Baanhof Titisee
Titisee | |
---|---|
Baanhof Titisee | |
Daate | |
Kategorii | 5 |
Perron | 4 |
Abchürzig | RTIT |
Eröffnig | 1887[1] |
Laag | |
Gmeind | Titisee-Neuschtadt |
Land | Baden-Württemberg |
Staat | Deutschland |
Koordinate | 47° 54′ 12″ N, 8° 9′ 18″ O |
Höchi | 858 m ü. NHN |
Iisebahnstreckene | |
| |
Bahnhööf z Bade-Würtebärg |
Dè Baanhof Titisee isch ein vo dè zwei Baanhööf vo dè Stadt Titisee-Neuschtadt, dè ander isch z Neuschtadt. Dè Baanhof lyt im Stadtdeil Titisee uff èrè 858 m übber NHN. Sèllè Baanhof hèt übber drei Baanschteiggleis, wo an èm Huus- un an èm Mittelbaannschteig ligèd, un ghört zuè dè Baanhofskategory 5 vo dè DB Station&Service. Dè Bhf. Titisee lyt a dè Höllèdalbaan, wo zämmè mit dè Hinterè Höllèdalbaan (Neuschtadt-Donaueschingè) vo Fryburg gu Donaueschingè gòt un isch diè unteri Endschtation vo dè Dreiseèbaan, wo vom Bhf. Titisee uff Seebrugg an Schluchsee uè gòt. Dè Baanhof isch 1887 zämmè mit dè Höllèdalbaan als Durchgangsbaanhof in Bedryb gangè.
Am Baanhof wörrèd däglich öppè 70 Aakümpft un Abfaartè sowiè öppè 3100 Reisende un Bsuècher zellt.[2]
Laag
ändereDè Baanhof lyt nordöschtlich vum Zèntrum vo Titisee, è Dorf am Nord- un Oschtufer vum Titisee, wo sit dè 1970er-Johr è Stadtdeil vo dè Stadt Titisee-Neuschtadt isch. S EG lyt südlich vom Gleisfäld un hèt d Adressè Parkschtrõß 11.[3] D Gleisaalaagè wörrèd südlich vo dè Strõß un im Nordè vo dè Neuschtädter Strõß begränzt. Nördlich un südlich vum Baanhof stön Woonhüser, im Norden wörd dè Baanhof von èm Büggele mit ènèm Wäldle druff übberragt. Im Weschtè ünterquert d Strõß vum Zèntrum zum Badeparadys bzw. gu Neuschtadt un im Oschtè d Seeschtrõß vom öschtliche Seeufer zum Baanparadys d Baanaalaagè. Öschtlich un nördlich vum EG git s umfangrychi Park-and-Ride-Parkblätz.
Dè Baanhof vo Titisee isch è sit dè Aabindung vo dè Dreiseèbaan èn Drènnungsbaanhof. D Höllèdalbaan (VzG 4300) vo Fryburg gu Donaueschingè isch è eingleisigi elegtrifizyrti Hauptbaan. D Dreiseèbaan (VzG 4301), wo z Titisee vo dè Höllèdalbaan abzwygt, gòt am Südufer vum Titisee übber dè Windgfällweiher un dè Schluchsee gu Seebrugg. D Dreiseèbaan isch è elegtrifizyrti eingleisigi Näbbèbaan.
