Filisur
Filisur (rätoromanisch ) isch es Dorf i da politische Gmeind Bergün Filisur i dr Region Albula vom Kanton Graubünde.
Filisur | |
---|---|
Basisdatä | |
Staat: | Schwiiz |
Kanton: | Graubünde (GR) |
Region: | Albula |
Gmeind | Bergün Filisur |
PLZ | 7477 |
Koordinate: | 772061 / 171496 |
Höchi: | 1032 m ü. M. |
Flächi: | 44.49 km² |
Iiwohner: | 445 (31. Dezember 2015)[1] |
Website | www.filisur.ch |
Filisur | |
Charte | |
Geografii
ändereS Dorf ligt im Albulataal oben a dr Ymündig vom Sytebach Landwasser. Im Oschte goot s ehmolige Gmeindgebiet bis zum Stulsergrat ufe. Unde dra isch dr Wiiler Jenisberg (1504 m ü.M.), es alts Walserdörfli. Im Süde ghört s Padlatschatal mit em Selabach derzue. Dr höchscht Punkt isch am Piz Ela (3339 Meter über Meer).
D Nochbergmeinde vo Filisur sind gsii:
Gschicht
ändereFilisur isch zum erschte Mol im Johr 1262 als villa Fallisour in ere Urkunde gnännt worde.
Um 1900 sind d Ysebaanlinie vo dr Räätische Baan vo Tüüfekaschda undenufe is Engadin und uf Tafaas bout worde. D Albulalinie goot nördlech vom Dorf dur es Tunäll und chunt den grad uf de spektakulär Landwasserviadukt, wo eini vo de beschte technische Attrakzione vom Bünderland und vo dr Schwiiz isch und i dr Turismuswärbig immer wider vorchunt. D Streki ghört sit em 7. Juli 2009 zum Wältkulturerb vu dr UNESCO.
Uf de 1. Jänner 2018 händ d Gmainde Filisur und Bergün/Bravuogn zur nöie Gmaind Bergün Filisur fusioniert.
Sprooch
ändereBis im 19. Joorhundert isch z Filisur s Rätoromanisch d Umgangssprooch gsi. Zum Schrybe het me s Romanisch us em Oberengadin bruucht, s Putèr, aber gredt het mer d Mundart vom Underhalbstäi, wo zum Surmeirisch ghört. Ane 1880 hend no 36,5 Prozänt vo de Lüüt im Dorf Romanisch gredt und s Düütsch het immer mee Gwicht übercho.
Weblingg
ändere