Willy Hege

Dialäkt: Baseldütsch

Dr Willy Hege (* 24. Januar 1907 z Baasel; † 10. August 1976 z Baasel) isch e Schwizer Bildhauer und Goldschmiid gsi.

Im Willy Hege si Gelpke-Brunnen'
z Chläihünige

Lääbe und Wärk

Im Willy Hege si Vater isch e Flachmooler gsi, si Mueter het Milidäärmäntel gnäit. Si Mueter und si Brimarleerer August Brotbeck häi si Kreatividäät unterstützt. Noch dr Realschuel het dr Hege e Goldschmiidleer z Baasel aagfange. Glichzitig het er au s Handwärk vom e Silberschmiid gleert. Noch dr Leer het er drei Joor lang as Goldschmiid gschafft und het an dr Kunstgwärbschuel Baasel Kürs im Zäichne gnoo. Er het e Zitli lang sis äugene Gschaft ghaa, het s aber bald ufgee. Er het denn as Muurer, Schlosser, Mooler, Dekoratöör und Handlanger in ere Stäihauerei gschafft. Bi dr Renowazioon vom Baasler Dootedanz an dr Bredigerkiirche het er e groosse Däil vo de Kopie gmacht.

Im Hege si Fründ, dr Künstler Ernst Georg Heussler (1903–1982), won er mit em en Ateliee däilt het, het em Muet gmacht si äignig Wääg as sälbtändige Künstler z goo. Si häi zämme iiri Wärk usgstellt und dr Hege het beschlosse, sich ganz dr Bildhauerei z widme. Er isch in d Marmorstäibrüch vo Carrara gange und in d Stäibrüch in dr Schwiz, zum d Stäi z finde, wo guet gnueg für en gsi si. Usser mit Marmor het dr Hege mit Chalch- und Sandstäi gschafft, für groossi Flechene het er Granit brucht. Am Aafang vo sinere Bildhauerkarriere het dr Hege vor allem Wärk mit abstrakte Forme gmacht, aber nodinoo het er figurativ-naturalistisch afo schaffe. Im Hege si Motto isch gsi: «Der Künstler muss sich nach den äusseren Gegebenheiten aus-richten», und eso het er zerst d Umgääbig aagluegt, wo vorgsee gsi isch, und dr Stäi het d Richdig vo de Forme aagee.

Dr Hege het sich mit Akt- und Chopfstudie beschäfdigt und an Wettbewärb mitgmacht. So het er 1939 au si ersten Ufdraag für e Springend Lachs oder Springend Fisch, wo d erst Briis vom Baasler KUnstkredit gsi isch und wo mä an dr Solitüüd-Bromenade z Baasel cha gsee. Im gliiche Joor het er d Ruth Erikson ghürootet und si häi drei Döchder gha.

Vo 1943 bis 1946 isch si monumentals Wärk für e Rudolf Gelpke entstande, dr Gelpke-Brunne mit der Galionsfigur us Chalchstäi vor em Rhiihaafebecki 1 z Chläihünige. Gliichzitig het er Münze und Medallie in Goldschmiidaarbet gmacht. Immer wider het er an Wettbewärb mitgmacht, und au immer wider emol gwunne.

35 Joor lang het dr Hege für s Larvenateliee vom Adolf Tschudin gschafft. Dä het d Idee ghaa, vo bekannte Baasler Künstler Entwürf für sini Larve z bstelle, u. a. vom Hege, vo dr Irène Zurkinden, Otto Abt und em Max Wilke. In dere Zit het er 1500 Basler Künstlerlarve gmacht. immer am Fastnachtsdienstig het dr legendäri Künstlerball vo dr Grubbe 33 in dr Kunsthalle Baasel stattgfunde. 1941 isch dr Hege in die Künstlergrubbe ufgnoo worde, het sä aber 1957 wider verloo und isch in d GSMBA iidräte.

Um 1946 het er dur e Roman Boos d Antroposofii vom Rudolf Steiner kennegleert und afo schetze. Si het sini witere Lääbensinhalt immer sterker afo beiflusse und isch zum Läitfaade vo sinere künstlerische Däätigkäit worde. Im Ufdraag vom Ilja Duwan, won e anthroposofische Schauspiiler gsi isch, het dr Hege zsämme mit em Alfred Bieri und em Archidekt und Künstler Albert von Baravalla (1902–1983), 1967 dr «Marianusruum» z Bärn noch em Vorbild vom groosse Kuppelruum vom erste Goetheanum chönne gstalte.

Dr Hege het sich in de letschte Joor vo sim Lääbe intensiv mit de Wääse und Chreft vo de Blaneete und de Dierkräiszäiche beschäfdigt und sini Iisichte u. a. si in zwölf Stäiblastigge, wo noch de Stärnbilder vom Dierkräiszäiche gstaltet gsi si, und in siibe Metallplastigge gflosse. Die stöön hüte as Leigoob in dr Lukasklinik z Arlese.