Im Baanhof Titisee drôffèd folgèndi Kursbuèchschtrèggè vo dè Dütschè Baan uffènand:
- KBS 727: Fryburg HB – Bhf. Kirchzartè – Bhf. Himmelrych – Bhf. Titisee – Bhf. Neuschtadt – Bhf. Donaueschingè
- KBS 728: Bhf. Titisee – Feldbärg-Bärètal – Bhf. Falkau-Altglashüttè - Bhf. Aha – Bhf. Schluchsee – Bhf. Seebrugg
Gschichtè
ändereDè Baanhof isch am 23. Mai 1887 zämmè mit dè Höllèdalbaan uff èm Abschnitt vo Fryburg uff Neuschtadt in Bedryb gnõ worrè. Dè Bhf. Titisee isch dörtzmòl nit a dè hütigè Stell, sondern gegèübber un nördlich vum Gleisfäld baut worrè. Zwüschè m EG un èm Büggele nördlich dèvu isch s Hotel Bärè gschtandè. Dè urschprünglich Baanhof hèt umfangrych Aalaagè für dè Güètervokeer mit Ladeschtrõßè un Laderampè ghaa, au für dè Personèvokeer sin è baar Baanschteiggleis vorhandè gsi. Anno 1901 isch d Höllèdalbaan vo Neuschtadt witter übber Löffingè gu Donaueschingè uff d Südbaar uè volängèrèt worrè. Im Johr 1913 isch èn Gländeerwärbsuusschuss gründèt worrè, well d Blaanung vo dè Dreiseèbaan aagfangè hèt. Druffhy hèn diè nötigè Grundstüggle für diè neu Baanschtreggè aakauft worrè chönnè. Sèlli Grundschtüggle sin vo allèm um dè Oschtzipfel, abber au am Südufer vum Titisee ummè glègè. Für dè Bau vo dè Dreiseèbaan hèt mò dè Baanhof Titisee a diè hütig Stell südlich vum Gleisfäld hèrrè bauè wellè, well dè Aaschluss vo dè Dreiseèbaan südöschtlich vum Baanhof blaant worrè isch. I dè Johr 1913-1914 hèt mò dè Baanhof komplètt umgmodlèt. Anno 1915 isch s EG i dè hütigè Bosition ygweyyt worrè. Schu 1914 hèn diè èrschtè Vomessigsarbètè für d Dreiseèbaan aagfangè, im Èrschtè Wältchrièg hèt dè Büèz a sèllèrè Strèggi allerdings wèg èm Chrièg ygschtellt wörrè müèsè. Èrscht 1920 hèt diè neu gründèti Dütschi Rychsbaan dè Bau vo dè Dreiseèbaan in Aagriff nää chönnè, well dèvor d Inflation un d Wǜrtschaftskrisè nõch èm Chrièg dè Bau vohindèrèt hèt. Am 2. Dezèmbèr 1926 hèt mò d Dreiseèbaan schlièßlich in Bedryb gnō, dè Baanhof Titisee isch dèmit blaanmässig zum Drènnungsbaanhof worrè.[4] Bis 1926 isch dè Bhf. Titisee also èn Durchgangsbaanhof gsi, ab dört isch er èn Drènnungs- odder Abzwygbaanhof.
Dè Baanhof Titisee hèt übber vyr Bahnschteiggleis vofüègt, dèvu isch eins è Stumpfgleis, wo am Huusbaanschteig gegèübber vum Gleis 1 lyt. D Gleis 2+3 ligèd an èm Mittelbaanschteig, wo mit èrè Unterfüürung mit èm Huusbaanschteig vobundè isch. Für dè Güètervokeer sin umfangrychi Gleisaalaagè vorhandè gsi, wo-nèn Güèterschopf, è Ladderampè un è Laddeschtrõß beyhaltet hèn. Im Johr 1936 isch uff dè Höllèdalbaan vo Fryburg bis Neuschtadt dè elegtrische Bedryb uffgnõ worrè, um stärkeri Loks für dè Steilschtrèggèabschnitt im Höllèdal ysetzè z chönnè. Dõdeby hèt mò abwychènd vum Standard Wechselstrom mit 50 Hz un 20 kV ygsetzt (Standard isch 16 2/3 Hz un 15 kV).[5] Im Baanhof Titisee isch dõdèzuè è Unterwärch baut worrè. Au d Dreiseèbaan isch 1936 zämmè mit dè Höllèdalbaan elegtrifizyrt worrè un vo Titisee uus mit Strom vosorgt worrè.