Dialäkt: Züridütsch (See)

De Adolf Ogi (* 18. Juli 1942) us Chanderschtäg im Berner Oberland (Schwiiz) isch für d SVP während 13 Jahr Mitgliid vo dr Schwiizer Landesregierig (Bundesrat) gsii. Vo 2001 bis 2006 isch er Sonderberater für "Schport im Dienscht vo Entwicklig und Friide" im Uuftrag vo dr UNO gsi.

Adolf Ogi
Adolf Ogi (links) und William Cohen

Familie ändere

Siini Eltere sind de Adolf und d Anna Ogi, geboreni Wenger. Siin Vater Adolf isch Förschter und Bergfüehrer, sowie Gmeindrat, Präsident vo dr Schuelkommission, Gmeindspräsident und Gmeindskassierer in Kanderschteeg gsii. Am 12. Mai 1972 hät er siini hütigi Frau Katrin, geboreni Marti ghüürate. Zäme händs zwei Chind, de Matthias Adolf und d Caroline.

Brueflichi Karriere ändere

Nach siinere obligatorische Schuelziit in dr Primarschuel und Oberschtuefe hät de Adolf Ogi für drei Jahr in La Neuveville d Handelsschuel bsuecht. Denaa isch er uf London und hät deet en sechsmonatige Kurs a dr Swiss Mercantile School bsuecht. In Formby, i dr Nächi vo Liverpool, hät er für es Praktikum i dr Textilfirma vom düütsche Induschtrielle S. Könnemann gschaffet.

De Ogi hät dänn für zwei Jahre d Leitig vom Verchehrsbüro Meiringe übernaah. 1964 hät er zum Schwiizerische Ski-Verband (SSV) gwächslet. Deet hät er als Assischtent vo de Elsa Roth gschaffet und isch 1975 als Direktor vom Ski-Verband gwählt worde. Während siinere Arbet im Verband hät er de Ski-Fahrer a de Olympische Winterschpiil 1972 zu grossem Erfolg verhulfe.

Per Juli 1981 isch de Adolf Ogi vo siinere Funktion als Präsident vom SSV zruggträte und hät bi dr Intersport Schwiiz de Poschte als Generaldirektor übernaah. Er isch bi dr Intersport zruggträte, woner 1987 in Bundesrat gwählt worde isch.

Siini fehlendi akademischi Uusbildung isch scho oft als Grund gnaah worde, um über ihn z scherze. Es wird z. B. gseit, er schriibi uf siine Visitencharte hinder siim Name s Chürzel PSK, was für Primarschuel Kanderschteeg schtaht.

Politischi Karriere ändere

Vor dr Wahl in Bundesrat ändere

Dur siini Arbet im Ski-Verband isch de Ogi schwiizwiit bekannt worde. Drum händ verschiedeni Parteie versuecht, ihn für e Nationalratskandidatur z gwünne. Siini Schwiigereltere sind Mitgliid vo dr Schwiizerische Volkspartei SVP gsii, dere isch er 1978 au biiträte. Für d Nationalratswahle 1979 hät er dänn für die Partei kandidiert und isch mit eme sehr guete Ergebnis gwählt worde. Er hät 56'235 Schtimme gunne und hät vo deet aa de Kanton Bern i dr grosse Chammere verträte.

Im Jahr 1984 isch de Ogi zum Präsident vo dr SVP Schwiiz gwählt worde.

Für d Bundesratswahle vo 1987 hät sich de Adolf Ogi parteiintern im Zentralvorschtand gege de Regierigsrat Peter Schmid, de Brüeder vom schpätere Bundesrat Samuel Schmid, duresetze chönne und isch vo dr Partei als Kandidat nominiert worde. Im erschte Wahlgang vo de Wahle vom 9. Dezember 1987 hät de Ogi 114 Stimme berchoo, wo fürs absolute Mehr 121 notwendig gsi si. Einigi bürgerlichi Politiker händ de Ogi nöd im erschte Wahlgang gwählt, um ihn für siis Verhalte bi dr Wahl vom Otto Stich z beschtrafe. Damals hät er sich für d Kandidatin Lilian Uchtenhagen iigsetzt ghaa. Einigi vo siine Kontrahente sind au dr Meinig gsii, nur 8 Jahr Politik seied zchurz, um grad Bundesrat z werde. Im zweite Wahlgang isch de Ogi dänn mit 132 Schtimme zum Nachfolger vom Leon Schlumpf gwählt worde.

Als Bundesrat ändere

Nach siinere Wahl in Bundesrat sind fascht alli Attacke gege siini Person verschtummt. Vo 1988 bis 1995 isch er em Eidgenössische Verchehrs- und Energiewirtschaftsdepartement vorgschtande. Nach eigener Uussaag hät er die Uufgaab gliebt. Siini gröschti Uufgaab i dem Departement isch d NEAT gsii, wo zu dem Ziitpunkt em Volch zur Abschtimmig vorgleit worde isch und für die hät er mit grossem Elan gworbe. D Abschtimmig hät de Ogi klar gwunne, s Projekt isch aber dur d Chöschte, wo demit verbundene gsi si, immer meeh i d Kritik choo. Vor allem dr Finanzminischter Otto Stich hät sich defür iigsetzt, dass d NEAT finanzierbar worde isch. Schliesslich hät de Ogi müesse zuegee, dass d Chöschte bi dr Abschtimmig beschönigt worden seied.

