Velarer Konsonant

(Witergleitet vun Velar)

Mit velar meint mer in de Phonetik en Artikulationsort. Un zwar die Konsonante, wo am Weiche Gaume (lat. velum) artikuliert werde. Zum Byspil duet mer bim <gg> in „Brugg“, de Zungerugge aa de Weiche Gaume drugge. Wyl de Weiche Gaume relativ gross, un e präzisi Bewegig vum Zungerugge für de Mensch schwer isch, verändre sich velari Konsonante vilmool je nooch Wort.

wie en velare Luut bildet wird
Artikulationsort
Sekundärartikulation

Velari Luut gits in fascht jedere Sprooch uff de Wält.

S Alemannisch het je nooch Dialäkt bis zue sibe velari Konsonante: de velare Nasal wie in singe, de velare Fortis-Plosiv wie in Hagge, de velare Lenis-Plosiv wie in gee, e behuuchte Fortis wie in gha, s velari Affrikat wie in Ankche, de velare Fortis-Frikativ wie in mache, un de velare Lenis-Frikativ wie in chalt. Des isch aber je nooch Dialäkt sehr verschide.

IPA-Zeiche Beschrybig vum Luut Audiobyspil
Velarer Nasal
Stimmloser velarer Plosiv
Stimmhafter velarer Plosiv
Stimmloser velarer Frikativ
Stimmhafter velarer Frikativ
kx Stimmlose velare Affrikate
Velarer Approximant
Velarer lateraler Approximant
Stimmloser labiovelarer Frikativ
Labiovelarer Approximant
Velarer Ejektiv
ɠ Stimmhafter velarer Implosiv