Gryon (frankoprovenzalisch [ɛ̃ grˈɔ̃, ɛ̃ grːjɔ̃]) isch e bolitischi Gmai im Bezirk Aigle im Kanton Waadt, Schwyz.

Gryon
Wappe vo Gryon
Wappe vo Gryon
Basisdate
Staat: Schwiiz
Kanton: Waadt (VD)
Bezirk: Aiglew
BFS-Nr.: 5405i1f3f4
Poschtleitzahl: 1882
Koordinate: 571025 / 124758Koordinate: 46° 16′ 25″ N, 7° 3′ 46″ O; CH1903: 571025 / 124758
Höchi: 1'114 m ü. M.
Flächi: 15.15 km²
Iiwohner: 1374 (31. Dezämber 2021)[1]
Website: www.gryon.ch
Gryon
Gryon

Gryon

Charte
Charte vo GryonGenferseeLac de l’HongrinFrankreichKanton BernKanton FreiburgKanton WallisBezirk Lavaux-OronBezirk Riviera-Pays-d’EnhautAigle VDBexChesselCorbeyrierGryonLavey-MorclesLeysinNoville VDOllonOrmont-DessousOrmont-DessusRennazRoche VDVilleneuve VDYvorne
Charte vo Gryon
w

Geografi ändere

Gryon isch e Dorf iber dr Schluchte vu dr Gryonne un vum Avançon. D Gmaiflechi umfasst 30,1 % landwirtschaftligi Flechi, 50,6 % Wald, 10,1 % Sidligsflechi un 9,3 % sunschtigi Flechi.[2]

Gschicht ändere

Gryon isch zum erschte Mol gnännt wore anne 1189 as Griuns.

Bevelkerig ändere

Quälle: Bundesamt für Statistik 2005[3]

Johr 1850 1860 1870 1880 1888 1900 1910 1920
Yywohner 403 388 404 445 449 480 545 548
Johr 1930 1941 1950 1960 1970 1980 1990 2000
Yywohner 563 569 697 706 752 827 995 993

Dr Uusländeraadail isch 2010 bi 28 % gläge.[2]

Religion ändere

53,7 % vo dr Yywooner sin evangelisch-reformiert, 25,6 % sin römisch-katholisch (Stand 2000).[2]

Bolitik ändere

Bi dr Nationalrootswahle 2011 het s des Ergebnis gee:[2] BDP 1,2 %, CVP 4,1 %, FDP 24,6 %, GLP 5,0 %, GP 7,9 %, SP 23,3 %, SVP 24,3 %, Sunschtigi 2,7 %.

Dr Burgermaischter vu Gryon isch dr Gilbert Anex (Stand Merz 2014).

Wirtschaft ändere

D Arbetslosigkait isch anne 2011 bi 5,0 % gläge.[2]

Sproch un Dialäkt ändere

Bi dr Volkszellig 2000 hän vu dr 993 Yywohner 87,6 % Franzesisch as Hauptsproch aagee, 4 % Dytsch, 1,9 % Italienisch un 6,5 % anderi Sproche.[2]

Dr alt frankoprovenzalisch Patois isch wahrschyns aafangs 20. Jh. uusgstorbe. Ergebnis us dr Volkszellige vu 1990 un 2000, wu zum Dail Lyt Patois as Sproch aagchryzlet hän, gälte in dr Sprochwisseschaft as Artefakt un hän ihre Ursprung ender in statistische Fähler oder ass d Lyt unter „Patois“ ihr Regionalfranzesisch verstehn[4][5]

Weblink ändere

  Commons: Gryon – Sammlig vo Multimediadateie

Fueßnote ändere

  1. Ständige Wohnbevölkerung nach Staatsangehörigkeitskategorie, Geschlecht und Gemeinde, definitive Jahresergebnisse, 2021. Bei späteren Gemeindefusionen Einwohnerzahlen aufgrund Stand 2021 zusammengefasst. Abruf am 13. März 2023
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 Bundesamt für Statistik: Regionalporträts 2012: Kennzahlen aller Gemeinden (Site cha nüme abgrüeft wärde; Suche im Webarchiv)[1] [2] Vorlage:Toter Link/www.bfs.admin.ch, Mai 2012
  3. Bundesamt für Statistik: Eidgenössische Volkszählung 2000: Bevölkerungsentwicklung der Gemeinden 1850–2000. Bern 2005 (Online uf bfs.admin.ch (Site cha nüme abgrüeft wärde; Suche im Webarchiv)[3] [4] Vorlage:Toter Link/www.bfs.admin.ch, Date im Aahang (Site cha nüme abgrüeft wärde; Suche im Webarchiv)[5] [6] Vorlage:Toter Link/www.bfs.admin.ch)
  4. Andres Kristol: Que reste-t-il des dialectes gallo-romans de Suisse romande?. In: Jean-Michel Eloy (Hg.).: Evaluer la vitalité. Variétés d’oïl et autres langues. Université de Picardie / Centre d’Etudes Picardes, Amiens 1998, S. 101–114
  5. Pierre Knecht: Die französischsprachige Schweiz. In: Hans Bickel, Robert Schläpfer (Hg.): Die viersprachige Schweiz. Sauerländer, Aarau/Frankfurt/Salzburg 2000, S. 139–176