[6] Im Johr 1960 isch dè Baanschtrom i dè Obberleitig an Standard z Dütschland aabasst worrè. S Unterwärch z Titisee isch dõdeby übberflüssig un zruggbaut worrè. Bis i d 1990er Johr isch dè Baanhof Titisee deilwys zruggbaut worrè. Diè nǜmmi bruuchtè Aalaagè für dè Güètervokeer sin abgrissè worrè. Alli übbrigè Abschtellgleis sin ebbèfalls uusgrissè worrè, nu s Stumpfgleis für dè Personèvokeer isch übbrig blibbè. Vo 1984 bis im Dezèmbèr 2019 isch dè gsamte Zugbedryb uff dè Dreiseèbaan vo Titisee uus fèrngschtüèrèt worrè, uff dèrrè Strèggi isch dè Zugbedryb ygrichtèt worrè. 1991 hèt mò diè beidè Mechanische Stellwärch a dè weschtlichè un öschtlichè Baanhofsuusfaart ußer Bedryb gnõ, glychzitig sin d Formsignaal durch Lichtsignaal uusduuscht woorè. È neus Spurblaanstellwärch isch ab denn in Bedryb gangè, wo näbbè dè Dreiseèbaan au d Baanhöf Hinterzartè un Neuschtadt gschtüèrèt hèt. Dè Stellwärchsbau vum Stellwärch Oscht hèt mò bis hüt (Stand: Januar 2021) stò glõ un hèt somit s Spurblaanstellwärch übberläbt, wo mò im Dezèmber 2019 bim Umbau für d Briisgau S-Baan 2020 vo Titisee i d Wyyre abbè volait worrè isch. Um 2000 ummè isch denn uff dè Flächi vo dè abgrissènè Güèteraalaagè zwüschèm EG un èm Stellwärch Oscht èn großè (koschtèpflichtigè) Park-and-Ride-Parkblatz aaglait worrè.[7][8][9] Letschti Änderig a dè Infraschtruktur vom Bhf. Titisee isch dè EG-Aabau, wo-nè Hotel uumittelbar öschtlich a s EG im Johr 2019 hèrrè baut worrè isch. Sèll Hotel hört uff dè Nammè coucou, wa sich uff dè tǜpische Schwarzwald-Vogel Guggèrè bezièt
Uffbau
ändereS EG isch 1915 a diè hütig Stell südlich vum Gleisfäld chò. [10] Intressant isch dõdeby, dass mò s EG bezogè uff d Perrons nit i d Mitte vum Baanhof vosetzt hèt, sondern im Längèvohältnis 1:3 in Richtig Dorfzèntrum. Im EG hèt sich è mechanischs Stellwärch, Diènstrüüm, è Warteruum für dié dritt Klass un ein für diè èrschti un zweiti Klass. S EG isch bis hüt vorhandè, im Èrdgschoss hèt s nò èn Durchgang vo dè Strõßè- zuè dè Gleissitè, links dèvu è Café, rächts sit 2019 s Hotelreschtaurant. Dè Baanhof Titisee hèt vyr Baanschteiggleis, woby s Gleis 1 am Huus- un d Gleis 2+3 am Mittelbaanschteig ligèd. Dè Mittelbaanschteig isch mit èm Huusbaanschteig übber è Unterfüürung vobundè. D Baanschteig sin übberdacht, dè Baanhof isch nõch èm Uusbau vum niveauglychè Gleisübbergang (wellè nǜmmi zuèglõ isch) abber nǜmmi barrièrefrei.
D Züüg vo dè Höllèdalbaan un dè Dreiseèbaan gu Seebrugg (S1/S11) un Villingè (via Neuschtadt/Löffingè/Donaueschingè) vokeerèd übber Gleis 1. D Züüg vo dè S1/S10/S11 uff Fryburg vokeerèd übber d Gleis 1 odder 3.
Nördlich vum Gleis 3 lyt nò s einsitig abgschnittène Gleis 4, wo nu nò è Uusfaart uff Neuschtadt usè hèt. Sèll Gleis wörd nu zum Abschtellè vo Faarzüüg bruucht. Früèner un bis 2019 isch sèll Gleis seltè für Züüg uff Neuschtadt ygsetzt worrè.
