame schwer zum verstoh isch.
Aber au zwüsche Flame uss verschidene Regione cha s züe Verständnisproblem cho. Gwüssi Gruppe wän drum e Algemeen Vlaams (Standard-Flämisch) yfiehre, anderi Holländisch als Gmeinsproch benutze.
Do e Gegenüberstellig vo Flämische und Holländische Wörter. Gwüssi flämischi Wörter und Gebruchsarte underscheide sich vom Holländische, wie s z Holland gschwätzt wird.
Holländisch | Flämisch | Alemannisch |
---|---|---|
Patat | Frieten | Pommes frites |
Spijkerbroek | Jeans(broek) | Jeans(-Hose) |
Zwager | Schoonbroer | Schwager |
Kabinet | Regiering | Regierig |
Jus d’orange1 | Fruitsap | Orangesaft |
Ham | Hesp | Schinke |
Magnetron | Microgolfoven | Miktrowälleherd |
- 1 Lehnwort uss em Französische
S glyche gilt für mänki Usdrück:
Holländisch | Flämisch | Erchlärig |
---|---|---|
Een speld in een hooiberg zoeken | Een naald in een hooimijt zoeken | Öbbis süeche wo mer nit lycht finde cha („E Nodle im Heuhufe süeche“) |
Iets in de gaten hebben | Iets in de mot hebben | chlar seh |
Haastige spoed is zelden goed | Haast en spoed is zelden goed | Mer müeß sich nie beeile |
Weblink
ändere Flämische Sprache im dütschsprochige Wikisource
Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vum Artikel „Flamand_(dialecte)“ vu de franzeesische Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde. |