Jeanne d’Arc au bûcher

Wärkdaate
Ditel:	Johanna auf dem Scheiterhaufen
Originalditel:	Jeanne d’Arc au bûcher
Form:	Dramadischs Oratorium en 10 Szena
Originalsprooch:	Franzeesisch
Muusig:	Arthur Honegger
Libretto:	Paul Claudel
Uruffüerig:	12. Mai 1938
Ort vo dr Uruffüerig:	Basel
Lengi vo dr Opere:	1 ¼ Stond
Ort und Zit vo dr Handlig:	Rouen (Frankreich) am 30. Mai 1431

Dialäkt: Schwäbisch

Jeanne d’Arc au bûcher (uff Deitsch laudet dr offizielle Titl Johanna auf dem Scheiterhaufen, uff schwäbisch dät mir saga D Johanna uff-em Scheidrhaufa) ischt a dramadischs Oratorium en zäha Szena ond ama Prolog fir Solostemma, Schbrecher, an gmischda Chor, an Kendrchor ond a Orkeschtr vom schweizerisch-franzeesischa Kombonischda Arthur Honegger (1892 bis 1955). S Libreddo schdammt vom franzeesischa Dichter Paul Claudel (1868 bis 1955). Zom erschda Môl uffgfihrt wôrra isch des Werk am 12. Mai 1938 z Basel em dordiga Musiksaal vom Stadtcasino, ond zwar en dr Originalschbrôch (Franzeesisch). Uff deitsch hôt mr des Werk zom erschda Môl em Stadttheater Zirich heera ond au glei noh seha kenna, weil deet d Uffihrong szenisch – also wia bei-ra Opr – ibr d Bihne ganga ischt. Drom wuud des Werk au en (fascht) jedem Opernfihrer beschbrocha ond so guad wia en koim Konzertfihrer. A Uffihrong dauret rond 75 Menudda.

D Persona vo dr Handlong

dr Kombonischt vo deam Werk uff-ra deitscha Briafmark us-em Jôhr 1992

Schbrechrolla

dui Heiliga Johanna
dr Bruadr Dominik
dr dridde Herold
dr Herzog vo Bedford
dr Johann vo Luxaburg
dr Regnault de Chartres
dr Guillaume de Flavy
dr Mühlenwind
a Priischder
d Mueder Weifass
dr Zeremonienmeischder
dr Esel
a Schôôf

Gsangsrolla mit ihre Stemmlaga

de Heilig Jungfrau (Sopran)
de Heilig Margret (Sopran)
de Heilig Katharina (Alt)
a Stemm (Tenor)
dr Geischtliche (Tenor)
vrschiidene Kendrstemma (Kendrchor), Beisitzer vom Gericht, Volk ond sonscht noh a baar Figura, wo koi graußa Roll schbiilet (gmischder Chor)

Firs Orkeschtr braucht-ma

Zwoi Fleeda, gleichviil Oboa, jeweils drei Klarinedda, Saxofon ond Fagodd, oi Kontrafagott, oi Piccolo-Trombeed, drei C-Trombeeda, genausoviil Tenor-Posauna, drzua noh a Bass-Posaun oder a Basstuba, a grauß Schlagwerk, a Celesta, a Ondes Martenot ond Streicher.

Handlong

Ort ond Zeit

Des Oratorium bzw. dui Opr schbiilt bloß a oim Dag, ond zwar am 30. Mai 1431 en dr nordfranzeesischa Stadt Rouen.

Ond dô drom gôht’s en deam Werk

Em Prolog

En-ra szenischa Uffihrong siht mr a donkla Bihne. Ganz leis fangt dr gmischde Chor, wo s Volk simbolisiirt, zom Senga ôô. S erteent a Gebet an Gott om Hilfe. Dô druff schickt Gott a Jongfrau mit-em Nama Johanna.

