Zorn (Fluss)
D Zorn ìsch a Fluss ìn da Département Unterelsàss un Moselle. Ìhra Qualla ìsch ìn da Vogesa, ìm Gmeinagebììt vu Walscheid. Sa ìsch a Züefluss vu dr Moder, wo salbscht a Züefluss vum Rhii ìsch.
| Zorn | ||
 Kàrta vum Izugsgebììt | ||
| Date | ||
|---|---|---|
| Gwässerkennzaal | FR: A34-0200 | |
| Laag | Frànkrìch | |
| Flusssystem | Rhii | |
| Abfluss über | Moder → Rhii → Nordsee | |
| Quelle | ìn da mìttlera Vogesa, im Département Moselle 48° 33′ 54″ N, 7° 13′ 21″ O | |
| Quellhöchi | ca. 830 m[1] | |
| Mündig | z Rohrwiller ìn d ModerKoordinate: 48° 45′ 7″ N, 7° 54′ 57″ O 48° 45′ 7″ N, 7° 54′ 57″ O | |
| Mündigshöchi | ca. 120 m[2] | |
| Höchiunterschiid | ca. 710 m | |
| Lengi | 97 km | |
| Iizugsgebiet | 757,2 km² | |
| Abfluss am Pegel Waltenheim-sur-Zorn | MQ |
5,91 m³/s
|
| Chliistedt | Zàwere, Bröömt | |
 D Zorn z Wàltne | ||
 vu dr Lìtzelburg ufwarts | ||
| Dialäkt: Mìlhüüserisch |
Ursprung vum Nàmma
ändereUrsprunglig ìsch dr Nàmma vum Fluss „Sorn“ gsìì. As kummt vu'ma vorkeltisch Wort „Sur“, wo fliaßa „bedittet“. Nooch àn Dabo kämma zwei Flìss zamma, dia zwei Flìss sìn ìm àlta Dialekt vu da Vogesa „Sorr“ bezeichnet gsìì, un dia zwei Flìss zamma sìn mìt em Wort ìm Pluràl, „Sorn“, bezeichnet worra. Derzüe han d Elsasser dr Àrtìkel „d“ derzüe gsajt: „d Sorn“, un phonetisch hàt dàs d hìttiga Schrìft „Zorn“ gaa.
Geographii
ändereD Zorn ìsch 96,72 km làng[3]. Àm Enteneck, 295 m hoch, nooch àn Dabo, kämma zwei Flìss, d wissa Zorn un d gaala Zorn, zamma; dàs gìtt d Zorn.
S Izugsgebììt vu dr Zorn ìsch 757,2 km² groß.[4]
D Zorn hàt mehrera Züeflìss:
- Zorn Blanche (rachts), 8,5 km, 18,5 km², 0,348 m³/s
- Traubach (lìnks), 1,9 km
- Mittbach (lìnks), 2,2 km
- Ruisseau de Dabo (rachts), 8,4 km, 15,9 km², 0,089 m³/s
- Rivière du Meisental (lìnks)
- l'Andlau (Fischbach) (rachts), 4,1 km
- Ruisseau de Heyerst (lìnks), 3,7 km
- Canal de la Marne au Rhin (lìnks)
- Forellenbaechel (lìnks), 4,7 km
- Tiergartenbach (Fischbach) (rachts), 3,7 km
- Waldbach (lìnks), 4,5 km
- Hesselgraben (lìnks), 4,4 km
- Langmattbach (rachts), 2,2 km
- Ruisseau de Brunnenthal (lìnks), 4,1 km
- Stutzbach (lìnks), 4,7 km
- Ruisseau le Mundel (rachts), 1,6 km
- Baerenbach (rachts), 11,3 km, 24,7 km², 0,240 m³/s
- Ruisseau de la Fontaine Mélanie (lìnks), 4,5 km
- Michelsbaechel (lìnks), 5,1 km
- Liesgraben (lìnks)
- Schalckbaechel (lìnks), 3,4 km
- Südliche Zinsel (rivière la zinsel du sud) (lìnks), 30,9 km, 173,1 km², m³/s
- Baechelgraben (lìnks), 3,0 km
- Mossel (rivière la mossel) (rachts), 21,2 km, 73,7 km², 0,681 m³/s
- Schwarzgraben (rachts), 1,3 km (Àbzweigung)
- Lienbach (lìnks), 9,5 km
- Littenheimerbach (Morenthalgraben) (rachts), 3,1 km
- Rohrbach (rachts), 70,4 km², 0,273 m³/s
- Embsbaechel (Bachgraben) (lìnks), 12,7 km
- Gebolsheimerbach (lìnks) (ìwer Landgraben 11,2 km)
- Mattgraben (rachts), 1,2 km
- Rissbach (lìnks), 8,0 km
- Saltenbach (lìnks) (ìwer Hochstettergraben 9,6 km)
D greeschta Städta uf ìhra Strecka sìn Zàwera un Bröömt.
D Zorn kummt ìn d Moder z Rohrweiler, àn'ra Heecha vu 120 m.
Hydrologii
ändereÀm And vu ìhra Stecka (dàs heißt, wo d Zorn ìn d Moder kummt), hàs sa a Mìttlera Àbflussmenga (MQ) vu 5,91 m³/s. Ìn'ma Johr, hàt dia Àbflussmenga a Durschnìtt vu 5,39 m³/s. Ìm Wìnter ìsch sa àm Heechschta.
Z Wàltne ìsch d Àbflussmenga vu dr Zorn zwìscha d Johra 1916 un 2009 gmasse worra.
Mìttlera Àbflussmenga (MQ) pro Monet vu dr Zorn ìn m³/s, gmassa àn dr hydrologischa Stàtion vu Wàltne
Dàta üs da Warta vu da Johra 1916 – 2009
Weblinks
ändere
Commons: Zorn – Sammlig vo MultimediadateieReferanza
ändere- ↑ Quelle auf geoportail.fr 1:8000
- ↑ Mündung auf geoportail.fr 1:8000
- ↑ Dàta uf www.sandre.eaufrance.fr (Site cha nüme abgrüeft wärde; Suche im Webarchiv) (fr)
- ↑ Débits caractéristiques de la Zorn (Memento vom 23. Septämber 2018 im Internet Archive) (fr)