1984

◄ | 19. Jahrhundert | 20. Jahrhundert | 21. Jahrhundert  
◄◄ | ◄ | 1980 | 1981 | 1982 | 1983 | 1984 | 1985 | 1986 | 1987 | 1988 | ► | ►►

1984
In dr Peschtizidfabrik vu dr Union Carbide z Bhopal entstoht e Giftgaswulke – Döuserti Mänsche stärbe.

1984 in andere Kaländer
Ab urbe condita	2737
Armenische Kaländer	1432–1433
Ethiopische Kaländer	1976–1977
Buddhistische Kaländer	2528
Chinesische Kaländer
– Ära	4680–4681 oder 4620–4621
– 60-Joor-Ziklus	Wasser-Sau (癸亥, 60)– Holz-Ratte (甲子, 1)
Hebräische Kaländer	5744–5745
Islamische Kaländer	1404–1405
Thai-Solar-Kaländer	2527

Was isch bassiert?

• 1. Jänner: Dr Leon Schlumpf wird Bundespresidänt vu dr Schwyz.
• 1. Jänner: Brunei wird unabhängig vu Großbritannie.
• 24. bis 29. Jänner: 19. Soledurner Filmdäg
• 26. Jänner bis 2. Februar: 14. Europäischs Managemänt-Simposium z Tafaas, Schwyz
• 17. bis 28. Februar: 34. Internationali Filmfeschtspiil Berlin
• 25. Merz: Landdagswahl z Bade-Wirttebärg
• 15. April: Züri Marathon
• 1. Juli: Z Liechtestai stimme di männlige Wahlbrächtigte fir d Yyfierig vum Stimm- un Wahlrächt fir Fraue.
• 1. Juli: Dr Richard von Weizsäcker wird Bundesbresidänt vu dr Bundesrepublik Dytschland.
• 8. Februar bis 19. Februar: XIV. Olympischi Winterspiil z Sarajevo, Jugoslawie
• 1. bis 11. Merz: 54. Gämfer Auto-Salon
• 8. bis 13. Mai: 38. Tour de Romandie
• 19. Mai: Dr VfB Stuegert wird Dytsche Fueßballmaischter.
• 30. Mai bis 17. Juni: 2. Zelt-Musik-Festival, Friburg
• 7. bis 9. Juni: 10. G7-Gipfel z London, Verainigts Chenigrych
• 12. Juni bis 27. Juni: 7. Fueßball-Europamaischterschaft: Frankrych gwinnt s Finale dur e 2:0-Siig gege Spanie.
• 13. bis 22. Juni: 48. Tour de Suisse
• 14. bis 18. Juni: Art Basel
• 5. bis 21. Juli: 18. Montreux Jazz Festival
• 6. bis 8. Juli: 19. Eidgnössisch Jodlerfäscht z Sanggale
• 20. Juli bis 23. Augschte: 39. Breagazer Feschtspiil
• 28. Juli bis 12. Augschte: XXIII. Olympischi Summerspiil z Los Angeles, Kalifornie, USA.
• 3. Augschte: Z Dytschland wird di erscht E-Mail empfange.
• 1. bis 11. Septämber: 41. Internationali Filmfeschtspiil vu Venedig
• 23. Septämber: In dr Schwyz stimmt d Meehait bin ere Volksabstimmig em Böu vu wytere Atomchraftwärch zue.
• 2. Oktober: D Elisabeth Kopp wird as erschti Frau in Schwyzer Bundesrot gwehlt.
• 11. bis 21. Oktober: 42. OLMA, Schweizer Messe für Land- und Milchwirtschaft
• 21. Oktober: Im Bundesland Vorarlberg zien di Griene zum erschte Mol in en eschtrychisch Barlemänt yy.
• 28. Oktober: Kommunalwahle z Bade-Wirttebärg
• 6. Novämber: Dr Ronald Reagan gwinnt d Bresidäntschaftswahl in dr USA gege dr Walter Mondale.
• 3. Dezämber: In ere Peschtizidfabrik vu dr US-amerikanische Union Carbide im indische Bhopal chunnt s zuen eme verheerende Giftgasuufall, wu 40 Tonne vun eme hochgiftige Gasgmisch (vor allem Methylisocyanat, MIC) freigsetzt wäre, wu 8.000 Mänsche sofort umbringt. Im Verlauf vu dr negschte 20 Johr stärbe nomol 20.000 Mänsche an Folgechrankete.
• 21. Dezämber: Brunei wird Mitglied bei den Vereinten Nationen.
• E Deeri fiert in 20 afrikanische Länder zue Missärne un Hungersnet. Am schlimmschte drifft s Ethiopie, Millione sin vu Nahrigsliferige abhängig, iber e halbi Million Mänsche verhungere
• S Skiinternat Furtwange wird ufgmacht.

