Lyss isch e Ywohnergmeind im Verwautigschreis Seeland im Kanton Bärn, Schwyz.

Lyss
Wappe vo Lyss
Wappe vo Lyss
Basisdate
Staat: Schwiiz
Kanton: Bärn (BE)
Verwautigschreis: Seelandw
BFS-Nr.: 0306i1f3f4
Poschtleitzahl: 3250
UN/LOCODE: CH LYS
Koordinate: 589999 / 213785Koordinate: 47° 4′ 30″ N, 7° 18′ 25″ O; CH1903: 589999 / 213785
Höchi: 444 m ü. M.
Flächi: 14,82 km²
Iiwohner: i16'190 (31. Dezämber 2022)[1]
Website: www.lyss.ch
Bahnhof vo Lyss
Bahnhof vo Lyss

Bahnhof vo Lyss

Charte
Charte vo LyssBielerseeLobsigeseeMurteseeNeuenburgerseeMoosseeStausee NiderriedWohleseeKanton FriburgKanton NeueburgKanton SoledurnKanton WaadtVerwautigschreis JuraVerwautigschreis Bärn-MittulandVerwautigschreis Biel/BienneVerwautigschreis EmmitauAarbergArchBargeBrütteleBüetigeBüelBüre a dr AareDiessbach bi BüreDozigeEpsachErlach BEErlach BEFischterheneGalsGampeleGrossaffoltereHagneckHermrigeIns BEJens BEKallnachChappeleLeuzigeLüscherzLyssMeienriedMerzligeMüntschemierOberwil bi BüreRadufingeRapperswil BERüti bi BüreSchüpfeSeedorf BESiseleStudeTäuffelenTreiteTschuggVinelzWalperswilWengiWorbe
Charte vo Lyss
w

Geografi

ändere

Lyss ligt am rächte Stade vor Aute Aare ar Mündig vom Lyssbachtau. Vor Gmeindsflächi si 36,6 % landwirtschaftlech gnutzte Bode, 33,3 % Waud, 29,4 % Sidligsflächi u 0,7 % süschtigi Flächi.[2] D Nachburgmeinde si Seederf, Arbäärg, Chapele, Worbe, Stude, Büetige, Diessbe u Grossaffoutere.

Gschicht

ändere

Lyss isch im Jahr 1009 aus Lissa zum erschte Maau gnennt worde.

Bis zum 31. Dezämber 2009 het d Gmeind zum Bezirk Aarberg ghört.

Ywohner

ändere

Quäuue: Bundesamt für Statistik 2005[3]

Jahr 1850 1860 1870 1880 1888 1900 1910 1920
Ywohner 1568 1628 2017 2313 2197 2567 3046 3417
Jahr 1930 1941 1950 1960 1970 1980 1990 2000
Ywohner 3462 3523 4133 5616 8131 8723 9941 10659

Dr Uusländeraateil isch 2010 bi 15,4 % gläge.[2]

Religion

ändere

64,5 % vo de Ywohner si evangelisch-reformiert, 18,9 % si römisch-katholisch (Stang 2000).[2]

Politik

ändere

Bi de Nationauraatswahle 2019 het s das Ergebnis ggää:[4] SVP 24,0 %, SP 18,0 %, FDP 12,1 %, BDP 11,8 %, GPS 10,7 %, glp 8,8 %, EVP 6,4 %, CVP 1,2 %, EDU 1,9 %, Piratä 1,0 %

Dr Gmeindrat vo Lys besteit us em Gmeindrat (Exekutive) und em Grosse Gmeindrat (Legislative). Gmeindspresidänt vo Lyss isch dr Andreas Hegg (Stang 2021).

D Sitzverteilig vom Grosse Gmeindrat (Stang 2021):

Partei Sitze
BDP 5
EVP 3
FDP 10
GL 1
GLP 3
SP 8
SVP 10
Total 40

Wirtschaft

ändere

D Arbetslosigkeit isch im Jahr 2011 bi 2,1 % gläge.[2]

Sprach u Dialäkt

ändere

Bir Vouchszeuuig 2000 hei vo de 10659 Ywohner 85,9 % Dütsch aus Houptsprach aaggää, 1,8 % Französisch u 3,1 % Italienisch.[2]

Dr bärndütsch Dialäkt vo Lyss ghört zum Hochalemannisch.

Literatur

ändere
ändere
  Commons: Lyss – Sammlig vo Multimediadateie

Fuessnote

ändere
  1. Ständige Wohnbevölkerung nach Staatsangehörigkeitskategorie, Geschlecht und Gemeinde, definitive Jahresergebnisse, 2022. Bei späteren Gemeindefusionen Einwohnerzahlen aufgrund Stand 2022 zusammengefasst. Abruf am 5. September 2023
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Bundesamt für Statistik: Regionalporträts 2012: Kennzahlen aller Gemeinden (Site cha nüme abgrüeft wärde; Suche im Webarchiv)[1] [2] Vorlage:Toter Link/www.bfs.admin.ch, Mai 2012
  3. Bundesamt für Statistik: Eidgenössische Volkszählung 2000: Bevölkerungsentwicklung der Gemeinden 1850–2000. Bern 2005 (Online uf bfs.admin.ch (Site cha nüme abgrüeft wärde; Suche im Webarchiv)[3] [4] Vorlage:Toter Link/www.bfs.admin.ch, Date im Aahang (Site cha nüme abgrüeft wärde; Suche im Webarchiv)[5] [6] Vorlage:Toter Link/www.bfs.admin.ch)
  4. https://www.bewas.sites.be.ch/navigation-de.html?content=/2019/2019-10-20/NATIONALRATSWAHL/resultatGemeinde-306-de.html Ergebnisse 2019