Öschtlich vum EG un gegèübber vom Gleis 1 am Huusbaanschteig git s nò è Stumpfgleis, s Gleis 5. Sèll isch früèner für Pendelzüüg Titisee-Seebrugg bruucht worrè, woby mò z Titisee jewyls hèt müèsè übber dè Huusbaanschteig umschtygè. Sèll isch bis 2002 so braktizyrt worrè, well durchgängigi Züüg uff Seebrugg bis dört nu als IR-Züüg gää hèt. Ab 2002 bis 2019 hèt mò umgschtellt uff RB, wo wechselwys uff Neuschtadt odder Seebrugg gfaarè sin (mit Umschtygè z Titisee). Sit 2002 isch s Gleis 5 nu nò voeinzlèt zum Abschtellè vo Faarzüüg bruucht worrè.
Gleis | Bruuchbari Längi[11] | Baanschteighöchi[11] | Aktuèllè Gebruuch |
---|---|---|---|
1 | 210 m | 55 cm | S1/S10/S11 uff Fryburg, Neuschtadt un Seebrugg |
2 | 235 m | 55 cm | Eventuèll Gebruuch bi ußerblaanmäßigè Zugchrützungè |
3 | 210 m | 55 cm | S1 uff Fryburg, S10 uff Fryburg sowiè Donaueschingè/Villingè, S11 bis Titisee Saisonali Dampfsonderzüüg gu Seebrugg |
4 | 163 m | 55 cm |
Aamerkig zum Perron Gleis 5: Sèll Gleis 5 isch bis 2002 mit Pendelzüüg Seebrugg-Titisee bruucht worrè, ab dört nu nò sporadisch un isch bim Umbau 2019 für d Briisgau S-Baan nǜmmi vo 38 cm Höchi uff 55 cm aaglupft worrè, wèll s nu no als Abschtellgleis vorgsää isch.
Vokeer
ändereEhemòligè Personèvokeer
ändereNõchdèm d Höllèdalbaan vo Fryburg uff Neuschtadt in Bedryb gangè isch, hèt mò Titisee mit Personèzüüg uff dè Höllèdalbaan bediènt. Sèlli Personèzüüg sin wèg dè Steilschtrèggi im Höllèdal un èm dört ygrichtètè Zaanschtangèabschnitt immer zimli churz gsi. Mit dè Volängerig vo dè Strèggi vo Neuschtadt übber d Baar uff Donauèschingè anno 1901 sin durchlaufendi Eilzüüg vo Fryburg übber Titisee gu Donaueschingè ygrichtet worrè. È baar Johr spôter sin einigi Züüg übber Donaueschingè bis Ulm durrèbundè worrè. Nõchdèm d Dreiseèbaan uff Seebrugg i dè 1920er Johr gangè isch, hèt s witteri Züüg vo Fryburg übber Titisee bis Seebrugg gää. Mit dè Elegtrifizyrung vo dè Höllèdalbaan uff èm Abschnitt vo Fryburg uff Neuschtadt un dè Dreiseèbaan 1936 hèt mò d Züüg vo Fryburg gu Donaueschingè bis Dez. 2019 z Neuschtadt brochè. Immer mee Züüg hèt mò sèllèwäg in Neuschtadt vo E-Loks uff Dampfloks resp. Diselloks umgschpannt. Nõch èm Zweitè Wältchrièg sin au Fèrnvokeerszüüg übber d Höllèdalbaan un Dreiseèbaan vo Fryburg bis uff Seebrugg uè durrèbundè worrè. I dè 1980er Johr hèt s zwei Schnellzugpärli gää, wo us èm Ruurgebièt übber Fryburg un Titisee bis Seebrugg vokeert sin. Im Nòòvokeer gu Fryburg, Seebrugg un Neuschtadt isch sèllè Baanhof 1985 mindeschtens im Zweischtundètagt bediènt worrè. Ändi vo dè 1980er Johr isch èn Schnellzug gschtrichè worrè, dè andre isch witterhy als Fèrnschnèllzug (FD) gfaarè. 