Appezäller Alpe
| Appezäller Alpe | |
|---|---|
 | |
 Blick vum Hoche Chaschte in Alpstei mit em Säntis. | |
| Höchst Gipfel | Säntis (2'502 m ü. M.) |
| Lage |  CH / Kanten: Sanggale
& |
| Deil vo | Weschtalpe |
| Koordinate | 744164 / 234916 |
| Flechi | 1.800 km² |
D Appezäller Alpe sin e Gebirgsgruppe vu dr Weschtalpe. Si lige in dr Schwyz in dr Kanten St. Galle, Appezäll Innerrhode un Appezäll Usserrhode un hän e Flechi vu rund 1800 km².[1] Si sin dr nordeschtli Eckpunkt vu dr Weschtalpe. D Gränze vu dr Gebirgsgruppe im Oschte, s Alperhydal, isch glychzyti au d Gränze zwische dr Oscht- un dr Weschtalpe.
Dr hegscht Bärg vu dr Appezäller Alpe isch dr Säntis mit ere Hechi vu 2'502 m. D Appezäller Alpe bstehn us verschidene Bärgmassiv, wu dur markanti Däler drännt sin. Mer chännt vor allem dr Alpschtai (mit em Säntis) un d Churfirschte.
D Gebirgsgruppe wird gärn brucht vu Wanderer un Chlätterer. In di hechere Regione fiere e baar Bärgbahne. Fir großi Glätscher sin d Bärg nit hoch gnue, nume am Säntis git s zwee chlaini Glätscher.
D Nechi zue dr Schwyzer un siddytsche Balligszäntre fiert derzue, ass d Appezäller Alpe vyl bsuecht wäre. Dur d Lag am Alpenordrand isch d Region dr Wescht- un Nordweschtwätterlage, wu s do vylmol het, voll uusgsetzt. Des fiert derzue, ass es dert vylmol weniger ginschtig Wätter het wie in dr zäntrale un sidlige Alpedail. Derzue git s mee Niderschleg.
Umgränzig un Nochber-Gebirgsgruppe ändere
Fascht kai anderi Gebirgsgruppe vu dr Alpe isch eso dytli vu dr Nochber-Gebirgsgruppe abgränzt wie d Appezäller Alpe. Nume im Norde bim Ibergang in s Alpevorland in Richtig Bodesee un Rhy fählt e dytligi Gränze.
- Im Oschte bildet dr Rhy vu dr Mindig in Bodesee dr Fluss ufezues bis Sargans d Gränze zum Breagazerwaldgebirg un em Rätikon. Baidi sin Gebirgsgruppe vu dr Oschtalpe. S Breagazerwaldgebirg lyt in dr Nerdlige, dr Rätikon in dr Zäntrale Oschtalpe. Dr Rhy isch do d Gränze zwische Wescht- un Oschtalpe.
- D Gränze im Side zue dr Glarner Alpe verlauft am Walesee lang vu Sargans iber dr Sarganser Sattel am Flissli Seez lang bis zue dr Mindig in Walesee.
- Uf dr Weschtsyte vum Walesee goht d Gränze im Sidweschte wyter zue dr Schwyzer Alpe am Linthkanal lang bis zum Obersee (Dail vum Zürisee).
- Im Nordweschte un Norde git s verschideni Variante fir e Gränze vu dr Appezäller Alpe zum Appezällerland un em Toggeburg, also dr Schwyzer Voralpe: D Gränze noch em Fierer vum Schwyzer Alpeclub verlauft an ere Linie vu Uznach iber d Rickepass uf Wattwil. Vu dert goht s s Toggeburg ufezues bis Nesslau un iber dr Chräzerepass bi dr Schwägalp uf Urnäsch. Vu dert uus verlauft d Gränze diräkt no Oschte no Appezäll un wyter nerdli am Fähneregipfel verby ins Rhydal. Ainewäg lige au nerdli vu däre Gränze no Gipfel, wu bi dr Hochalp no uf e Hechi vu 1'528 m cheme.
Untergruppe ändere
.jpg)
D Appezäller Alpe duet mer in d segs Untergruppe ufdaile:
- Alpschtai, sidligi Chette, hegschte Bärg: Roslen- oder Saxerfirscht, 2'151 m
- Alpschtai, mittleri Chette, hegschte Bärg: Alte Maa, 2'435 m
- Alpschtai, nerdligi Chette, hegschte Bärg: Säntis, 2'501 m
- Speer – Mattstock, hegschte Bärg: Speer, 1'950 m
- Churfirsten, hegschte Bärg: Hinterrugg, 2'306 m
- Alviergruppe, hegschte Bärg: Gamsberg, 2'385 m
Vu dr nerdlige zur mittlere Chette verlauft dr Linsegrat[2].
Gipfel ändere
Di acht hegschte Gipfel vu dr Appezäller Alpe:
- Säntis, 2'502 m (Alpschtai, nerdligi Chette)
- Girespitz, 2'448 m (Alpschtai, nerdligi Chette)
- Altmann, 2'435 m (Alpschtai, mittleri Chette)
- Gamsberg, 2'385 m (Alviergruppe)
- Gross Fulfirscht, 2'383 m (Alviergruppe)
- Wildhuuser Schafberg, 2'373 m (Alpschtai, mittleri Chette)
- Chli Fulfirscht, 2'368 m (Alviergruppe)
- Alvier, 2'343 m (Alviergruppe)
Natur ändere
See ändere
Im Side vu dr Appezäller Alpe lyt dr Walesee in ere Hechi vu 419 m, e fjordartig glägene See, wu vu dr Churfirschte iberragt wird.
