Schwäbischer Albverein

Dialäkt: Schwäbisch

Dr Schwäbische Albvorei ischt oiner vo de eldeschde Gebirgs- ond Wandrvorei vo Deitschland. Grendet worra isch’r 1888 z Blochenga. Sei Wirkong gôht abr weit ibr d Schwäbisch Alb, wo-nr da Nâmâ drvo herhôt, naus, nemlich bis an da Bodasee em Siida ond bis zor Hohaloher Ebene em Norda. Em Grond gnomma erstreckt sich sei Bereich uf da wirdabergischa Landesdoil vom Bondesland Bada-Wirdaberg. Dô drvoo ausgnomma send bloß d Landkreis Calb ond Freidastadt. De selle gheeret zom Bereich vom Schwarzwaldvorei. Em Schwäbischa Albvorei gheeret 25 Aussichtsdirm ond 22 Wanderheim mit Ibrnachdongsmeglichkeida.

A bissle Gschicht ändere

 
Dr Valentin Salzmann, oiner vo de Mitgrender vom Schwäbischa Albvorei ond sei erschter Vorsitzender bis 1890

Uf Betreiba vom Vorscheenerongsvorei Kirchheim/Teck ischt en de 1880r Jôhr uf-em Teckberg a 31 Metr hauhr rondr Durm baut worra, ond zwar an sellra Stell, wo friher amol dr Bergfriid vo dr Burg gstanda ischt. Beim Baua hend sich grauße finanzielle Schwiirichkeida ufdoa. Drom isch selle vrschiidene Ferdrer schliaßlich nix Anders iibrig bliiba, wia sich zamma-z-schliaßat. Ond aus dera Voreinigong ischt 1888 dr Schwäbische Albvorei entstanda.[1] Dr Grendongsdag ischt am 13. Auguscht gwäa. Dô drbei ischt dr Valentin Salzmann zom erschda Vorsitzenda gwehlt worra. Des Amt hôt’r bis zo seim Ableaba em Jôhr 1890 ausgiabt.

D Ôôzahl vo de Mitgliadr ischt rasant gschdiiga: Scho em erschda Jôhr nôch dr Grendong send’s 519 gwäa, acht Jôhr schbätr rond 20.000, 1926 ôgfähr 44.000, 1955 rond 60.000 ond em Jôhr 1971 ibr 100.000.

Seit em Jôhr 1994 ischt dr Schwäbische Albvorei a anerkanndr Naturschutzvrband em Senn vom Bundesnaturschutzgsetz.

Dr Ufbau vom Vorei ond seine Ziil ändere

Dr Vorei gliidret sich in 23 „Gaue“, wo fir d Betreiong vo de „Ortsgrubba“ zuastendich send, wo em jeweiliga „Gau“ liiget. Dô drvoo geit’s 579. Dr Sitz vo dr Hauptgschäftsstell ischt en Stuegert.

Dr Schwäbische Albvorei befasst sich et bloß mit-em Wandra, sondern au mit dr schwäbischa Kuldur. Dô drzua gheeret d Schbrôch, s Danza ond Senga. S geischdige Zentrom dô drzua ischt em Vorei sei „Haus der Volkskunst“, wo vo dr Volksdanzgrubbe Frommern z Balenga betriiba wuud. En sellem Haus ischt au em Vorei sei oigener Vrlag ôôgsiidlet, wo et bloß Biacher, sondern au CDs ond DVDs vrlegt werret, wo mit dr schwäbischa Kuldur mit älle Fasedda zo doa hend. Sogar em Rudolf Paul sei „Bibel für Schwoba“, d Ibrsetzong vo dr ganza Heiliga Schrift en da schwäbischa Dialekt, isch deet rauskomma.[2]

