Fénis

Fénis
	Fénis (Italien) Fénis
	; Panorama del capoluogo e del territorio comunale visto dalla collina di Nus.Panorama del capoluogo e del territorio comunale visto dalla collina di Nus.
	; Lag vu dr Gmai Fénis im AugschtdalLag vu dr Gmai Fénis im Augschtdal
Staat:	Italie
Region:	Aostatal
Koordinate:	45° 44′ N, 7° 29′ OKoordinate: 45° 44′ 0″ N, 7° 29′ 0″ O
Hechi:	541 m s.l.m.
Yywohner:	1788 (31. Dez. 2022)
ISTAT-Nummer:	007027

Dä Artikel behandlet die italiänischi Gmäind Fénis. Für anderi Bedütige vo Fenis lueg do.

Fénis (frankoprov. Fin-ic) isch e Gmai in dr autonome Provinz Augschtdal z Italie.

Fénis ghert zue dr Gmainschaft Unité de communes Mont-Emilius.

Geografi

Fénis lyt im Augschtdal uf dr rächte Syte vu dr Dora Baltea.

Zue dr Gmai ghere d Wyyler Baraveyes, Barche, Chenoz, Chez Croiset, Chez Sapin, Cors, Fagnan, Les Crêtes, Misérègne, Perron, Pléod, Pommier, Tillier. Nochbergmaine sin Chambave, Champdepraz, Champorcher, Cogne, Nus un Saint-Marcel, Verrayes

Gschicht

Dr Grinder vum Huus Savoyen, dr Humbert I mit dr wysse Händ, het anne 1025 s Augschtdal as Leeche griegt. Mid Uusnahme vun e baar Johr (1691, 1704–1706, 1798–1814 zue Frankrych) het s Augschtdal derno zem Huus Savoyen gheert bis anne 1946, d. h. bis dr letscht italienisch Chenig abdankt ghaa het. Wu s italienisch Chenigrych anne 1861 grindet woren isch, isch s Augschtdal zue dr Provinz Turin chuu. Anne 1927 isch s derno ne aigestädnigi Provinz wore. Im Faschismus isch di franzesisch Sproch verbote wore un s het e starki Italienisierigsbolitik gee. Vu 1939 bis 1945 het Fénis dr italienisiert Name Fontanamora drait. Noch em Zweede Wältchrieg het s Augschtdal anne 1948 e autonome Sonderstatus griegt.

Bevelkerig

Johr	1861	1871	1881	1901	1911	1921	1931
Yywohner	1576	1607	1628	1741	1520	1649	1461
Johr	1936	1951	1961	1971	1981	1991	2001
Yywohner	1355	1376	1427	1400	1371	1603	1618

Politik

Dr Burgermaischter vu Fénis isch dr Giusto Perron.

Sproch und Dialäkt

Dr frankoprovenzalisch Dialäkt vu Fénis ghert zum Valdostanisch (Valdôtèn).

Anne 2001 het d Fondation Émile Chanoux in Zämmenarbet mit em Centre d'Études Linguistiques pour l'Europe un dr Università degli Studi di Trento di soziolinguistisch Situation vu allne Gmaine im Augschtdal untersuecht. Doderzue isch im Septämber un Oktober 2002 e Froogebooge verschickt woore. Vu Fénis sin 106 Froogebeege wider retuurchuu^[2].

Froog 0301: Was isch Ihri Muetersprooch?
Italienisch	Patois	Italienisch un Patois	Franzeesisch	anderi	kai Andwoord	Total
63 (59,4 %)	31 (29,2 %)	3 (2,8 %)	2 (1,9 %)	2 (1,9 %)	5 (4,7 %)	106

Froog 1403a: Wie guet verstehn si Frankoprovenzalisch (Patois)?
guet	mittelguet	e weng	gar nit	kai Andwoord	Total
82 (77,4 %)	11 (10,4 %)	0 (0 %)	12 (11,3 %)	1 (0,9 %)	106
Froog 1403b: Wie guet chenne si Frankoprovenzalisch (Patois) schwätze?
guet	mittelguet	e weng	gar nit	kai Andwoord	Total
63 (59,4 %)	15 (14,2 %)	8 (7,6 %)	19 (17,9 %)	1 (0,9 %)	106

Weblink

Commons: Fontainemore – Sammlig vo Multimediadateie

https://web.archive.org/web/20121102221224/http://www.comune.fenis.ao.it/

Fueßnote

↑ Demographic Balance and resident population by sex on 31st december 2022. Italian National Institute of Statistics, abgruefen am 14. Mai 2023.
↑ Fondation Émile Chanoux: ‘‘Sondage linguistique’’. Archiviert vom Original am 5. Juli 2017; abgruefen am 15. November 2012.

[1] Demographic Balance and resident population by sex on 31st december 2022. Italian National Institute of Statistics, abgruefen am 14. Mai 2023.

[2] Fondation Émile Chanoux: ‘‘Sondage linguistique’’. Archiviert vom Original am 5. Juli 2017; abgruefen am 15. November 2012.

[1]

[2]