Saint-Louis (Owerelsàss)

Saint-Louis ìsch a Stàdt ìm Arrondissement Mulhouse (Kanton Saint-Louis) ìm Owerelsàss (Haut-Rhin), nawa dr schwitzer Stàdt Bàsel. Saint-Louis ìsch aui gànz nohch vu da schwitzer un ditscha Granza. Dia Gegend nennt ma "Drèiecklànd". D Stàdt hat 22.835 Iwohner (1. Januar 2020).

Saint-Louis
Rothüs vu Saint-Louis
Verwàltung
Land	Frànkrich
Region	Grand Est
Département	Haut-Rhin (68)
Arrondissement	Mulhouse
Kànton	Saint-Louis
Kommünàlverbànd	Saint-Louis Agglomération
Àmtliga Nàma	Saint-Louis
Maire	Pascale Schmidiger (2014-2020)
Code Insee	68297
Poschtlaitzàhl	68300
Iiwohner
Iiwohner	22.698
Flech	16,85 km2
Bevelkerungsdicht	Iiw./km2
Làg
Koordinate	47° 35′ 07″ N, 7° 33′ 54″ E
Heche	254 m
Saint-Louis Saint-Louis (Frànkrich)
Website
https://www.saint-louis.fr/

Dialäkt: Mìlhüüserisch

D Iwohner vu Saint-Louis heißa "Ludoviciens", uf Frànzeesch.

Uffem Gebìet vu Saint-Louis lìegt dr groß Flughàfa vu Bàsel-Milhüsa-Friiburg.

Geogràfii

Saint-Louis lìegt ìm Owerrhii-Tàl, gega Bàsel, wo dàs Tàl àfàngt.

Saint-Louis ìsch 3,5 Kilometer-witt vu Bàsel, ìn dr Schwiz, 4 Kilometer-witt vu Wiil àm Rhii, ìm Ditschlànd, 25 Kilometer-witt vu Milhüsa, ìm Frànkrìch. 7 Kilometer südäschtlig vu Saint-Louis fànga d erschta Bìckel vum Jura à.

Drèi kleina Flìss, wo vu dana Jura-Bìckel harkumma, gehn d Stàdt dura: dr Lertzbach, dr Augraben un dr Denschengraben. Dr Rhii ìsch gànz nohch: a bìtsi mehr às 1 Kilometer entfarnt.

Gschìcht

Àm 26. Novamber 1684 ìsch d Stàdt grìnda worra, vum Keenig Ludwig XIV., mìt sim Nàma. Àlso ìsch's offiziell a sehr junga Stàdt; àwer scho làng han Menscha do glabt. Ma hàt Gräwer vu 1500 vor J-C gfunda, un aui a gàllischer Schàtz vu 80 vor J-C.

Ìn dr Reemischa Zit hàt's a Ort gaa wo Arialbinum gheißa hàt, do han salamols drèi ehmàliga Reemerstroßa àgfànga. Saint-Louis ìsch gànz nohch vum dam Ort.

Ìn da XI. un XII. Johrhunderta hàt's àm Plàtz vu Saint-Louis a Därfla gaa: "Birsen".

Àm 4. Oktower 1529 ìsch s Kloschter vu Mìchelfalda uffem reemischa Site "Magnus Campus" grìnda worra; 's ìsch s ältschta Gebäi vu dr Region.

Noh dr Frànzeescha Revolution hàt d Stàdt vu dr Grìndung vum Nàtionàla Zoll profitiart, ànna 1791; do ìsch Saint-Louis a Zollàmt worra. Àm 22 Oktower 1793 sìn Saint-Louis un Mìchelfalda autonoma Städter worra, un han sìch vereinigt unterm Nàma "Bourglibre"; da Nàma ìsch blìewa vu 1793 bis 1814.

Vu 1871, unterm Ditscha Kaiserriich, hàt Saint-Louis großa Entwìcklunga kennt; a Ìnduschtriella Entwìcklung, mìt Stoff-, Zigàra-, Chemischa- un verschìedena Fàwrìka; un aui a tecknischa modernisiarung vu dr Stàdt, mìt dr Ìnschtàllation vum Gàs, vu dr Elektri, vum Telegàf un Telefon, vu Wàsserleitunga. Ìn dara Zit ìsch a Tràmway z Saint-Louis erschuna.

Ànna 1953 ìsch d Gemeinda Burgfalda àn Saint-Louis derzüe kumma un ànna 1958 ìsch d Ortschàft Nèiwag (uf Hochditsch: Neuweg, uf Frànzeesch: La Chaussée) vu Blotza uf Saint-Louis kumma.

Verwàltung

D Maire vun Saint-Louis ìsch d Pascale Schmidiger. Saint-Louis ghert zem Kommünàlverbànd Saint-Louis Agglomération.

Bevelkerungsentwìcklung

Johr	1962	1968	1975	1982	1990	1999	2007	2012
Iiwohner	9122	12378	14845	18007	19547	19973	19995	19990

Wìrtschàft un Kultur

Fernet-Brance Museum

Saint-Louis ìm Großrüüm vu Bàsel

Àm 25. Oktower 1840 ìsch d Zug-Linia zwìscha Saint-Louis un Milhüsa igwèiht worra. Ànna 1844 ìsch d Linia bis uf Bàsel erwittert worra.

Ànna 1945 ìsch dr Ditsch-Frànzeesch Forschung-Ìnschtitut vu Saint-Louis (ISL) grìnda worra. Do schàffa ungfahr 400 Persona, ìn dr Sìcherheits- un Verteidigungsforschung.

Àm 17. Juni 1970 ìsch dr Flughàfa vu Bàsel-Milhüsa-Friiburg igwèiht worra; ar lìegt uffem Boda vu dr Stàdt Saint-Louis.

Àm 22. Juli 2000 hàt d Sprirtuosa-Fàwrìk Fernet-Branca gschlossa. Ìn sim ehmàliga Gebäi ìsch jetzt zitterm 15. Juni 2004 a Kunschtmuseum, dr "Espace d’Art Contemporain Fernet Branca" (uf Frànzeesch).

Saint-Louis lìegt direkt àn dr schwitzer Granza, so ìsch's pràktisch a Vorort vu Bàsel. Vìel Iwohner vu Saint-Louis gehn ìn dr Großrüüm vu Bàsel ge schàffa, zum Beispiel ìn da Chemie-Firma. Dr elsassischer Dialekt vu Saint-Louis gliicht vìel àm Bàselditscha, dàs hìlft aui ìn da Granzìwerganger.

Dialekt

Dr elsassisch Dialekt vun Saint-Louis ghert zem Hochàlemànnisch.

Beriahmta Saint-Louier

• Charles Gérardin (1843 z Saint-Louis – 1921 z Pàris), Mìtglìed vum Rot vu dr Pàriser Kommün (1871).
• Dr Profasser Jacques Marie Cyprien Victor Coste (1807 z Castries - 1873 z Résenlieu), frànzeescher Nàturàlischt, Grìnder vu dr "Petite Camargue Alsacienne" (Kleina Elsassischa Camargue), a Nàturschutzgebìet nohch vum Rhii.
• Samir Baala (*1975), frànzeescher Àthlete vum Running Club Saint-Louis. Ar ìsch dr älterer Brüeder vum Mehdi Baala.

Externa Links

 Commons: Saint-Louis (Haut-Rhin) – Sammlig vo Multimediadateie

• Offizieller Website vu Saint-Louis (fr)
• Website vum Espace d’Art Contemporain Fernet Branca (fr)
• Bernard Degen: Saint-Louis. In: Historisches Lexikon vo dr Schwiiz.