Valtournenche

Valtournenche
	Valtournenche (Italien) Valtournenche
	; Il lago di Maën visto da PâquierIl lago di Maën visto da Pâquier
	; Lag vu dr Gmai Valtournenche im AugschtdalLag vu dr Gmai Valtournenche im Augschtdal
Staat:	Italie
Region:	Aostatal
Koordinate:	45° 53′ N, 7° 37′ OKoordinate: 45° 53′ 0″ N, 7° 37′ 0″ O
Hechi:	1.524 m s.l.m.
Yywohner:	2198 (31. Dez. 2022)
ISTAT-Nummer:	007071

Valtournenche (frankoprov. Votornèntse) isch e Gmai in dr autonome Provinz Augschtdal z Italie.

Valtournenche ghert zue dr Gmainschaft Unité de communes Mont-Cervin.

Geografi

Valtournenche lyt im Valtournenche, eme Sytedal vum Augschtdal.

Zue dr Gmai ghere d Wyyler Barmasse, Bioley, Brengaz, Breuil, Busserailles, Chaloz, Châtelard, Champ l'éve, Cheneil, Cheperon, Tsignanaz (Cignana), Clou, Cré, Cré-du-Pont, Crépin, Crétaz, Duerche, Euillaz, Fontaine, La Muranche, La Vénaz, Layet, Laviel, Le Lou (Loz), Losanche, Maën, Maisonnasse, Montaz, Moulin, Mont-Mené, Mont-Perron, Pâquier (capoluogo), Pecou, Les Perrères, Pessey, Promindoz, Saix, Servaz, Singlin, Tourtourouse, Ussin, Valmartin. Nochbergmaine sin Antey-Saint-André, Ayas, Bionaz, Chamois, Torgnon un Zermatt (CH-VS)

Gschicht

Dr Grinder vum Huus Savoyen, dr Humbert I mit dr wysse Händ, het anne 1025 s Augschtdal as Leeche griegt. Mid Uusnahme vun e baar Johr (1691, 1704–1706, 1798–1814 zue Frankrych) het s Augschtdal derno zem Huus Savoyen gheert bis anne 1946, d. h. bis dr letscht italienisch Chenig abdankt ghaa het. Wu s italienisch Chenigrych anne 1861 grindet woren isch, isch s Augschtdal zue dr Provinz Turin chuu. Anne 1927 isch s derno ne aigestädnigi Provinz wore. Im Faschismus isch di franzesisch Sproch verbote wore un s het e starki Italienisierigsbolitik gee. Vu 1939 bis 1945 het Valtournenche dr italienisiert Name Valtornenza drait. Noch em Zweede Wältchrieg het s Augschtdal anne 1948 e autonome Sonderstatus griegt.

Bevelkerig

Johr	1861	1871	1881	1901	1911	1921	1931
Yywohner	1418	1357	1312	1330	1279	1333	1381
Johr	1936	1951	1961	1971	1981	1991	2001
Yywohner	1454	1423	1595	1919	2051	2199	2198

Politik

Dr Burgermaischter vu Valtournenche isch dr Domenico Chatillard.

Sproch und Dialäkt

Dr frankoprovenzalisch Dialäkt vu Valtournenche ghert zum Valdostanisch (Valdôtèn).

Anne 2001 het d Fondation Émile Chanoux in Zämmenarbet mit em Centre d'Études Linguistiques pour l'Europe un dr Università degli Studi di Trento di soziolinguistisch Situation vu allne Gmaine im Augschtdal untersuecht. Doderzue isch im Septämber un Oktober 2002 e Froogebooge verschickt woore. Vu Valtournenche sin 101 Froogebeege wider retuurchuu^[2].

Froog 0301: Was isch Ihri Muetersprooch?
Italienisch	Patois	Italienisch un Patois	Franzeesisch	anderi	Total
66 (65,4 %)	26 (25,7 %)	3 (3 %)	4 (4 %)	2 (2 %)	101

Froog 1403a: Wie guet verstehn si Frankoprovenzalisch (Patois)?
guet	mittelguet	e weng	gar nit	kai Andwoord	Total
72 (71,3 %)	17 (16,8 %)	5 (5 %)	7 (6,9 %)	0 (0 %)	101
Froog 1403b: Wie guet chenne si Frankoprovenzalisch (Patois) schwätze?
guet	mittelguet	e weng	gar nit	kai Andwoord	Total
56 (55,5 %)	15 (14,9 %)	8 (7,9 %)	20 (19,8 %)	2 (2 %)	101

Weblink

Commons: Valtournenche – Sammlig vo Multimediadateie

https://web.archive.org/web/20080725064036/http://www.comune.valtournenche.ao.it/

Fueßnote

↑ Demographic Balance and resident population by sex on 31st december 2022. Italian National Institute of Statistics, abgruefen am 14. Mai 2023.
↑ Fondation Émile Chanoux: ‘‘Sondage linguistique’’. Archiviert vom Original am 5. Juli 2017; abgruefen am 15. November 2012.

[1] Demographic Balance and resident population by sex on 31st december 2022. Italian National Institute of Statistics, abgruefen am 14. Mai 2023.

[2] Fondation Émile Chanoux: ‘‘Sondage linguistique’’. Archiviert vom Original am 5. Juli 2017; abgruefen am 15. November 2012.

[1]

[2]