P

Pp

P bzw. p isch dr 16. Buechschtabe vom latiinische Alphabet und en Konsonant. Dr Buechschtabe P hät i düütsche Texte e durchschnittlichi Hüüfigkeit vo 0,79%. Er isch demit dr 21.-hüüfigschti Buechschtabe i düütsche Texte.

Uusschpraach

P isch en härte Verschlussluut. Am Wortendi tritt im Dütsche (allerdings nüt i viilene Dialäkt vum Alemannische) bim /b/ e Uusluutverhärtig ii. S dezueghörigi Fortis isch s P. Zäme mit eme h wirds als "ph" wie es /f/ usgsproche und cha alternativ als "f" gschribe werde.

Bim Buechschtabiere und i Abchürzige wirds zäme mit eme "e" als "pe" gschproche. Im Buechschtabieralphabet heisst s "Paula" bzw. "Peter".

Herkunft


Proto-semitische Wurfschtock	Phönizisches Pe	Frühgriechisches Pi	Klassisch-Griechisches Pi	Etruskisches P	Latiinisches P

D Früehform vom Buechschtabe im proto-semitische Alphabet isch möglicherwiise s Symbol für en Wurfschtock. Allerdings isch daas Uusgangssymbol i dr Literatur nur teilwiis akzeptiert, einzelni Quelle gänd keis Uusgangssymbol aa. Sicher isch, dass im phönizische Alphabet en Buechschtabe mit em Name Pe (Muul) exischtiert, wo em proto-semitische Wurfschtock ähnelt und d Form vonere nach links offene Schleife hät. Dr Luutwert vom Pe ei de Phönizier isch [p] gsii.

D Grieche händ de Buechschtabe mit dem Luutwert übernaah und händ ihm de Name Pi geeh. Am Aafang hät s Pi no em Pe gliche, isch aber mit em Wechsel vo dr Schriibwerchzüüg zuenehmend geometrisiert worde. Di ursprünglich verschiede lange vertikale Schtrich vom Pi sind bis zum klassische griechische Alphabet auf gliichi Längi bracht worde. Nebe ästhetische Gründe chönnti defür au d Verwechsligsmöglichkeit mit em Gamma Ursach gsii sii.

I s etruskische Alphabet isch no di früehgriechisch Form vom Pi übernaah worde. Andersch als bi de Grieche isch dr Aasatz nöd verlängeret, sondern abgrundet worde. I s latiinische Alphabet isch s P i dr etruskische Form übernaah worde, allerdings isch es bim Wechsel vo dr Schriibrichtig vo rechts-nach-links uf links-nach-rechts gschpieglet worde. Als wiiteri Modifikation isch dr abgrundeti Teil mit em Buechschtabeaasatz verbunde worde.

Bedütige

i dr Mathematik
- schtaht P i dr symbolische Logik für e beliebigi Uussaag bzw. es beliebigs Prädikat
- schtaht P i dr Wahrschiinlichkeitsrechnig für d Wahrschiinlichkeit vomene Ereignis

i dr Physik
- isch p s Formelzeiche für de Druck (pressure)
- isch p s Formelzeiche für de Schalldruck
- isch p s Zeiche für s Proton
- isch ${\vec {p}}$ s Formelzeiche für s elektrische Dipolmoment
- isch ${\vec {p}}$ s Formelzeiche für di magnetischi Polschtärchi
- isch ${\vec {p}}$ s Formelzeiche für de Impuls
- isch P s Formelzeiche für d Leischtig (power)
- isch P s Formelzeiche für d Parität
- isch ${\vec {P}}$ s Formelzeiche für di elektrischi Polarisation
- isch P_s s Formelzeiche für d Schallleischtig
- isch P s Einheitesymbol für Poise

im SI-Einheitesyschtem
- isch p d Abchürzig für d Vorsilbe Pico und schtaht für Billionschtel
- ist P d Abchürzig für d Vorsilbe Peta und schtaht für Billiarde

in der Chemie
- ist P das Zeichen für das Element Phosphor

i dr Musig
- isch p s Dynamikzeiche für piano, "liislig"
- isch P oder p i dr ziitgnössische Musig d Abchürzig für Klavier (Pianoforte) (es wird meischtens hinder em Musikername i de liner notes notiert)
- bezeichnet p de Duume vo dr Zupfhand bim Fingersatz für Gitarre

i dr Informatik
- bezeichnet P i dr Komplexitätstheorie d Klass vo allne i Polynomialziit lösbare Problem (lueg bi P (Komplexitätsklasse))

als Kfz-Kennzeichen schtaht P
- i Öschterriich für St. Pölten
- i Düütschland für Potsdam
- uf internationale Kennzeiche für Portugal

i dr Numismatik schtaht dr Kennbuechschtabe P
- für Dijon uf französische Münze vom 16. Jhd. bis 1772.
- für Le Puy uf französische Münze vo 1590 bis 1592.
- für Pesaro uf Münze vom Herzogtum Urbino (Italien) sit em 16. Jhd..
- für Perugia uf päpstliche Münze vo dr Römische Republik.
- für Poznan (Posen, auch CP) sit em 14. Jhd. bis 1601.
- für Porto sit em 17. Jhd. für portugiesischi Münze.
- für Palma de Mallorca vo 1808 bis 1837.
- für Perth uf englische Sovereigns vo 1871 bis 1931.
- für Philadelphia uf 5-Cent-Stück vo dr USA und Münze für d Niederlande zwüsched 1942 und 1945.
- für Pernambuco uf brasilianische Chupferprägige vom Endi vom 17. Jhd.s.

als Währigseinheit schtaht
- P für Pula in Botswana
- P für Peso uf de Philippine
- P für Paisa in Indie
- P für Pyas im ehemalige Birma (jetzt Myanmar)
- p für Penny
- p für Para i dr Türkei

in HTML schtaht
- <p> und </p> für en Absatz.

i römische Inschrifte und Texte
- isch P d Abchürzig für Publius, Populus, Pontifex, Proconsul, später au für Papa (Papst), Pastor, Pater

i dr düütsche Umgangsschpraach isch en völlig schtimmlos, aber chräftig di gschlossene Lippe schprengends "p !" e Interjektion, wo uusdruckt, öppis sei eim völlig gliichgültig (soviel wie "bah!").

Weblink

Commons: P – Sammlig vo Multimediadateie

Lueg au

Abchürzig, Akronym, aafangend mit em Buechschtabe P oder p

Funkalphabet

Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vum Artikel „P“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.