1991 isch s FD-Zugpärli durch dè Interregio Höllédal ersetzt worrè, 2002 hèt d DB dè Zug ganz ygschtellt.[12][13][14] Sitdèm wörd Titisee nu nò im Nòòvokeer bediènt. Sit Aafang vo dè 1990er Johr bis zuè dè Elegtrifizyrig vo dè Elegtrifizyrigsluggè uff dè Hinterè Höllèdalbaan zwǜschè Neuschtadt un Donaueschingè im Dezèmbèr 2019 sin d Regionalbaanzüüg vo Fryburg, Neuschtadt un Seebrugg jewyls im Stundètagt vokeert, asè hèt sich zwǜschè Fryburg un Titisee èn Halbstundètagt ergää. Dirèkti Züüg vo Fryburg uff Donaueschingè hèt s wèg èm brochènè Bedryb z Neuschtadt bis 2019 nǜmmi gää, z Neuschtadt hèt mò also müèsè umschtygè. È Uusnaam hèt è baar Johr lang dè Klèber-Exprèss bildèt, wo vo Münchè übber Memmingè, Aulèdorf, Duttlingè, Donaueschingè un Titisee uff Fryburg un retour gfaarè isch.[15][16] D Regionalbaanè i sèllèrè Zyt sin vo DB Regio Südbaddè mit DoSto-Churzzügg un Lokomotyvè vo dè DB-Baureihe 143 bis 2016, vo 2016-2019 mit dè Baureiè 146 gfaarè worrè. Am Wuchèänd isch morgens èm Regionalexprèss uff Rottwyl ab Titisee gfaarè worrè, sèbbè Zug isch wärchtigs èrscht ab Neuschtadt losgfaarè.
Zuggattung | Strecke | Taktfrequenz | Fahrzeuge |
---|---|---|---|
RB | Fryburg Hbf – Bhf. Kirchzartè – Bhf. Himmelrych – Titisee – Bhf. Neuschtadt| Stundètagt | DB 143er + DoSto-Garnitur, a Wuchèändè deilwys auch mit DB 146er | |
RB | Freiburg (Breisgau) – Kirchzarten – Himmelreich – Titisee – Seebrugg | Stundètagt | DB 143er + DoSto-Wägè |
RE | Titisee – Bhf. Neuschtadt – Bhf. Löffingè – Bhf. Donaueschingè – Bhf. Villingè – Bhf. Rottwyyl | Èn Zug morgens am Wuchèänd | DB 611er |
DPE | Titisee – Bhf. Fèldbärg-Bärèdal – Altglashüttè-Falkau – Aha – Schluchsee – Seebrugg | Saisonali Züüg | Voschiddèni Dampfloks mit Donnerbüchsè un Eilzugwägè |
Hütigè Personèverkehr: Briisgau-S-Baan
ändereSit èm Faarblaanwechsèl im Dezèmber 2019 wörd dè Bhf. Titisee hüt im Halbschtundètagt (sunn- un fyrtigs im 20-Minutè-Tagt) vo dè Züüg vo dè Höllèdal- un Dreiseèbaan bediènt. Im Stundètagt vokeert d S10 vo dè Briisgau-S-Bahn vo Freiburg Hbf. via Titisee, Neuschtadt, Donaueschingè bis Villingè. Z Villingè git s èn günschtigè Übbergang uff dè Ringzug gu Rottwyyl, woby s im Bhf. Rottwyyl widderum Aaschluss von un nõch Stuègètt Hbf. übber d Gäubaan git. Dè Stundètagt wörd wärchtigs durch d Linniè S1/S11 zuè nèm Halbschtundètagt vodichtet, wo für S-Baan-Züüg vo Fryburg hèr z Titisee gflüglèt wörrè muè: Dõdèby vokeert ein Zugdeil (S1) uff Seebrugg, dè ander (S11) uff Neuschtadt. Wärchtigs wörrèd sèbbi Züüg übber Fryburg usè uff Gottèheim, Briisach un Ändingè volängèrèt. Sunn- un fyrtigs kait dè Flügelung wèg èm 20-Minuten-Tagt