E baar vo sine Wärk

Blastigge

• 1940: dr Springend Salm, Bronsse. Solitüüd-Bromenade, Baasel
• 1940: Nümfe, Muschelchalch, Brivatbsitz, Ooberhoofe am Thunersee
• 1941: Drach, Bronsse, Spiegelhoof-Brunne Baasel
• 1946: Gelpke-Brunne, Chalchstäi, Chläihünige
• 1951: Ikarus und Dädalus, Relief, Muschelchalch, Egge Gartestrooss/ St. Jakobsstrooss, Baasel
• 1952: d Bremer Stadtmusikante, Bronsse, Sandgruebeschuelhuus, Baasel
• 1952: Basilisk, Brunne, Bronsse u. Chalchstäi, Instidut für anorganischi Chemii vo dr Uni Baasel
• 1953: Maa-Frau, Nixe, Relief, Sandstäi, Reserwuar Bruederholz, Baasel
• 1953: Maa-Frau mit Posuune, Brunne, Friidhoof am Hürnli, Rieche
• 1954: Fabeldier, Brunne, Bronsse, Sandstäi, Jakobsbärg, Baasel
• 1956: En Ängel, wo PosaunePosuune spiilt, Bronsse, Konservatorium Basel
• 1956: Schlange, Bronzss, Wettstäibrugg, Baasel
• 1956: Mueter Ärde, Sandstäi, Dorfstrooss, Muttez
• 1957: Seehund, Brunne, Bronsse, Wasgering, Baasel
• 1957: Vogel, Carrara-Marmor, Riburgstrooss, Baasel
• 1958: Susanna im Bad und Fortuna, Spuma die Mare, Apidheek, Santihanns Vorstadt 58, Baasel
• 1959: Rosso Amaranto, Brunne, Hirzbrunne Schuelhuus, Baasel
• 1959: Vier Vogeldier, Bronsse, Lienerd Gümnasium, Baasel
• 1961: Möve, Fassaderelief, Hochbärgstrppss, Chläihünige
• 1961: Abstrakte Vogel, Bronsse, Bruefsfachschuel, Baasel
• 1962: Fassaderelief, Altershäim «Rose», Muttez
• 1963: Ufsträäbende Jüngling, Marmor, Chällergässli, Baasel
• 1963: Bräitibrunne, Bavenogranit, Bräiti, Baasel
• 1967: Orpheus Brunne, Schuelhuus Oeschebach
• 1969: Blanete, verschidnigi Metall, Lukasklinik, Arlese
• 1970: Danzends Bäärli, Bronsse, Ruedolf-Stäiner-Schuel, Bärn
• 1972: Zwäi Süüle us Holz für d Abdankigshalle z Huttwil
• 1972–1975: 12 Dierkräiszäiche, verschidnigi Marmorsorte, Lukasklinik, Arlese
• 1974: Johannes, Marmor, Lukasklinik, Arlese
• 1976: S Viergedier, Marmor, Graab uf em Friidhoof am Hörnli, Rieche

Münze und Medallie

• 1950: Golddaaler für d Durn-Wältmäisterschafte, Baasel
• 1952: Gedänkmünze für e goldigi Hochzit, Baasel
• 1961: Äidgenössischi Drachdeplagette
• 1963: Baasler Stadtmedallie
• 1966: Mustermässdaaler
• 1968: Goldmünze für d 100-Joor-Fiir vo de Fäldschütze

e baar Usstellige

• 1935: Wienachtsusstellig, Kunsthalle Baasel
• 1936: 19. Nazionali Usstellig, Kunstmuseum Bärn
• 1938: Nöiji Kunst in dr Schwiz, Kunsthalle Baasel
• 1942: «Groupe 33» de Bâle, Musée cantonal des Beaux-Arts, Losann
• 1943: 10 Joor «Grubbe 33», Kunstmuseum Baasel
• 1945: 12 Joor «Grubbe 33», Kunstmuseum Baasel
• 1961: Usstellig, Kurhuus Rhiifälde
• 1963: 27. GSMBA-Usstellig, Kunsthuus Züri
• 1973: Goetheanum, Dornach
• 1979: Usstellig mit em Alexander Zschokke, Kasärne Baasel
• 1982: Galerii Aenigma, Baasel
• 1983: 50 Joor «Grubbe 33», Wanderusstellig

Liddratuur

• Georg Schmidt: Meine lieben 33er Freunde. In: Künstlervereinigung Gruppe 1933 Basel. Basel 1939.
• Dorothea Christ: Die Bedeutung der Gruppe 33. In: Basler Stadtbuch 1983, S. 31–41.
• Yvonne Höfliger-Griesser, Jacqueline Portmann: Die Geschichte der Gruppe 33 zum 50-jährigen Bestehen. Editions Galerie «Zem Specht», Basel 1983, ISBN 3-85696-006-6.
• Erziehungsdepartement Basel-Stadt (Hrsg.): Willy Hege. In: Kunst für Basel: 75 Jahre Kunstkredit Basel-Stadt. Kunst im öffentlichen Raum. Schwabe Verlag, Basel 1974, ISBN 3-7965-0968-1.

• 
  1940, Springende Salm, Solitüüd-Bromenade, Baasel
• 
  1946, Sunnenuur, Lienerdskiirchblatz, Baasel
• 
  1953, Maa und Frau mit Posuune, Brunne uf em Friidhof am Hörnli
• 
  1956, Äangel, wo Posuune spiilt, Muusig-Akademii vo dr Stadt Baasel
• 
  1958, D Susanna im Baad und Fortuna,
• 
  1963, Ufsträäbende Jüngling, Chällergässli, Baasel
• 
  1941, Drach, Spiegelhoof-Brunne, Baasel

Weblingg

 Commons: Willy Hege – Sammlig vo Multimediadateie

• Hege, Willy. In: Sikart (Lexikon un Datebank zue dr Chunscht in dr Schwyz un im Firschtetum Liechtestei).

Fuessnoote

Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vu dere Version vum Artikel „Willy_Hege“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.