Zyl
D Zyl, wo uf Französisch Thièle oder Thielle heisst, isch e Näbefluss vo der Aare.
| Zihl / Thièle | ||
 d Zyl bi Ifferte | ||
| Date | ||
|---|---|---|
| Gwässerkennzaal | CH: 207 | |
| Laag | Kanton Waadt; Schwiiz | |
| Flusssystem | Rhii | |
| Abfluss über | Aare → Rhii → Nordsee | |
| Ursprung | dört wo d Orbe und de Talent zämechöme 46° 44′ 15″ N, 6° 33′ 48″ O | |
| Mündig | bi Yverdon-les-Bains in NöieburgerseeKoordinate: 46° 47′ 23″ N, 6° 38′ 42″ O; CH1903: 539403 / 182369 46° 47′ 23″ N, 6° 38′ 42″ O | |
| Lengi | 9 km | |
| Iizugsgebiet | 2672 km²[1]
| |
| Abfluss[1] | MQ |
53,5 m³/s |
Si foot i der Ebeni öschtlech vo der Stadt Orbe im Kanton Waadt aa; dört chöme der Fluss Orbe und der Talent zäme, und vo do a heisst s Gwässer ebe Zyl.
D Orbe-Ebeni isch «melioriert» worde, und sider isch d Zyl numeno e Kanal, wo schnurgrad dur s Land louft und nume grad bim Flugplatz vo Ifferte en liechte Rank macht; i der Stadt Ifferte goot der Kanal im Norde vo der Altstadt dure und chunt mit es baar Ränk nach ere Lengi vo nüün Kilometer zum Nöieburgersee. Näbedra laufe no der Oschtkanal und der Weschtkanal und der Bach Le Mujon us der Ebeni zum See übere.
Zum Flusslouf vo der Zyl zelt eigentlech au no der Wääg vom Nöieburgersee näbe La Tène dure in Bielersee und unden a dämm d Strecki vom Bielersee bi Nidau bis a d Aaren abe. Hüt seit me dene Gwässerabschnidd nümme eifach Zyl, wil si bi de beide Juragwässerkorrekzioone starch uusbaggeret und deils verleit worde sind; es sind jetz druus zwee Kanääl worde, der Zylkanaal oben am Bielersee und der Nidau-Büüre-Kanaal vo däm See uf Büüren abe; und näbe dene loufe deils no d Flussbett vo der alte Zyl über s Land. Bi Cressier isch der alt Louf Vieille Thielle es schöns und rychs Naturschutzpiet, und der Bode näbedra heisst jetz entre les deux Thielles.
Bi Thielle isch e Brugg für d Strooss vo Bärn uf Nöieburg und bi Epagnier en Ysebaanbrugg übere Zylkanal. Bi Cressier isch en Hafe für Frachtschiff am nöieburgische Ufer vo der Zyl. Em Fluss no git’s Fuess- und Fahrwääg.
Literatur
ändere- Anne-Marie Dubler: Zihl In: Historisches Lexikon vo dr Schwiiz.
Weblink
ändere
Commons: Thielle – Sammlig vo MultimediadateieFuessnoote
ändere- ↑ 1,0 1,1 Hydrologeschi Date vom Zihlkanal bi Zihlbrugg us em Johr 2011 vom Bundesamt för Umwält uf hydrodaten.admin.ch