Campione d’Italia

Campione d’Italia isch en iteliäneschi Gmeind i dr Provinz Chuum (Como).

Geografy

D Gmeind lyt zwüsche de Tessyner Gmeinde Bissone, Lugano, Arogno, Melide und Collina d’Oro und isch nid diräkt mit em übrige iteliänische Staatsgebiet verbunde. Es isch also en Exklaafe vo Italie i der Schwiiz.

Die nöchschti iteliänischi Gmeind isch Lanzo d’Intelvi, si isch änet em Bärg öppe ei Kilometer über Schwiizer Gebiet vo Campione d’Italia ewägg.

S Dorf Campione d’Italia, oder au eifach Campione, lyt am Oschtuufer vom Luganersee. S Gmeindgebiet isch nume öppe zweèhalb Kwadratkilometer gross. Es isch ganz unden am stotzige Bärghang vo dr Sighignola. Vom Hang oben abe chöme zwe Bärgbech, und uf de alte Schuttfächer vo dene het me d Hüüser vo Campione bout. Uf der Nordsyte hört s Gmeindgebiet bi de Felswänd grad oben am See uf. Mit em Ortsdeil Caprino vo Lugano, wo uf der Oschsyte vom See lyt, het Campione nume e ganz e churzi Gränze vo öppe hundert Meter. Dr lengscht Deil vo dr Gränze vo Campione isch zu dr Gmeind Arogno, wo wyter am Bärg obe lyt. Es het es baar Fuesswääg, wo me zu de Wyyler vo Arogno ufe und grad wyter uf d Sighignola und uf Italie übere chunt. E Strooss goot nume vo Süüde här uf Campione, vo der Tessiner Gmeind Bissone us. Bi Punta isch die alti Zollstazioon.

I dr Middi vom Luganersee het Campione au no gmeinsami Gränze mit de Tessiner Gmeinde Melide und Collina d’Oro uf dr Weschtsyte vom See.

Gschicht

Dr Toto vo Campione, e Grundherr am Luganersee i dr Zyt vo de Langobarde, het ane 777 sis Land em Bischof Thomas vo Mailand gschänkt. S Dorf het me sid em spoote Middelalter als Däil vo dr äiggnössische Lampfogtei Lugano agluegt. Das het ane 1797 uufghört, wo dr Napoleon z Oberitalie die Cisalpinischi Republik ygrichtet het, wo Campione jetz drzueghört het. 1798 het dr Napoleon denn die ännepirgische Vogteie zum helvetische Kanton Tessin gmacht, und so isch die spezielli geografischi Situazioon vo Campione als Exklaafe entstande. D Gmeind het zu irem Name ane 1933 dr Zuesatz d’Italia überchoo.

Z Campione isch dr Schwiizer Franke s übleche Gält. D Lüüt vom Dorf fahre mit Tessiner Autodafele ume, und d Gmeind zaalt a d Chöschte vo dr Schwiizer Infrastruktuur, wo si mit tarf bruuche. Si het e schwiizerischi unud au en iteliänischi Poschtleitzahl.

Sid 1917 isch z Campione e Spiilbank gsi. Im Juli 2018 isch s Gasino verlumpet; es het 132 Millione Euro Verluscht gmacht.^[1]