En de Szena 1 bis 10

D Johanna stôht uff-em Scheidrhaufa, wo se a-ma Pfahl feschtbonda ischt. Dr Bruadr Dominik zeigt-ra a Buach, wo dren ihr Leaba vo de Engel uffgschriiba wôrra ischt. So siht-se ihr Leaba nomôl rickwärts vor sich vorbeiziha (wia en de Rickblenda vo-ma Film):

Ganz fassongslos heert-se d Stemma vo de Leit, wo sui als Hex beschuldiget ond vrlanget, dass-se vrbrennt wuud. A ordentlichs Gerichtsvrfahra gennt mr deam Mädle et. Dô drfiir wuud-se a baar Viicher ausgliifret, wo a Urteil ibr-se schbrecha sollet. Da Vorsitz vo sellem Tribunal hôt dr Porkus, a mennlicha Sau. D Beisitzer send d Schôôf, ond a Esel isch dr Schreiber, wo dr Johanna ihre Aussaga vrfälscht uffschreibt. Schuld an deam Vorfahra hôt a Kardaschbiil, vo vo-ma närrischa Keenich erfonda ond vom Dood gmischt wôrra ischt. Dia viir Keenich en sellem Schbiil send dia vo Frankreich, vo England, vo Burgund ond dr Dood; ihre Dama send d Hochmut, d Torheit, dr Geiz ond d Wolluscht. Entscheida abr dend des Kardaschbiil dia viir Buaba. Dô drnôch wuud d Johanna sellem seltsama Gericht ausgliifret.

Wia d Dodaglocka zom Schella ôôfanget, heert d Johanna d Stemma vo ihre zwoi Schutzpatroninna, dr Heiliga Margret ond dr Heiliga Katharina. Dia zeiget-ra uff, wia ehra s Heilige Schwert vrliha wôrra ischt. Se erleabt nomôl da Heheponkt en ihrem Leaba: wia-se da Keenich zo seira Kreenong nôch Reims fihrt.

D Flamma vom Scheidrhaufa schlaget emmr meh om d Johanna rom. Dr Bruadr Dominik lôôt-se jetzt alloi. Ibrwäldigt wuud-se vo dr Angscht. Se kô et vrschdanda, wia-se fir äll ihre guade Tada soddiche Quala erleida muaß. Zo ällem Ibrfluss tridd jetzt au noh d Vrsuachong an-se nôô, ond zwar en Geschdalt vo-ma Priischtr: Wenn sui erklära dät, dass ihr hemmlischa Sendong, wo-se sich emmr druff beruaft, nix Andrs als a Liage ischt, nô kennt-se am Leaba bleiba. D Johanna abr bleibt standhaft. Fir sui hôt s irdische Leaba jeda Bedeidong vorlaura.

De Heilig Jungfrau erscheint ond stôht-ra bei. Jetzt kô sich d Johanna getroscht de reinigende ond befreiende Flamma vom Scheidrhaufa ôôvrtraua. Ihr Seel schwengt sich auf zo Gott.

Musik

Dr Honegger schbannt seine musikalische Beega ganz weit aus: S wechslet sich ab volksliadhafde Weisa, Cheer em Stil vo-ma gregorianischa Choral, impressionischdische Harmonia mit Ondrbrechonga vo-ma sinkobiirda Jazz, emmr môl wiidr gwirzt mit kräfdige Dissonanza.

Vorfilmong

Des Oratorium ischt 1960 vo dr ARD ondrem Titl Jeanne d’Arc auf dem Scheiterhaufen en deitscher Schbrôch mit dr Margot Trooger en dr Titlroll vorfilmt ond am 2. März 1960 zom erschda Môl gsendet wôrra.^[1]

Litradur ond Quella

Clemens Wolthens: Oper und Operette, Tosa Verlag Wien, 1967
Rolf Fath: Reclams Opernführer, Verlag Philipp Reclam jun. Stuttgart, 2002, ISBN 3-15-010511-0
Lueg d Weblink

Oinzlne Nôchweis

↑ Ôgaba zom Film bei IMDb

Weblink

[1] Ôgaba zom Film bei IMDb

[1]