Lavizzara

Lavizzara
	Wappe vo Lavizzara
Basisdate
Staat:	Schwiiz
Kanton:	Tessin (TI)
Bezirk:	Vallemaggia
Kreis:	Lavizzara
BFS-Nr.:	5323
Poschtleitzahl:	6692-6696
Koordinate:	693101 / 143160Koordinate: 46° 26′ 0″ N, 8° 39′ 0″ O; CH1903: 693101 / 143160
Höchi:	702 m ü. M.
Flächi:	187,5 km²
Iiwohner:	489 (31. Dezämber 2022)
Website:	www.lavizzara.ch
	Fusio Fusio
Charte
	Charte vo Lavizzara

Lavizzara isch e Gmai im Kanton Tessin in dr Schwyz. Si ghert zum Chrais (circolo) Lavizzara im Bezirk Vallemaggia.

Geografi

Lavizzara umfasst dr nordeschtlig Dail vum Valle Maggia, also au s Val Lavizzara. Zue dr Gmai ghere d Fraktione Broglio, Brontallo, Fusio, Menzonio, Mogno, Monti di Rima, Peccia, Piano di Peccia, Prato, San Carlo, Sant'Antonio un Sornico. Nochbergmaine sin Airolo, Bedretto, Brione (Verzasca), Cevio, Dalpe, Faido, Maggia, Prato (Leventina), Quinto un Sonogno.

Gschicht

Lavizzara isch entstande am 4. April 2004 dur d Fusion vu dr bishärige Gmaine Broglio, Brontallo, Fusio, Menzonio, Peccia un Prato-Sornico. Prato-Sornico isch anne 1864 dur dr Zämmeschluss vu dr Wyler Prato un Sornico. Dr Wyler Mogno isch anne 1936 zue Fusio yygmaindet wore.

Broglio isch zum erschte Mol gnännt wore anne 1361 as Brono, Brontallo anne 1574 as Bruntalo, Fusio anne 1258 as Fuxio, Menzonio anne 1364 as Menzone, Peccia anne 1374 as Petia, Prato-Sornico anne 1374 as Prato.

Verwaltig

Dr Gmaindsbresidänt (Sindaco) vu Lavizzara isch dr Michele Rotanzi.

Bevelkerigsentwicklig

Quälle: Bundesamt für Statistik 2005^[2]

Yywohnerentwicklig vu Broglio

Johr	1850	1860	1870	1880	1888	1900	1910	1920
Broglio	109	140	153	108	137	108	57	69
Brontallo	173	173	163	164	158	133	136	118
Fusio	236	209	227	216	199	161	133	140
Menzonio	177	198	193	205	209	190	157	128
Peccia	300	273	269	274	249	229	231	209
Prato-Sornico	161	157	175	166	150	124	114	98
Johr	1930	1941	1950	1960	1970	1980	1990	2000
Broglio	76	73	73	73	65	70	61	88
Brontallo	96	84	92	83	64	58	55	50
Fusio	130	133	136	98	69	63	37	45
Menzonio	116	129	128	98	89	104	70	73
Peccia	210	202	212	244	275	203	172	171
Prato-Sornico	118	99	104	108	111	103	92	104

Dialekt

Dr lombardisch Dialäkt vu Lavizzara ghert zum Ticinese.

Böuwärch

Chilche S. Maria Lauretana, Broglio (1487 gweit)
Chilche S. Maria e S. Giorgio, Brontallo (im 15. Jh. gnännt, im 16. Jh. wider ufböue)
Chilche S. Giovanni Battista Decollato, Fusio (1626, 1986 dur e Lawine zerstert, 1986-1997 nei böue)
Chilche SS. Giacomo e Filippo, Menzonio (1585, 1644 un 1905 umböue)
Chilche S. Antonio Abate, Peccia (16. Jh., no Iberschwämmige 1834 un 1868 nei ufböue)
Chilche S. Carlo, Peccia (1617, ab 1669 Bfaarchilche)
Chilche S. Martino, Sornico (14. Jh. zum erschte Mol gnännt)
Chilche SS. Fabiano e Sebastiano, Prato (1487 gweiht, 1730 umböue und vom Bischof vo Como 1761 nei gweiht)

Galery

Sornico
Brontallo
Mogno
s Chilchli San Giovanni Battista z Mogno (vo ine)
dr Lago del Sambuco

Literatur

Giovanni Bianconi: Vallemaggia. Edizioni L.E.M.A., Agno 1969.
Martino Signorelli: Storia della Valmaggia. Tipografia Stazione SA, Locarno 1972, S. 239–240, 249–252, 289, 297, 301–302, 374–378, 391–396, 398, 407–408, 409.
Simona Martinoli und andere: Guida d’arte della Svizzera italiana. Hrsg. Gesellschaft für Schweizerische Kunstgeschichte, Edizioni Casagrande, Bellinzona 2007, ISBN 978-88-7713-482-0.
Redaktion: Lavizzara (Gemeinde). In: Historisches Lexikon vo dr Schwiiz.
Daniela Pauli Falconi: Broglio. In: Historisches Lexikon vo dr Schwiiz.
Daniela Pauli Falconi: Brontallo. In: Historisches Lexikon vo dr Schwiiz.
Daniela Pauli Falconi: Menzonio. In: Historisches Lexikon vo dr Schwiiz.
Daniela Pauli Falconi: Peccia. In: Historisches Lexikon vo dr Schwiiz.
Daniela Pauli Falconi: Prato-Sornico. In: Historisches Lexikon vo dr Schwiiz.