Die vo Bäärefels

Die vo Bäärefels si e ritterbürtigs Baasler Gschlächt gsi, wo vom Ändi vom 13. Joorhundert aa bezügt isch. D Familie het meereri Generazioone lang d Chläibaasler Schulthäiss gstellt. Im 14. und 15. Joorhundert si die vo Bäärefels immer wider emol im Baasler Root verdräte gsi und häi as Bürgermäister regiert.

S Wabbe vo dene vo Bäärefels in dr Zürcher Wabberolle (öbbe 1340)

Dialäkt: Baseldütsch

Wappen der von Bärenfels zu Basel

Gschicht

Dr Aafang im Wiisedaal

D Vorfaare vo de Bäärefelser si hachbärgischi Vögt gsi, wo im Wiisedaal im Brombacher Wasserschloss residiert häi. In dr Nööchi vo iirer Burg Stäinegg bi Weer häi si um 1300 none Burg baut und dere Bäärefels gsäit.

D Bäärefelser und d Stadt Baasel

Dr Werner, Vogt vo Brombach, isch um 1290 Schulthäiss vom Chläibaasel gsi. Dä Boste in dr mindere Stadt isch in sällere Zit fest in dr Hand vo de Vögt us em Wiisedaal und vo de Bäärefelser gsi, wo vo inne abgstammt si. Dr Johann, Vogt vo Brombach, het sich as Erste noch dr Burg Bäärefels benennt. Dr Johann vo Bäärefels, wo mä zum erste Mol von em im Joor 1299 öbbis wäiss, isch 1305 dr Chläibaasler Schulthäiss gsi. 1309 isch e Händel usbroche wäge dr Noochfolg vom Baasler Bischof Otto vo Grandson, wo uf dr Räis uf Avignon gstorbe isch. In dere Zit isch d Regäntschaft vom Bistum in de Händ vom Johann I. vo Bäärefels glääge. Won er in zwäiter Ee d Margarita vo Hertebärg ghürootet het, het er zum innere Kräis vom stedtische Aadel vo Baasel afo ghööre. Dr Johann I. vo Bäärefels isch um s Joor 1314 gstorbe. Im 14. Joorhundert het mä dr Naame „Bäärefels“ au für d Burg bi Duggige afo bruuche, wo bis denn Aeschburg ghäisse het.

Wappenufriss für e Adelbärg III. vo Bäärefels vom Hans Baldung Grien (um 1526)

Dr Konrad vo Bäärefels (* um 1305, † vor 19. Merz 1373) isch dr Erst in dr Familie gsi, wo Baasler Bürgermäister worde isch. 1377 häi im Konrad sini Söön Lütold und Arnold vo Bäärefels (* vor 1371, † 20. Februar 1414) vom Bischof vo Baasel s Schänkenamt as Erblääche bechoo. Im Konrad si Soon Lütold vo Bäärefels isch vo 1379 bis 1386 dr habsburgisch Vogt und 1380 au Bürgermäister z Baasel gsi. Er isch 1386 in dr Schlacht bi Sämpach gfalle. Dr Ritter Arnold vo Bäärefels († 1414) isch vo 1394 bis 1408, 1411 und 1413 Bürgermäister z Baasel gsi. 1457-94 het au dr Soon vom Arnold III., dr Johannes vo Bäärefels (* vor 1451, † churz vor em 18. Juni 1495), s Baasler Bürgermäisteramt usgüebt.

Dr Adelbärg III. vo Bäärefels, 1526 gmoolt vom Hans Baldung Grien

S Wabbe vo dene vo Bäärefels im Sebastian Münster sinere «Cosmographia»

Dr Christian Wurstisen het 1580 in sinere «Bassler Chronick» im Ganze nüün Ritter Bäärefels ufzelt, drunder fümf Bürgermäister im 14. und 15. Joorhundert und d Bäärefelser Brüeder und Gusää, wo 1386 bi Sämpach uf dr Site vo de Habsburger gfalle sin.

