Herznach

Herznach
	Wappe vo Herznach
Basisdate
Staat:	Schwiiz
Kanton:	Aargau (AG)
Bezirk:	Laufenburg
BFS-Nr.:	4166
Poschtleitzahl:	5027
Koordinate:	646214 / 258202Koordinate: 47° 28′ 23″ N, 8° 3′ 6″ O; CH1903: 646214 / 258202
Höchi:	417 m ü. M.
Flächi:	6.26 km²
Iiwohner:	1560 (31. Dezämber 2021)
Website:	www.herznach.ch
	Herznach Herznach
Charte
	Charte vo Herznach

Herznach isch e Gmeind im Bezirk Laufeburg vom Kanton Aargau.

Geografy Bearbeite

D Gmeind lyt i dr Region Fricktal im Aargauer Deil vom Jura. S Dorf isch a dr Strooss uf e Bärgübergang vo dr Staffelegg und zmitzt im Jurapark Aargau. Dur s dorf flüsst dr Staffeleggbach, und i dä ine mündet vo Oschte bi Underherznach dr Startlebach.

D Nochbergmeinde vo Herznach sind Üeke, Zäje, Däischbere, Wölflischwyl und Gipf-Oberfrick.

Gschicht Bearbeite

S Dorf isch in ere gschichtleche Kwelle us em Joor 1097 s erschte Mol erwäänt. D Namensforscher erkläre zu dr Gschicht vom Name, är sig vo der früenere latyynische Form «(praedium) Artinacum» cho, was uf Dütsch bedüütet: «s Landguet vom Artinius». Das wär also e Name, wo elter isch als d Ywanderig vo de Alemanne im früeje Middelalter.

Im Joor 1207 sind Gruebe, wo me Yseärz abbout het, im Fricktaal s erschte Mol erwäänt. Löcher vo de alte Gruebe findet me im Wald a dr Strooss uf Wölflischwyl. Bis im 18. Joorhundert het me bi Herznach Yse gwunne. Vo 1937 bis 1967 isch weschtlech vom Dorf under am Hügel Halbegschneid es zimli grosses Bärgwärch agleit worde. Hüt gseet me no der Afang vom Stolle und de Silodurm.^[2] Dr Veräin «Yse und Bärgwärch» undersuecht d Aalage und macht se für Psuecher zwääg.^[3]