Brissogne (frankoprov. Brèisogne) isch e Gmai in dr autonome Provinz Augschtdal z Italie.

Brissogne
Wappe
Brissogne (Italien)
Brissogne (Italien)
Brissogne
Brissogne
Chiesa e castello di Brissogne

Chiesa e castello di Brissogne
Chiesa e castello di Brissogne
Lag vu dr Gmai Brissogne in Valle d'Aosta

Lag vu dr Gmai Brissogne in Valle d'Aosta
Lag vu dr Gmai Brissogne in Valle d'Aosta
Staat: Italie
Region: Aostatal
Koordinate: 45° 44′ N, 7° 24′ OKoordinate: 45° 44′ 0″ N, 7° 24′ 0″ O
Hechi: 839 m s.l.m.
Yywohner: 948 (31. Dez. 2022)[1]
ISTAT-Nummer: 007011

Brissogne ghert zue dr Gmainschaft Unité de communes Mont-Emilius.

Geografi

ändere

Brissogne lyt im Augschtdal uf dr rächte Syte vu dr Dora Baltea.

Zue dr Gmai ghere d Wyyler Bondinaz, Bruchet, Chésalet, Établoz, Fassoulaz, Grand-Brissogne, Grand-Fauve, Grange, Le Chaney, Le Moulin, Petit-Pollein, Le Pouyet, Île-Blonde, Les Îles, Luin, Neyran, Neyran-Dessous, Neyran-Dessus, Pâcou, Pallu-Dessous, Pallu-du-Milieu, Pallu-Dessus, Passerin, Primaz (chef-lieu), Vaud. Nochbergmaine sin Charvensod, Cogne, Pollein, Quart un Saint-Marcel

Gschicht

ändere

Dr Grinder vum Huus Savoye, dr Humbert I mit dr wysse Händ, het anne 1025 s Augschtdal as Leeche griegt. Mid Uusnahme vun e baar Johr (1691, 1704–1706, 1798–1814 zue Frankrych) het s Augschtdal derno zem Huus Savoye gheert bis anne 1946, d. h. bis dr letscht italienisch Chenig Umberto II. abdankt ghaa het. Wu s italienisch Chenigrych anne 1861 grindet woren isch, isch s Augschtdal zue dr Provinz Turin chuu. Anne 1927 isch s derno ne aigestädnigi Provinz wore. Im Faschismus under em Benito Mussolini isch di franzesisch Sproch verbote wore un s het e starki Italienisierigsbolitik gee. Vu 1939 bis 1945 het Brissogne dr italienisiert Name Brissogno' drait. Noch em Zweede Wältchrieg het s Augschtdal anne 1948 e autonome Sonderstatus griegt.

Bevelkerig

ändere
Johr 1861 1871 1881 1901 1911 1921 1931
Yywohner 780 829 826 803 797 707 674
Johr 1936 1951 1961 1971 1981 1991 2001
Yywohner 638 662 583 490 506 669 904

Politik

ändere

Dr Burgermaischter vu Brissogne isch dr Bruno Ménabréaz.

Sproch und Dialäkt

ändere

Dr frankoprovenzalisch Dialäkt vu Brissogne ghert zum Valdostanisch (Valdôtèn).

Anne 2001 het d Fondation Émile Chanoux in Zämmenarbet mit em Centre d'Études Linguistiques pour l'Europe un dr Università degli Studi di Trento di soziolinguistisch Situation vu allne Gmaine im Augschtdal untersuecht. Doderzue isch im Septämber un Oktober 2002 e Froogebooge verschickt woore. Vu Brissogne sin 83 Froogebeege wider retuurchuu[2].

Froog 0301: Was isch Ihri Muetersprooch?
Italienisch Patois Italienisch un Patois Piemontesisch Franzeesisch anderi kai Andwoord Total
59 (71,1 %) 12 (14,5 %) 1 (1,2 %) 2 (2,4 %) 1 (1,2 %) 5 (6 %) 3 (3,6 %) 83
Froog 1403a: Wie guet verstehn si Frankoprovenzalisch (Patois)?
guet mittelguet e weng gar nit kai Andwoord Total
41 (49,4 %) 15 (18,1 %) 6 (7,2 %) 20 (24,1 %) 1 (1,2 %) 83
Froog 1403b: Wie guet chenne si Frankoprovenzalisch (Patois) schwätze?
guet mittelguet e weng gar nit kai Andwoord Total
32 (38,6 %) 7 (8,4 %) 12 (14,5 %) 27 (32,5 %) 5 (6 %) 83

Fueßnote

ändere
  1. Demographic Balance and resident population by sex on 31st december 2022. Italian National Institute of Statistics, abgruefen am 14. Mai 2023.
  2. Fondation Émile Chanoux: ‘‘Sondage linguistique’’. Archiviert vom Original am 5. Juli 2017; abgruefen am 15. November 2012.
ändere
  Commons: Brissogne – Sammlig vo Multimediadateie
* http://www.comune.brissogne.ao.it/