Bichwil

Bichwil (Bichwil^ⓘ, [bɪxwil]) isch e Dorf im Ondertoggeborg und ghört zo de Gmaind Oberozwil. Zom Dorf ghööred no s Dörfli Riggetschwil und e paar Wiiller wie Bueche und Langenau und Ramsau im Rindl. Öber Bichwil isch de 826 Meeter hööchi Eppeberg.

Bichwil
Basisdate
Staat:	Schwiiz
Kanton:	St. Galle (SG)
Wahlchrais:	Wiilw
Gmeind:	Oberozwili2
Poschtleitzahl:	9248
Koordinate:	728126 / 25356547.420429.13668640
Höchi:	640 m ü. M.
Iiwohner:	995 (31. Dezämber 2023)
Bichwil Bichwil
Charte
Bichwil (Schweiz) Bichwil www

Gschicht

Bichwil ane 1954, im Hindergrund Oberozwil

Di ältiste archäologishe Fünd us Bichwil stames us de Röömmerzitt. Ufem Eppeberg isch e Münze vom röömische Chaiser Magnentius (350-353) gfunne wore. Drom werdvermeutet, as ufem Eppeberg i de Spootantiike e röömische Wachturn gstanden isch, wo zomene Fernmeldesysteem ghöört het.

Bichwil werd zerstmool innere Schenggigsuurchund vom Chlooster Sanggale gnennt. Deno hett am 2. Nofember 865 z Wintertuur de Witigouwo (uuitigouuo) siin Bsitz z Wiil und z Bichwil (pichilin uuilare) em Chlooster Sanggale vermacht, nemmli Hüser, Weeg, Ägger, Waide, Wald, Bäch und See. De Name Pichilinwilare bidüttet „Ghöft vom Pichilo“. Bichwil werd denn för e paarJoorhundert nöme gnennt, woll aber no mengisch Wiiller und Ghöft, wo hütt zo Bichwill ghööred. So nennt e sanggaller Uurchund usem Joor 882 Ramsau (Ramesua, verschrebe för Ramesaua) und Äsch (Ascaa). Im Spootmittelaalter isch s Gricht Bichwil under de Edle vo Eppeberg gstande. Nochdem die Famili veraarmet isch, isch da zo de Giele vo Glattburg choo. 1627 het denn d Famili Thurn und Taxis d Grichtsheerschaft öbernoo. 1798 isch mit de Gründig vom Kantoo Sanggale d Munizipalgmaind Bichwil iigrichtet wore, wo den 1803 zeme mit Niderglatt und Oberozwil zo de Gmaind Oberozwil zemegschlosse wore isch. Debii sind aber ali drai Gmainde witter aigestendigi Ortsgmainde blebe. 1981 isch imene Grossbrand d Sägi vo Bichwil ganz abebrennt.

Relegioo

Innere Uurchund usem Joor 1344 werd zerste Mool d Cherche gnennt. Noch de Reformatio isch Bichwil paritätisch wore und 1597 hett mer a de Reformierte erlobt, ass si d Cherche, aigetli mee e Chappeli, o bruuche tööred. Ane 1788 hend d Katholike vo Bichwil, wo bis denn zo de Pfarrai Jonschwil ghöört hend, en aigni katholischi Pfarrai öbercho. De Bau vonnere noije Cherche hett sich verzöögeret und im Februar 1808 hett mer denn mitem Bau vo de Sant Mauritius-Cherche aagfange. Debii sind Stai vo de Burgruine Eppeberg bruucht wore. 1908 isch d Cherche renoviert und uusbaut wore. Die Sant Mauritius-Cherche isch katholisch, werd aber o fo de Reformierte bruucht.

Bildig

Ane 1707 hen di Reformierte z Bichwil en ersti Schuel uuftue und 1754 den o d Katholike. Underrichtet wore isch i dere Zitt aber nume a wenige Tääg im Joor. 1848 isch den s ersti reformierti Schuelhhus baut wore, womer 1894 dör e gröössers ersetzt hett. Di katholischi Schuel isch 1840 zutue wore, well s Huus baufällig woren isch. 1852 hett mer denn e noiji katholischi Schuel im Underdorf uuftue. 1890 isch denn nebet de Cherche s katholische Schuelhus baut woore. 1969 het mer us praktische Gründ d Schüeller nöme noch de Konfessio uf di baide Schuelhüser uuftailt. Me hett doozmool im Usserdorf e Turnhale baut, wo vo baide Schuele bruucht woren isch. Und 1977 isch nebt dere Turnhalle s noiji Schuelhuus uufgange.