In dr Appezäller Alpe het s wenig See, was am Chalchschtai lyt, wu do vorherrscht. Drei See zaichne si aber uus dur e bsundersch schen Lag. Alli drei wäre vu gäche Bärghaale un Felswänd yygrahmt. Dr Seealpsee lyt zwische dr mittlere un dr nerdlige Chette vum Alpschtai uf 1'141 m Hechi. Dr Sämtisersee uf ere Heche vu 1'209 m un dr Fälesee uf 1'452 m Hechi lige zwische dr sidlige un dr mittlere Chette vum Alpschtai. En andere See, dr Voralpsee, 1'123 m, lyt in eme Dalyyschnitt, wu diräkt zum Rhydal entwässeret zwische dr Untergruppe vu dr Churfirschte un dr Alviergruppe.
Glätscher ändere
D Appezäller Alpe cheme nit uf die Hechene, wu s normalerwys brucht fir Bildig vu Glätscher. Ainewäg sin im Alpschtai bim Säntis zwee chlaini Glätscher erhalte. Si heiße Blau Schnee un Gross Schnee. Dr Blau Schnee lyt im Nordoschte vum Säntisgipfel, dr Gross Schnee im Sidoschte. Dur dr Klimawandel sin die schneefälder aber scho arg chlai wore. Ass es die Gläschter in däre relativ nidere Hechelag git, lyt an dr hpoche Nidertschleg in dr Appezäller Alpe un di chlairumig Lag vu dr Schneeflechene in gäche, no Oschte uusgrichtete Hochkare. In dr Riss-Chaltzy un dr Wirm-Chaltzyt het dr Rhyglätscher vu däm Biet uus sy greschti Uusdehnig ghaa.
Dier ändere
In dr Appezäller Alpe findet mer Schtaibeck, Gämse, Murmeli un Schneehiener.
Schutzbiet ändere
Landschafte vu nationaler Bedytig ändere
No Artikel 5 vum Bundesgsetz iber dr Natur- un Haimetschutz fiert d Schwyz e Bundesinventar vu dr Landschafte un Naturdänkmeler vu nationaler Bedytig.
In dr Appezäller Alpe git s zurzyt zwoo vu däne Landschafte:
- Nr. 1612, Name: Säntisgebiet, Johr vu dr Ufnahm ins Inväntar: 1996, Greßi: 17.939 ha
- Nr. 1613, Name: Speer-Churfirsten-Alvier, Johr vu dr Ufnahm ins Inväntar: 1996, Greßi: 30.294 ha
Turismus ändere
S Biet vu dr Appezäller Alpe bietet vylfältigi turistischi Megligkaite im Summer un Winter. D Region bietet zem Byschpel e wyt Wanderwägnetz, wu vum Flachland bis zue Bärgwanderige goht. Im Winter wird vor allem Skisport dribe.
Färn-/Wytwanderwäg ändere
- D Via Alpina, e Wytwanderwäg mit fimf Dailwäg iber d Gränze dur di ganze Alpe, verlauft am Rand vu dr Appezäller Alpe lang: D Etappe C2 verlauft vu Vaduz uf Sargans iber Sevele, Gretschins, Fontnas, Azmoos un Vild.
- Dr Thurweg, e Wytwanderwäg vu dr «St. Galler Wanderwäg», fiert vu Wil SG iber Wattwil uf Wildhuus im Toggeburg. Bi Wattwil chunnt dr Wäg in d Gebirgsgruppe vu dr Appezäller Alpe. Dr ganz Wytwanderwäg het e Dischtanz vu 60 km un brucht e Wanderzyt vu ca. 17 Stund. Dodervu verlaufe ca. 32 km oder ca. 9,5 Stund im Biet vu dr Appezäller Alpe.
- Dr Rhydal-Hechewäg, au vu dr «St. Galler Wanderwäg», fiert vu Rorschach uf Sargans iber Altstette un Wildhuus. Ab em Ort Eichberg sidli vu Altstette verlauft dr Wytwanderwäg am Rand vu dr Appezäller Alpe. Dr ganz Wäg isch 115 km lang un brucht e Wanderzyt vu ca. 32 Stund. Dodervu verlaufe 79 km oder ca. 22 Stund im Biet vu dr Appezäller Alpe.
Winterturismus ändere
Dr Winterturismus isch in dr Appezäller Alpe au wichtig. Di grescht Wintersportregion isch s ober Toggeburg mit dr Ort Wildhuus, Unterwasser un Alt St. Johann un dr Gipfel Gamserrugg un Chäserrugg in dr Churfirschte mit ere Lengi vu iber 60 Pischtekilometer. Amde un Chrummenau-Wolzenalp im Speer-Mattstock-Biet sin chlaineri Biet. Au dr 2'502 m hoch Säntis bietet d Megligkait vu alpine Abfahrte. Im Kanton Appezäll Innerrhode lyt au s Skibiet uf dr Ebenalp un anderi Lift. Arg gärn wäre d Appezäller Alpe au fir Skiture brucht. Dr chlai, sunscht turistisch ender weniger wichtig Ort Stäi wird zem Byschpel as Uusgangspunkt an sunnige Winterdäg zum Mekka vu dr Turegänger. Au Skilanglauf un Winterwandere wäre gärn gmacht.
Weblink ändere
Commons: Appezäller Alpe – Sammlig vo Multimediadateie- Umgränzig vu dr Appezäller un Toggeburger Alpe uf GeoFinder.ch
- Appenzeller Alpen uf DeineBerge.de
Fueßnote ändere
- ↑ Ernst Höhne: Knaurs Lexikon für Bergfreunde / Die Alpen zwischen Matterhorn und Bodensee. Droemer Knaur, München 1987, ISBN 3-426-26223-1, S. 29 ff.
- ↑ Lisengrat in SchweizMobil-Karte
|
Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vu dere Version vum Artikel „Appenzeller_Alpen“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde. |