Gamsu VS
| S VS im Lemma isch s offiziell Chürzel vom Kanton Wallis und wird bruucht, zum Verwächslige mit Yträäg vom Name Gamsu vermyde, wo öppis anders meined. |
Gamsu, Hochditsch: Gamsen, isch en Teil vo der Gmeind Brig-Glis im Kanton Wallis. Gamsu het ca. 550 Iwohner (Stand: 1. Juli 2009).
Namu ändere
D Härkunft vom Namu isch nid genau giklärt, es wird aber vermüätut, dasus schi vo Gams/Schafweid ableitut.
Geografi ändere
Gamso ligt drii Kilometer vo Brig entfärmt am Igang zum Nanztälli. Z Dorf sälber ligt ufru chleinu Ahechi, z Industriegebiet ligt inner Äbni am Rottu. D Gamsa, der Bach wa vom Nanztälli üsa chunt, durchfliesst z Gebiät va Gamsu, isch hittu aber zu grossu Teila uberdeckt und verlöift unerirdisch, bisser inu Rottu mündut.
Allgmei hed Gamsu kei grossi Bevelkrigsabnahm, da s wägs schiner rüehig Lag als Wohnort gschetzt wird.
Wappo ändere
Z Wappu vo Gamsu zeigt d Landmüra uf rotum Grund und en blawe Himmel. Obs der Müra gseht mu drii Goldigi Stärna.
Gschicht ändere
Urkundlich isch z erschtmal 1233 vo ≪Gamosun≫, 1301 vo ≪gamsun≫, 1354 vo ≪gamsul≫ d Red gsi, was etymologisch d Nechi zu campus/Fäld und öi Gams/Schafweid (situm 10. Jahrhunert) üfzeigt.
Funda bewisund, dass z Gebiät vo Gamsu scho vor rund 3000 Jahr bewohnts isch gsi. 1290 isch Gamsu als Burgerschaft entstanu, hed aber 1690 mit Glis fusioniert. 1950 het Gamsu numal versüecht en sälbständigi Gmeind z wärdu aber isch vom Grossu Rat abglähnt wordu.
Z hittig Dorfbild isch, vorallum im Dorfchäru, aber immernu vone altu Hischini giprägt. So gits hittu nu mehreri Hischini und Ställtini wa bereits uber 500-jährigi sind und gli nu gibrüchti chumunt.
Sehenswürdikeite ändere
Gamsu het näbu der Kapälla sehr vil alti Stadelini und Schirlini vo de vergangenu Zite.
Eis vo de bekanntestu Sehenswürdikeite isch eu d alt Landmüra vo Gamsu.
Schüäl ändere
Gamsu hed es eiguns Schüelhischi, wa mit dem vo Brigerbad zämoarbeitot. Allerdings wird d Schüäl va Gamsu abdum Schüäljahr 2009/2010 mit dera va Glis zämogleit. So wird in dem Schüäljahr nurno d 5. und 6. Klass z Gamso unerrichtot, ab 2010/2011 wird d Schüäl z Gamso gschlossni blibo.
D witterfiehrondo Schüäli wie d OS und z Kollegium befinunt schi z Brig.
Vercher ändere
Gamsu isch güät ans regional Verchersnetz agibunus. So fahrt all halb Stund es Poschtauto uf Brig und uf Saas-Fee via Visp. Mim Auto isch Gamsu problemlos erreichbar uber d Kantonstrass vo Visp oder Brig üs.
Friener heds öi en Haltestell vaner BVZ (hittu MGB) und en Seilbahn uf Mund gigäh. Beides isch aber hittu nimme in Betriib.
Weblink ändere
Commons: Gamsu – Sammlig vo Multimediadateie- François Wiblé: Gamsen. In: Historisches Lexikon vo dr Schwiiz.
- Gamsu uf brig-glis.ch
- Gamsen VS uf dr Plattform ETHorama
- d Website vo de Landmürä
- d Sita vam Sportverein