Noch 1300 häi d Herre vo Bäärefels Däil vo Arisdorf kauft, 1446 het ene die ganzi Herschaft ghöört. 1532 het sä dr Adelbärg III. mit de Dörfer Ober-, Mittel- und Unter-Arisdorf dr Stadt Baasel verkauft. E Wabbe uf ere Konsole im Saktamänthuus vo dr Chille St. Leodegar z Gränzach-Wyhle us em Joor 1494 erinneret an d Hochzit zwüschen em Adelbärg III. und dr Ursula vo und zue Schönau.

D Spaltig vo dr Familie im 17. Joorhundert

Im 17. Joorhundert het sich s Gschlächt vo Bäärefels in e Häägener und e Gränzacher Linie däilt. Zur Gränzacher Linie het dr Ernst Friedrich vo Bäärefels (um 1687) ghöört, dr bischöflig Meier z Biel. Die Linie isch 1779 im Mannesstamm usgstorbe, d Häägener Linie 1835. Dr Friedrich II. vo Bäärefels (* 1674; † 1737) het 1735 si Herrschaft Gränzach an dr Markgroof Karl August vo Baade (* 1712; † 1786) verkauft.

S Schloss Häägene isch dr Stammsitz vo dr Häägener Linie gsi. D Friederike Auguste Sophie vo Anhalt-Bärnburg (* 1744; † 1827), d Frau vom Fürst Friedrich August vo Anhalt-Zerbst (* 1734; † 1793), wo dr Brueder vo dr russische Kaisere Katharina dr Groosse (* 1729; † 1796) gsi isch, isch 1764 uf Baasel khoo und bis 1793 in dr Stadt bliibe. D Susanna vo Bäärefels (* 1750; † 1837) us dr Linie Häägene isch iiri Hofdaame gsi. Deren iiri Schwöster isch d Friederike Wilhelmine vo Bäärefels († 1846) gsi, d Frau vom Pfarrer Hans Rudolf Thurnyyse. Dr Johann Ludwig vo Bäärefels, iire Brueder, isch dr Hofmarschall vo dr Fürstin vo Anhalt-Zerbst gsi. Er het käni Kinder gha und eso isch er dr letscht Maa vo de Baasler Bäärefels gsi.

S Wabbe

Uf em Wabbe stoot e schwarze Bäär ufrächt uf eme roote Dreibärg uf eme goldige Grund. Uf em Helm mit schwarz-silbrige Deckine, wo goldigi Lindebletter drüber gströit si, isch e silbrige Busch us Straussefäädere.

Litratuur

• Genealogisches Handbuch des Adels, Adelslexikon Band I, Band 53 der Gesamtreihe, C. A. Starke Verlag, Limburg/Lahn 1972, S. 181
• Leopold von Zedlitz-Neukirch, Neues preussisches Adels-Lexicon, Band 5, Leipzig 1839, S. 19 (Digitalisat (Site cha nüme abgrüeft wärde; Suche im Webarchiv)[1] [2] Vorlage:Toter Link/books.google.de)
• Daniel Bruckner, Versuch einer Beschreibung historischer und natürlicher Merkwürdigkeiten der Landschaft Basel, Band 20: «Historische Merkwürdigkeiten von den Dorfern Arisdorf, Herrsberg, Olsberg, Wintersingen, Nußhof, Buus und Meisprach», Verlag Emanuel Thurneysen, Basel 1761 (Digitalisat (Site cha nüme abgrüeft wärde; Suche im Webarchiv)[3] [4] Vorlage:Toter Link/books.google.de)
• Julius Kindler von Knobloch: Oberbadisches Geschlechterbuch. Häidelbärg 1894, Band 1, S. 34-36 onläin bi dr UB Häidelbärg

Bauwärk, wo mit de Bäärefelser z due gha häi

• d Burg Bäärefels bi Weer
• d Burg Bäärefels bi Duggige
• dr Bäärefelserhoof am Stapflebärg z Baasel
• dr Bäärefelserhoof am Petersgraabe z Baasel

Weblingg

 Commons: Die vo Bäärefels – Sammlig vo Multimediadateie

Fuessnoote

Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vum Artikel „Bärenfels_(Adelsgeschlecht)“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.