Geografii

s Börgerhaim im Bisach

Bichwil litt ufeme Högelrogge am Nordhang vom Eppeberg oberhalb vo Oberozwil. De isch e Randmoreene vom Riigletscher, wo sich vor 19500 Joor i de letschte Iiszitt vom Nordoste her bis a Bichwil ane gschobe hett. Schmelzwasser isch doozmol direggt in Bettenauer Waier abegflosse, wo doozmool e chlises Gletscherseeli gsii isch. Dör s Dorff flüüsst hütt de Lindebach. De chunnt vom Chraieberg oben abe und flüüsst im Underdorf mitem Gräpplebach zeme, wo fom Eppebeerg obenabe chunnt. Ab denn haisst de Bach Laufte, wege de file Wasserfäll. Z Oberozwil im Buechwäldli flüüsst de Lauftebach mitem Hüppelbach zäme, wo vom Bisacht obenabe chunnt. Ab denn haisst de Bach Ozebach. De flüüsst den bi Niderozwiil i Tuur ine. Bis ends vom 20. Joorhundert isch Bichwil seer ländlichs Buuredorf gsii und hett sich denn im Noordtail gege Oberozwil zuenere Aifamilihuussidlig entwigglet und isch hütt o mi dem zemegwachse. De aalti Dorfchern bistoot usem Dorf und em Onderdoorf, wo no hütt aalti Holzhüser usem 18. und 19. Joorhundert stönd. S Oberdoorf bistoot us verenzelte Hüser gege de Eppeberg ufe. S Usserduorf zücht sich a de Strooss geg Floowil no use. Do hets früenner o Gweerb ghaa, so e Schmitti, e Schifflistiggerai und Läde und e Begg und e Post, wo hütt aber fast aall verschwonde sinn. D Umgebig isch ländlich und werd landwertschaftlich gnutzt, vor alem Veezucht und Obstbau.

S Dörfli Riggetschwiil (amtlich: Riggenschwil) litt zwösched Bichwil und Floowiil und isch e chliises Huuffedorf mit aalte Hüser. De Wiiller Bueche litt im Taal une süüdlich vo Bichwil und isch scho früe mit Oberozwiil zämegwachse. Do isch im Mittelaalter e Hailquelle gfasst wore und „bad zuo der Hailgen Buochen“ gnennt wore, wo a de Bichwiiller ghöört hett. Langenau isch e Wiiller im Weste am Hang vom Chapf. Im Bisach, emene abglegnige Wiiller oberhalb vo Bichwil, isch s Woonhaim fo de Gmaind Oberozwil. Da hett mer 1819 nochere groosse Hungersnoot as e Haim för Waisechind baut. Ane 1922 isches renoviert woore ond zom „Börgerhaim“ för aalti Lütt umgnutzt wore. Sitt de Renovatio im Joor 1995 werds „Woonhaim Bisacht“ gnennt. Da Huus isch uf de Liste fo de gschützte Kultuurgüeter. De Wiiller Ramsau litt im Rindl.

Bichwilerlied

Ane 1965 het zom 1100-jöörige Jubiläum vom Dorf de Sales Hueber s Bichwilerlied komponiert. De isch o de Komponist vom Sanggallerlied und anderne sanggaller Dorfhymne. Da Bichwilerlied isch i f-Dur und för zwoo Stimme gschribe imene gwöönliche volkstüümliche Stiil. S hett fööf Strooffe mit je acht Vers. As d Raim im ganze Lied nöd „suber“ sind zaiget scho de Aafang vom Lied:

Du finscht üs nöd im Fahrtepaln, mer wohnet nebet osse,

ond wer of Bichwil ue cho will mues halt sis Velo stoosse.

Lütt us Bichwil

• Johann Baptist Jung, Gründer vo de Konsumgmainschaft Konkordia isch z Bichwil uufgwachse

Weblingg

 Commons: Bichwil – Sammlig vo Multimediadateie

Literatuur

• Beat Bühler: Oberuzwil. In: Historisches Lexikon vo dr Schwiiz.