Arnad
Arnad (frankoprov. Arnà, töitschu Arnoal) isch e Gmai in dr autonome Provinz Augschtdal z Italie.
| Arnad | ||
|---|---|---|
.svg)
|
| |
 Panorama con i castelli | ||
.svg) Lag vu dr Gmai Arnad im Augschtdal | ||
| Staat: | Italie | |
| Region: | Aostatal | |
| Koordinate: | 45° 38′ N, 7° 43′ O | |
| Hechi: | 361 m s.l.m. | |
| Yywohner: | 1249 (31. Dez. 2022)[1] | |
| ISTAT-Nummer: | 007004 | |
Arnad ghert zue dr Gmainschaft Unité de communes Evançon.
Geografi ändere
Arnad lyt im Augschtdal uf dr linke Syte vu dr Dora Baltea.
Zue dr Gmai ghere d Wyyler Anvyey, Arnad-Le-Vieux, Bonavesse, Champagnolaz, Château, Chez Fornelle, Clapey, Clos de Barme, Costa, Echallod, Echallogne, Extraz, Les Vachères, Machaby, Pied-de-Ville, Prouve, Revire, Rollety, Sisan, Torretta, Ville. Nochbergmaine sin Bard, Challand-Saint-Victor, Donnas, Hône, Issime, Issogne, Perloz, Pontboset un Verrès
Gschicht ändere
Dr Grinder vum Huus Savoye, dr Humbert I mit dr wysse Händ, het anne 1025 s Augschtdal as Leeche griegt. Mid Uusnahme vun e baar Johr (1691, 1704–1706, 1798–1814 zue Frankrych) het s Augschtdal derno zem Huus Savoye gheert bis anne 1946, d. h. bis dr letscht italienisch Chenig Umberto II. abdankt ghaa het. Wu s italienisch Chenigrych anne 1861 grindet woren isch, isch s Augschtdal zue dr Provinz Turin chuu. Anne 1927 isch s derno ne aigestädnigi Provinz wore. Im Faschismus under em Benito Mussolini isch di franzesisch Sproch verbote wore un s het e starki Italienisierigsbolitik gee. Vu 1939 bis 1945 het Arnad dr italienisiert Name Arnaz drait. Noch em Zweede Wältchrieg het s Augschtdal anne 1948 e autonome Sonderstatus griegt.
Bevelkerig ändere
| Johr | 1861 | 1871 | 1881 | 1901 | 1911 | 1921 | 1931 |
| Yywohner | 1550 | 1516 | 1676 | 1719 | 1697 | 1670 | 1448 |
| Johr | 1936 | 1951 | 1961 | 1971 | 1981 | 1991 | 2001 |
| Yywohner | 1376 | 1264 | 1206 | 1248 | 1301 | 1311 | 1273 |
Politik ändere
Dr Burgermaischter vu Arnad isch dr Pierre Bonel.
Sproch und Dialäkt ändere
Dr frankoprovenzalisch Dialäkt vu Arnad ghert zum Valdostanisch (Valdôtèn).
Anne 2001 het d Fondation Émile Chanoux in Zämmenarbet mit em Centre d'Études Linguistiques pour l'Europe un dr Università degli Studi di Trento di soziolinguistisch Situation vu allne Gmaine im Augschtdal untersuecht. Doderzue isch im Septämber un Oktober 2002 e Froogebooge verschickt woore. Vu Arnad sin 103 Froogebeege wider retuurchuu[2].
| Froog 0301: Was isch Ihri Muetersprooch? | |||||||
| Italienisch | Patois | Italienisch un Patois | Piemontesisch | Franzeesisch | anderi | kai Andwoord | Total |
| 56 (54,4 %) | 36 (35 %) | 1 (1 %) | 1 (1 %) | 1 (1 %) | 3 (2,9 %) | 5 (4,9 %) | 103 |
| Froog 1403a: Wie guet verstehn si Frankoprovenzalisch (Patois)? | |||||
| guet | mittelguet | e wenig | gar nit | kai Andwoord | Total |
| 77 (74,8 %) | 16 (15,5 %) | 2 (1,9 %) | 5 (4,9 %) | 3 (2,9 %) | 103 |
| Froog 1403b: Wie guet chenne si Frankoprovenzalisch (Patois) schwätze? | |||||
| guet | mittelguet | e wenig | gar nit | kai Andwoord | Total |
| 72 (69,9 %) | 10 (9,7 %) | 7 (6,8 %) | 11 (10,7 %) | 3 (2,9 %) | 103 |
Weblink ändere
Commons: Arnad – Sammlig vo MultimediadateieFueßnote ändere
- ↑ Demographic Balance and resident population by sex on 31st december 2022. Italian National Institute of Statistics, abgruefen am 14. Mai 2023.
- ↑ Fondation Émile Chanoux: ‘‘Sondage linguistique’’. Archiviert vom Original am 5. Juli 2017; abgruefen am 15. November 2012.
