Ryyfränkisch

Dialäkt: Undermarkgreflerisch

Ryyfränkisch isch d Bezaichnig fir e Gruppe vu weschtmitteldytsche Dialäkt. Si wäre vor allem in eme Biet zwische Lothringe un Hesse gschwätzt.

D Verbraitig vum Ryyfränkisch mit em Hessisch (1), em Pfälzisch (2) un em ryyfränkische Dail vum Lothringisch (3)

Abgränzig

Vum mittelfränkische Moselfränkisch im Norde un Nordweschte unterschaide sich di ryyfränkische Dialäkt dur d Sankt Goarer Linie oder „dat/das-Linie“, wu vu Völklingen an dr Saar iber Simmern, Sankt Goar un Limburg bis uf Dillenburg goht. Im Norde goht s ryyfränkisch Dialäktbiet bis an d Benrather Linie („maken/machen“-Linie), wu nerdlig vu Kassel verlauft, un dodermit an dr Niderdytsch Sprochruum. Vu dr sidfränkische, dr alemannische un dr oschtfränkische Dialäkt im Side un Oschte unterschaide si sich dur d Speyerer Linie („appel/apfel-Linie“) un d Germersheimer Linie („Pund/Pfund-Linie“), wu vu Waisseburch iber Wörth am Rhein, Speyer, Sinsheim, Eberbach, Mudau bis uf Wertheim goht.

Unterdailig

Lothringisch (Frankrych im Département Moselle)
Pfälzisch (Ryyland-Pfalz), doderzue au s Pennsilfaanisch (in dr US-Bundesstaate Pennsylvania, Ohio, Indiana un im kanadische Ontario)
Hessisch (Nord- un Oschthesse (um Kassel, Bad Hersfeld un Fulda), Mittel- un Sidhesse, Nordryy-Weschtfale (Wittgenstein), Ryyland-Pfalz (Ryyhesse) un Bayre (weschtligs Unterfranke)

Wortschatz

Dr Wortschatz vu dr ryyfränkische Dialäkt isch bschribe im Rheinische Werterbuech (ryyfränkischi Dialekt in dr ehmolige preußische Provinz Rheinland), im Pfälzische Werterbuech (pfälzischi Dialäkt), im Werterbuech vu dr dytsch-lothringische Mundarte (lothringischi Dialäkt), im Hessen-Nassauischen Werterbuech (Dialäkt z Hesse-Nassau) un im Sidhessische Werterbuech (ryyhessischi Dialäkt).

Literatur

dtv-Atlas zur deutschen Sprache, 13. durchgesehene Auflage, München 2001