Palataler Konsonant
(Witergleitet vun Palatal)
Mit eme palatale Konsonant meint mer in de Foneetik en Artikulationsort. Ùn zwar die Konsonante, wo de Rùgge vo de Zùng, also de hinteri Deil vo de Zùng, mit em harte Gaume en Luut macht. Konsonante, wo d Spitz vo de Zùng mit em harte Gaume en Luut macht, sait mer dergäge retroflex.
Artikulationsort |
---|
|
Sekundärartikulation |
In de alemannische Dialäkt chùnt mindeschtens ei palatale Luut vor, ùn zwar de palatali Approximant [j] wie in „jo“. Des isch glychzytig au de hüüfigscht palatali Luut in de Sprooche vo de Wält. In e paar Dialäkt chùnt au de stimmlosi palatali Frikativ ([ç]) vor.
In de Sprooche vo de Wält chömme die palatale Luut vor:
IPA-Zeiche | Bschryybig vùm Luut | Audiobyspil | Byspilwort uss ere Sprooch |
---|---|---|---|
Palatale Nasal | Surselvisch: bogn; [bɔɲ](info) ‚Bad‘ | ||
Stimmlose palatale Plosiv | Vallader: chan; [can](info) ‚Hùnd‘ | ||
Stimmhafte palatale Plosiv | Vallader: gövgia; [ˈɟøvɟɐ](info) ‚Dùnschtig‘ | ||
Stimmlose palatale Frikativ | Hochdütsch: nicht; [nɪçt](info) ‚nit‘ | ||
Stimmhafte palatale Frikativ | Schwedisch: jord; [ʝuːɖ](info) ‚Ärd‘ | ||
Palatale Approximant | Elsässisch: Janner; [ˈjænəʁ̥](info) ‚Jänner‘ | ||
Palatale laterale Approximant | Surselvisch: sulegl; [suˈleʎ](info) ‚Sùn‘ | ||
Stimmhafte palatale Implosiv | Sindhi: ڄِڀَ; [ʄɪbʱə](info) ‚Zùng‘ | ||
Palatale Schnalzluut | Nama: ǂKhoesaob; ǂ͡χòe̯̋sàȍ̯p ‚Juli‘ |