uf d Wält chuu

• 7. Jänner: Alfred Kastler, e französische Füüsiker und Nobelbriisdreeger
• 8. Jänner: Kim Jong-un, nordkoreanische Bolitiker un Diktator
• 28. Jänner: Philipp Rellstab, dänisch-schwyzerische Jazzmusiker
• 5. Februar: Marco Misciagna, italienische Musiker
• 17. Februar: Sarah Bosetti, dytschi Autori un Satirikeri
• 26. Februar: Johannes Helmle, dytsche Dialäktautor
• 13. Merz: Teresa Bücker, dytschi Journalischti
• 2. Augschte: Adelheid Morath, dytschi Radsportleri
• 4. Augschte: Helene Fischer, dytschi Schlagersängeri
• 7. Augschte: Yun Hyon-seok, sidkoreanische LGBT-Aktivischt
• 2. Oktober: Eldin Jakupovic, bosnisch-schwyzerische Fueßballspiiler
• 4. Oktober: Céline Vara, Schwyzer Bolitikeri
• 27. Oktober: Thibault Bazin, franzesische Bolitiker
• 7. Novämber: Martin Horn, dytsche Bolitiker
• 7. Novämber: Lana Jurčević, kroatische Sängeri
• 22. Dezämber: Basshunter, schwedische Sänger, Musikproduzent un DJ
• 23. Dezämber: Renée Weibel, Schwyzer Schauspileri un Unternämeri

Datum nit bekannt:

• Milchmaa, Schwyzer Rapper
• Meşale Tolu, dytschi Schurnalischti

gstorbe

• 6. März: Ilse Weber, Schwyzer Kunschtmooleri
• 21. April: Marcel Janco, rumänisch-jidische Chinschtler un Schriftsteller
• 23. April: Roland Penrose, britische Chinschtler
• 27. April: Karl Asal jun., dytsche Verwaltigsjurischt
• 6. Mai: Minnie Weber, Schwyzer Unternämmeri
• 7. Juli: Brassaï, umgarisch-franzesische Fotograf
• 18. Juli: Erich Hermann, schwebische Volksschauspiiler
• 20. Juli: Fritz Gysling, Schwyzer Sprochwisseschaftler un Walserforscher
• 14. Septämber: Gustaf Adolf Wanner, e Baasler Historiker und Schurnalist
• 20. Oktober: Paul Dirac, britische Physiker
• 23. Oktober: Gottfried Schafbuch, dytsche Dialäktdichter un Haimetforscher
• 11. Novämber: Jacques M. Bächtold, Schwyzer Lehrer und Tialäktolog
• 2. Dezämber: Edward James, britische Chunschtsammler

Rund um di alemannische Dialäkt

• 3. bis 18. Februar: 9. Reidlenger Mundart-Woche
• 20. bis 22. Septämber: 8. Arbeitstagung alemannischer Dialektologen: «Probleme der Dialektgeographie». Trisabärg, Liechtestaa

Literatur

• Trischtan Tromsig: Bärner Orangsche mit Wy und Essig. Cosmos Verlag 1984. ISBN 978-3-305-00150-7. 63 S.

Weblink

 Commons: 1984 – Sammlig vo Multimediadateie