èwäg, well diè stündlich vokeerendè S-Baan-Linniè S1 (Fryburg – Seebrugg), S11 (Fryburg – Neuschtadt) un S10 (Fryburg – Neuschtadt – Villingè) übberlagèrè düèn. Mit dè Yfüürung vo dè Briisgau S-Baan sin alli DoSto-Garniturè durch S-Baan Garniturè vo dè DB-Baureiè 1440 ersetzt worrè. Wèll sit dört dè brochène Bedryb z Neuschtadt uffghobbè isch, vokeerèd d S1/S10/S11 jewyls durchlaufènd via Titisee. Sowit isch zmindescht wiè schu beschribbè dè Blaan un diè aafänglich Braxis uff beidè Relationè gsi. Sèbbè Blaan hèt abber voruusgsetzt, dass d S-Baan-Garniturè vo dè S1/S11 mitnand vo Fryburg uff Titisee faarèd, un als zwei Flügelzug vo Titisee uff Villingè odder Seebrugg witter faarèd. In Gegèrichtig hèttet beidi Flügelzüüg z Titisee us Zitgründ automatisch zämmè kupplèt wörrè söllè. Beidi Vorgäng setzèd è zuèvolässig funktionyrèndi automatischi Mittelpufferkupplung voruus, um dè änge Faarblaan vo dè Oscht-Wescht-Vobindig vo dè Briisgau S-Baan yyzhaltè. Normalerwys probyrt mò è söttigs Bedrybsvofaarè zèrscht uus, well mò abber churzfrischtig vor dè Yfüürig vum brochènè Bedryb in Neuschtadt wèggangè isch, hèt mò sèll dèvor z Titisee nit uusprobyrt un hèt sich i dè Braxis z Titisee regèlmässig è Voschpôtig ygfaarè. Provisorisch hèt mò deshalb d Bedrybsroutinè z Titisee aabasst, idèm mò z Titisee doch widder umschtygè muè.
Saisonal wörd d Dreiseèbaan vo Dampfsonderzüüg vo dè Inträssègmeinschaft 3-Seèbaan befaarè, wo im Bhf. Titisee turnusmässig Chopf machèd. Dè Dampfsonderzug haltet dõdeby am Gleis 3, d Dampflok wörd übber s Gleis 2 umgsetzt.
Güètervokeer
ändereFür dè Güètervokeer hèt dè Bhf. Titisee übber umfangrychi Gleisaalaagè vofüègt, a dè Gleis hèt s èn Güèterschopf, è Ladderampè un d Laddeschtrõß gää. Bis i d 1990er Johr isch dè Güètervokeer vo dè DB mit Absicht zrugg gfaarè worrè, dõrum sin z Titisee d Gleisaalaagè für d Güèter abbaut worrè. Uff sèllèm Grundschtügg stòt hüt è Hotel un aaschlièßend bis zum Stellwärch Oscht èn Park-and-Ride-Parkblatz.[17]
Im Netz vo dè Südbaddèbus (SBG), ènèrè Dochtergsellschaft vo dè Dütschè Baan, isch dè Baanhof Titisee èn Chnotèpungt. S bschtön Busvobindungè uff Neuschtadt, Seebrugg, Fèldbärg, Kirchzartè un Breitnau.[18]
Weblinggs
ändereLiteradur
ändere- Jürgen Gaßebner, Claus-Jürgen Jacobson: Bahnanlagen aus der Luft. Transpress-Volaag, ISBN 3-613-71098-6.
- Hans-Wolfgang Scharf, Burkhard Wollny: Die Höllentalbahn. Von Freiburg in den Schwarzwald. Eisenbahn-Kurier-Volaag, Fryburg im Briisgau 1987, ISBN 3-88255-780-X.
- Jörg Sauter: Die Eisenbahn im Höllental – Von Freiburg in den Hochschwarzwald. Eisenbahn-Bildarchiv, EK-Volaag, Fryburg 2007, ISBN 978-3-88255-370-3.
