Flusssüsteem
E Flusssüsteem (au Flussnetz) bestoot us eme Hauptfluss und alle sine diräkten und indiräkte Nääbeflüss. S Flusssüsteem bechunnt mäistens dr Naame vom Hauptfluss über (zum Bischbil s Flussüsteem vom Rhii oder vom Amur).
Em Gebiet, wo vom Flusssüsteem entwässeret wird, säit mä Iizugsgebiet und sine Gränze Wasserschäide.
Gschicht und Forschig
ändereD Usbildig und Verzwiigig vo Flusssüsteem isch vo groossem Inträsse für alli Forscher und Entdecker gsi, aber erst im 20. Joorhundert het mä die existierende Flussnetz wüsseschaftlig afo undersueche und iidäile. E Mäilestäi in dr Gschicht vo dr wüsseschaftlige Bedrachdig vo Flusssüsteem isch d Veröffentligung vom Robert Elmer Horton im Joor 1945 gsi.[1] Dr Horton het d Organisazioon vo Flusssüsteem undersuecht und het e Räije vo Richtlinie ufgstellt, wo as Hortonsches Ordnigssüsteem bekannt worde si.[2] D Iidäilig, wo hüte verwändet wird, goot uf si Süsteem zrugg, und daas isch in de 1950er Joor vom Arthur Newell Strahler ergänzt worde.[3] D Bezäichnig vo de äinzelne Grundrissmuster stammt vom Emilie R. Zernitz us em Joor 1932.[4]
Tüpe vo Flusssüsteem
ändereFlusssüsteem wärde noch dr Geometrii vo de Flusslöif, wo drzueghööre, in verschidnigi Haupttüpe iidäilt. Die Tüpe si:[5]
- s parallele Flussnetz
- s radiale Flussnetz
- s dendritische Flussnetz
- s rächtwingglige Flussnetz
- s spalierartige (appalachische) Flussnetz
- s chaotische Flussnetz
Die grösste Flusssüsteem
ändereIn dr Vergangehäit
ändereS grösste Flusssüsteem vo Westöiropa isch noch em aktuelle Stand vo dr Forschig wäärend em Duefstand vom Meeresspiegel in dr Iiszit s Flusssüsteem vom Rhii gsi, wo au d Themse und d Seine drzue ghöört häi, und wo wenn s nordische Inlandiis sich gstaut het, über s Gebiet vom Ermelkanal, wo denn droche glääge isch, in Atlantik abgflosse isch.
Noch ere Hüpothese chönnti s grösste Flusssüsteem uf dr Wält en Uramazonas gsi si, wo uf em Superkontinänt Gondwana gflosse isch und wo dä usenanderbroche isch, sich in d Flusssüsteem vom Niger und vom hütige Amazonas ufgspaltet het.
Hütigi Flusssüsteem
ändere| Naame vom Hauptfluss | Lengi (km) |
Iizugs- gebiet (km²) |
Abfluss am Maximalpunkt (m³/s) |
|---|---|---|---|
| Afrika | |||
| Kongo | 4.835 | 3.730.000 | 40.000 |
| Nil (dr lengst Fluss uf dr Wält) | 6.671 | 3.255.000 | 2.800 |
| Niger | 4.184 | 2.262.000 | 6.500 |
| Sambesi | 2.574 | 1.333.000 | 7.070 |
| Oranje | 2.160 | 973.000 | 800 |
| Okavango | 1.700 | 721.000 | 475[6] |
| Amerika | |||
| Amazonas (dr wasserriichst Fluss uf dr Wält) | 6.448 | 6.112.000 | 209.000 |
| Mississippi | 6.051 | 2.981.000 | 18.400 |
| Río Paraná | 3.998 | 2.583.000 | 17.300 |
| Mackenzie | 4.260 | 1.743.000 | 10.300 |
| Nelson River | 2.671 | 1.093.000 | 3.500 |
| Sankt-Lorenz-Strom[7] | 3.058 | 1.050.000 | 10.000 |
| Orinoco | 3.010 | 954.000 | 35.000 |
| Yukon | 3.120 | 854.700 | 6.430 |
| Rio São Francisco | 3.199 | 618.000 | 3.300 |
| Asie | |||
| Ob | 5.410 | 2.972.000 | 13.000 |
| Jenissej | 5.940 | 2.554.000 | 19.600 |
| Lena | 4.400 | 2.306.772 | 17.100 |
| Meghna[8] | 3.411 | 1.954.000 | 36.000 |
| Amur | 4.444 | 1.930.000 | 11.000 |
| Jangtse | 6.380 | 1.722.000 | 32.000 |
| Schatt al-Arab | 3.596 | 1.125.000 | 1.500 |
| Indus | 3.180 | 1.082.000 | 7.200 |
| Ganges | 2.511 | 1.016.000 | 13.000 |
| Huang He („Gääl Fluss“) | 4.845 | 945.000 | 2.100 |
| Mekong | 4.500 | 805.000 | 16.000 |
| Brahmaputra (Im Underlauf Jamuna) | 2.900 | 651.334 | 20.000 |
| Australie | |||
| Murray | 3.672 | 1.050.000 | 770 |
| Öiropa | |||
| Wolga | 3.534 | 1.411.000 | 8.100 |
| Donau | 2.888 | 796.000 | 7.100 |
| Dnjepr | 2.285 | 532.000 | 1.700 |
| Ural[9] | 2.428 | 244.000 | 475 |
| Rhii | 1.235 | 218.300 | 2.450 |
Fuessnoote
ändere- ↑ Ahnert 1996, S. 257
- ↑ R.E. Horton: Erosional development of streams and their drainage basins, hydrophysical approach to quantitative morphoplogy. In: Bulletin of the Geological Society of America. Band 52, 1945, S. 275–370.
- ↑ A. Strahler: Quantitative analysis of watershed geomorphology. In: Trabsactions of the American Geophysical Union. Band 38, 1957, S. 913–920.
- ↑ E.R. Zernitz: Drainage patterns and their significance. In: Journal of Geology. Band 40, 1932, S. 498–521.
- ↑ Ahnert 1996, S. 260f
- ↑ Anm.: Dr Okavango isch e Binnefluss und versickeret vollständig in dr Kalahariwüesti
- ↑ D Lengi beziet sich uf e ganz Flusslauf vo dr Kwelle vom North River aa.
- ↑ D Lengi beziet sich uf e ganz Flusslauf Brahmaputra-Jamuna-Padma-Meghna. S Iizugsgebiet umfasst die drei Flusssüsteem vom Brahmaputra, Ganges und Meghna. D Abflussmängi beziet sich uf e Underlauf vom Meghna, wo dr Abfluss us em Brahmaputra, Ganges und Meghna-Oberlauf veräint.)
- ↑ D Lengi wird underschiidlig aagee, au mit 2'534 oder 2'573 Kilometer.
Litratuur
ändere- Frank Ahnert: Einführung in die Geomorphologie. 1. Auflage. Verlag Eugen Ulmer, Stuttgart 1996, ISBN 3-8252-8103-5, S. 260 ff.
Weblingg
ändere
|
Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vum Artikel „Flusssystem“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde. |