Siini gröschte Niderlaag isch wohl d Aanaahm vo dr Alpeinitiative am 20. Februar 1994 durs Volch gsii. D Initiative hät de Verlaad vom Verchehr uf d Schine und en Schtopp vom Uusbau vo Transitschtrasse gforderet. De Ogi hät sich nach dere Abschtimmig als schlechte Verlüürer erwise. Drum händ immer meeh Lüüt en Rücktritt vom Ogi als Verchehrsminischter gforderet, vor allem au s Initiativkomitee.

Am 1. Oktober 1995 hät de Ogi dur en Beschluss vom Gsamtbundesrat gege sii Wille s Militärdepartement müesse überneeh, wo nach em Endi vom Chalte Chrieg nur no wenig prestigeträchtig gsii isch. Das Departement isch 1997 zu "Eidgenössisches Departement für Verteidigung, Bevölkerungsschutz und Sport" (VBS) umbenännt worde. Er hät sich i dere Ziit verantwortlich zeichnet für de Biitritt vo dr Schwiiz zum NATO-Programm «Partnerschaft für den Frieden». Au sorgt er 1999 dass schwiizerischi Soldate («Swisscoy») in Kosovo gsendet werdet. I dere Aaglegeheit hät dr Bundesrat de Zorn vom Christoph Blocher und dem siinere Aktion für eine unabhängige Schweiz (Auns) uf sich zoge. "Wollen Sie, dass Ihr Sohn im Sarg zurück kommt", häts uf Werbeplakat vo de Blocher-Aahänger gheisse, ergänzt durch grausami Chriegsbilder. De Ogi hät au e drastischi Reduzierig vom Armeebeschtand planet und hät siini Soldate oft für Aktione wie d Besiitigung vo Unwetterschäde oder Sicherig vo Kongress iigsetzt. Während em Ogi siinere Ziit im VBS händ sich d Affäre Nyffenegger und Bellasi ereignet.

1998 hät sich de Adolf Ogi zum Präsident vo dr Olympiakandidatur vo Sion 2006 wähle laa. Er hät viil Ziit und Elan für die Kandidatur inveschtiert. Imene Entscheid, wo sehr schtarch kritisiert worde isch, hät dänn aber Turin vor em Favorit Sion di Olympische Winterschpiil 2006 gwunne.

De Adolf Ogi isch Bundespräsident gsii i de Jahre 1993 und 2000 und Vizepräsident i de Jahre 1992 und 1999.

Nach dr Ziit als Bundesrat ändere

Am 18. Oktober 2000 hät de Adolf Ogi siin Rücktritt als Bundesrat per Endi Jahr bekannt geeh. Nach siim Rücktritt hät er bi dr UNO es Mandat als UNO-Sonderbotschafter für "Schport im Dienscht vo Entwicklig und Friide" übernaah. Er isch debii direkte Berater vom UNO-Generalsekretär Kofi Annan gsi. In dere Tätigkeit, wo mit eim symbolische Dollar pro Jahr entlöhnt worde isch, het er sich schtarch für s Internationale Jahr vom Schport engagiert, wo vo dr UNO für 2005 uusgruefe worde isch. Ihm isch im Jahr 2005 vo de Universität Bern de Ehrendoktor vo dr Philosophisch-humanistische Fakultät verliehe worde. De Ogi hät Aafangs 2006 aakündigt, nach em Uusscheide vom Kofi Annan us em Amt vom UNO-Generalsekretär Endi September 2006 nümme als Sonderbotschafter für Schport zur Verfüegig z schtah.

Literatur ändere

  • Josef Aufdemstroh (d. i. Walter Schwarz): Freude herrscht. Adolf-Ogi-Witze und Anekdoten. Verlag Moosegg, Lauperswil 1999, ISBN 3-9521927-1-6.
  • Urs Zurlinden: Der Ogi. Werd-Verlag, Zürich 2001, ISBN 3-85932-352-0.
  • Helmut Hubacher: Ogi – Macht und Ohnmacht. Opinio-Verlag, Basel 2001, ISBN 3-03-999000-4.
  • André Häfliger, Georges Wüthrich: Dölf Ogi – So wa(h)r es! Weltbild, 2012, ISBN 978-3-03812-427-6.
  • Adolf Ogi im Munzinger-Archiv (Artikelaafang frei abruefbar)

Weblink ändere

  Commons: Adolf Ogi – Sammlig vo Multimediadateie





  Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vum Artikel „Adolf_Ogi“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.