- DB Regio Südbaden: Die Höllentalbahn – ein gutes Stück Schwarzwald. 125. Jubiläum der Höllentalbahn. Fryburg 2011.
Einzelnõchwys
ändere- ↑ Churzi Beschrybig vum Baanhof Titisee. In: alemannische-seiten.de. Abgruefen am 24. August 2017.
- ↑ Bahnhof Titisee. In: mobil. Nr. 12, Dezember 2019, ISSN 0949-586X, ZDB-ID 1221702-5, S. 123.
- ↑ Informationen über den Bahnhof Titisee. In: bahnhof.de. DB Station&Service, abgruefen am 24. August 2017.
- ↑ Detlef Herbner: Titisee-Neustadt: eine Stadtgeschichte. Rombach, Fryburg im Briisgau 1995, ISBN 3-7930-0768-5, S. 288.
- ↑ Hans-Wolfgang Scharf, Burkhard Wollny: Die Höllentalbahn. Von Freiburg in den Schwarzwald. Eisenbahn-Kurier-Volaag, Fryburg im Briisgau 1987, ISBN 3-88255-780-X.
- ↑ Christian Wolf, Jörg Sauter: 125 Jahre Höllentalbahn. EK-Volaag, Fryburg im Briisgau 2012, ISBN 978-3-8446-1875-4, S. 58.
- ↑ Jörg Sauter: Die Eisenbahn im Höllental – Von Freiburg in den Hochschwarzwald. Eisenbahn-Bildarchiv, EK-Volaag, Fryburg 2007, ISBN 978-3-88255-370-3, S. 70–71.
- ↑ Jürgen Gaßebner, Claus-Jürgen Jacobson: Bahnanlagen aus der Luft. Transprèss-Volaag, ISBN 3-613-71098-6.
- ↑ Christian Wolf, Jörg Sauter: 125 Jahre Höllentalbahn. EK-Volaag, Fryburg im Briisgau 2012, ISBN 978-3-8446-1875-4, S. 59.
- ↑ Detlef Herbner: Titisee-Neustadt: eine Stadtgeschichte. Rombach, Fryburg im Briisgau 1995, ISBN 3-7930-0768-5, S. 288–289.
- ↑ 11,0 11,1 Bahnsteiginformationen zum Bahnhof Titisee. (Nicht mehr online verfügbar.) In: deutschebahn.com. DB Station&Service, ehemals im Original; abgruefen am 31. Januar 2021. (Site cha nüme abgrüeft wärde; Suche im Webarchiv)
- ↑ Jürgen Gaßebner, Claus-Jürgen Jacobson: Bahnanlagen aus der Luft. Transprèss-Volaag, ISBN 3-613-71098-6.
- ↑ Hans-Wolfgang Scharf, Burkhard Wollny: Die Höllentalbahn. Von Freiburg in den Schwarzwald. Eisenbahn-Kurier-Volaag, Fryburg im Briisgau 1987, ISBN 3-88255-780-X.
- ↑ Jörg Sauter: Die Eisenbahn im Höllental – Von Freiburg in den Hochschwarzwald. Eisenbahn-Bildarchiv, EK-Volaag, Fryburg 2007, ISBN 978-3-88255-370-3.
- ↑ Christian Wolf, Jörg Sauter: 125 Jahre Höllentalbahn. EK-Volaag, Fryburg im Briisgau 2012, ISBN 978-3-8446-1875-4.
- ↑ Geschichte und Verkehr auf der Höllentalbahn. In: horst-jeschke.de. Abgruefen am 8. März 2014.
- ↑ Christian Wolf, Jörg Sauter: 125 Jahre Höllentalbahn. EK-Verlag, Fryburg im Briisgau 2012, ISBN 978-3-8446-1875-4, S. 58–59.
- ↑ Liniennetz Südbadenbus 2014. In: suedbadenbus.de. SBG, abgruefen am 9. März 2014.
Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vum Artikel „Bahnhof_Titisee“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde. |