Dr Schwäbische Albvorei hôt sich abr au dr Schutz vo dr Nadur ond vo dr Landschaft uf seine Fahna gschriiba. Ond au d Gsellichkeit soll et z kurz komma. A ganz wichdigs Ziil isch d Aus- ond Fortbildong vo qualifizirde Wandrfihrer – sowohl mennliche wia au weibliche. Zo deam Zweck ischt em Jôhr 2001 zamma mit-em Schwarzwaldvorei z Stuegert d „Heimat- und Wanderakademie Baden-Württemberg“ grendet worra, wo vom Land finanziell gferdret wuud.[3]

Em Vorei seine Aussichtsdirm ändere

 
Dr Kernadurm em Schurwald bei Fellbach
 
Dr Scheenbergdurm bei Pfullenga

Dr Schwäbische Albvorei betreibt 25 Aussichtsdirm, wo fir älle Leit zuagenglich send. Dia send abr et bloß uf dr Schwäbischa Alb, sondern au en andre Gegenda vo Baden-Württemberg|Bada-Wirdaberg, zom Beischbiil em Schwäbisch-Frenkischa Wald ond uf-em Stromberg:

Wandrweag ändere

Dr Schwäbische Albvorei ondrhelt a riisigs Netz vo Wandrweag, wo zamma a Lenge vo meh wia 20.000 Kilometr hend, ond sorgt sich om a guada Markiirong, dass dia Wandrer et vom reachda Weag abkommet. Neaba de kloine Wandrweag geit’s au zäa Hauptwandrweag. Wenn ebbr so oin ganz ablaufa will, nô muaß’r sich uf a baar Dääg ond manchmôl au uf a baar Wocha eistella. Dia Hauptwandrweag send:

  • Nr. 1, dr Schwäbisch-Alb-Nordrand-Weag vo Donauweert bisDuddlenga mit-ra Lenge vo 318 km;
  • Nr. 2, dr Schwäbisch-Alb-Siidrand-Weag, au vo Donauweert bis Duddlenga mit-ra Lenge vo 256 km;
  • Nr. 3, dr Main-Necker-Rhein-Weag vo Wertheim bis Lerrach mit-ra Lenge vo 540 km (Zwischa Villenga-Schwennenga ond Lerrach wuud sellr Weag durch da Schwarzwaldvorei) betreit.);
  • Nr. 4, dr Main-Donau-Bodasee-Weag vo Wirzburg bis Friidrichshafa mit-ra Lenge vo 420 km;
  • Nr 5, dr Schwarzwald-Schwäbische-Alb-Allgai-Weag vo Pforzheim bis zom Schwarza Grat mit-ra Lenge vo 320 km;
  • Nr. 6, dr Limeswandrweag vo Mildaberg bis Wilburgstedda mit-ra Lenge vo 245 km;
  • Nr. 7, dr Schwäbische-Alb-Oberschwaba-Weag vo Lorch bis Friedrichshafa am Bodasee mit-ra Lenge vo 240 km;
  • Nr. 8, dr Frankaweag vo Pforzheim bis Roddaburg ob dr Tauber mit-ra Lenge vo 220 km
  • Nr. 9, dr Heuberg-Allgai-Weag vo Schbaichena bis zom Schwarza Grat, em hegschda Berg vom wirdabergischa Allgai, mit-ra Lenge vo 185 km;
  • Nr. 10, dr Stromberg-Schwäbischer-Wald-Weag vo Pforzheim bis Lorch mit-ra Lenge vo 170 km

Oinzlne Nôchweis ändere

  1. Brigitte Ruoff, Gerhard Viel: Türme der Region Stuttgart, a Heftle vo dr Marketing- ond Tourismus GmbH Regio Stuttgart
  2. Rudolf Paul: „Bibel für Schwoba“, Verlag des Schwäbischen Albvereins e. V., Balenga 2008, ISBN 978-3-920801-59-9
  3. D Webseit vo dr Wandrakademii

Weblink ändere

  Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vu dere Version vum Artikel „Schwäbischer_Albverein“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.