Kanton Basel-Stadt
|
Sälle Artikel oder Abschnitt brucht e Iberarbeitig un sott dorum durgluegt werre. Des cha de sprochliche Stil, s Format vum Artikel, oder de Inhalt beträffe. Nächers isch in dr Regel uf dr Diskussionssite agee. Hilf bitte mit, die kritisierte Passasche z verbessere un nimm druffabe die Markierig use. |
Dr Kanton Basel-Stadt isch e Kanton in dr Nordwestschwyz. Är het im Schtänderoot numme ai Schtimm und wird – au wenn dää Begriff sit dr Bundesverfassig vo 1999 nüm offiziell isch – us däm Grund au als Halbkanton bezaichnet.
| Kanton Basel-Stadt | |
|---|---|
 | |
| Basisdate | |
| Staat: | Schwiz |
| Abchürzig: | BS |
| Amtssproche: | Dütsch |
| Hauptort: | Basel |
| Flächi: | 37 km² (Rang 26) |
| Iwohner: | 194'090[1] (31. März 2013) (Rang 15) |
| Bevölkerigsdichti: | 5246 Iw./km² (Rang 1) |
| Bitritt zuem Bund: | 1501 |
| Websyte: | www.BS.ch |
| Lag | |
 | |
| Charte | |
 | |
| Gmeinde | |
 | |
| Dialäkt: Baseldytsch |
Geographii
ändereVo dr Flächi här isch es dr glainscht Kanton (37 km²), und är gränzt diräggt an Dytschland und Frankryych. Är bestoht us de drey Gmainde Basel, Rieche und Bettige. Die drey Gmainde wärde nid in Bezirk ufdailt, will dr Kanton fascht numme d Stadt umfasst, numme Bettige wird in zwai Ortschafte ufdailt: Bettige Dorf und St. Chrischona. S Fischerdorf Glaihyynige gheerd hytte zur Stadt Basel.
Basel-Stadt wird vom Rhyy durflosse. Usserdäm ligt s Rhyykney in dr Stadt Basel, wo dr Birsig in Rhyy fliesst und dr Rhyy e Knick macht.
Politik
ändereS Basler Parlamänt haisst Grosse Root, het e vierjöhrigi Amtsperiode und het syt 2009 100 Mitgliider. Die siibechöpfig Exekutive haisst Regierigsroot und iiri Mitgliider wärde alli vier Joor diräkt vom Volk gweelt. D Judikative bestoot us em Appellationsgricht, wo au as kantonals Verwaltigsgricht und Verfassigsgricht fungiert und im frei gwählte Statthalter unterstoht. Im Appellationsgricht undergordnet sin s Zivilgricht, s Stroofgricht, s Jugendstroofgricht und s Sozialversicherigsgricht.
Bsunderhaite sin im Kanton Basel-Stadt die linksgrichtete Wahle. Langi Zyt het me vom rote Basel gredet, will in Basel dr höchst Aadail vo lingge Wähler sin. Im Joor 2000 isch Basel s eerst Mool ufe gsamtschwyzerische Durchschnitt vo lingge Wähler gsunke. In de Joor druf isch ihre Aadail aber wider gstiige. Basel-Stadt isch usserdäm aine vo de wenige Kantön, wo «Jo» gstumme het bi de Abstimmige yyber die erlyychteret Yybirgerig vo Usländer in dr zwaite Generation und yyber die automatisch Yybirgerig vo Usländer in dr dritte Generation.
Vo de Parteye isch d SP am sterkste. Die Griene und die Alternative hän e Bündnis z Basel und nenne sich BastA!, was für «Basels starke Alternative» stoht.
In dr Stadt Rieche sin die Rächte e Bitz stärker als in dr Stadt sälber. Das lot sich eventuell drmit erkläre, dass d Basler SVP Parteipresidäntin, d Angelika Zanolari, vo dört isch. D Zanolari isch bekannt für ihri umstrittene Ysserige wie z. B. «Einen Taliban als Regierungsrat?», wo si gsait het, wo s um s Usländerstimmrächt gange isch. Uffällig an der SVP isch usserdäm, dass fascht alli ihri Initiative e Zuesatz wie z. B. «Unserer Schweiz zuliebe» oder «Unseren Kindern zuliebe» enthalte.
Verkehr
ändereBasel-Stadt het e sehr e gueti Infrastruktur.
D Basler Verkehrsbetriebe (BVB) durzieht mit dr 8 Tram-Linie und dr 12 Buslinie dr ganz Kanton. Usserdäm faare au d Tramlinie 10, 11 und 17 und d Buslinie 37 vo dr BLT (Basel-Land Transport) dur d Stadt Basel.
Z Basel hets drey internationali Bahnheef: Basel SBB, Basel SNCF (dr französischi Teil vom Basel SBB) und dr Badisch Bahnhof und drei Lokalbahnheef (St. Jakob, St. Johann, Rieche).
D Rhyyschifffaart isch fir d Stadt Basel friener sehr wichtig gsi, verliert jetz aber langsam an Bedittig.
Basel-Stadt het au e Flughaafe. Är ligt aigentlig uf franzeesischem Terrain, isch aber e binationale Flughafe und haisst Flughafen Basel Mulhouse Freiburg. Me sait em au EuroAirport.
Wirtschaft
ändereIm Kanton Basel-Stadt sin di keemisch un farmazeitisch Induschtryy, aber au dr Handel vo nazionaaler Bidyttig. As Finanzblatz het Basel no e gwissi Bidyttig hinter Zyyri. D Basler Kantonalbangg, en effetligrächtligs Inschtidut, isch 1899 grindet woorde.
Gschicht
ändere- Lueg au Gschicht vo Basel und Kanton Basel
Dr Kanton Basel het sich noch eme kurze Birgergrieg im Joor 1833 dailt ine Kanton Basel-Stadt, wo us de Gmainde Basel, Rieche, Bettige und Glaihyynige bestande het, und ine Kanton Basel-Landschaft, wo alli Gmainde linggs vom Rhyy drzuegheere. E Problem mit däm isch, ass viili Lüt usem Baselbiet allewyyl no z Basel ins Spitol gehn und au anderi Dienschtlaischtige usnutze, aber nid derde läbe und Styyre zaale, und das machtvem Kanton Basel-Stadt starki finanzielli Schwiirigkaite. Drzue kunnt, ass vili vo de bessergstellte Basler ufs Land ziglet sin und so d Stadt esoo wyteri Yynahme verlore het. D Baselbieter Birger hän sich 1969 und nonemool 2014 gegen e Wiiderverainigung vo de beede Halbkanteen entschlosse, aber d Regierige z Basel und z Lieschtel schaffe doch me und me zämme, fir di finanzielle Laschte besser z verdaile, wie me s zem Bispil mit dr paritetische Verwaltig vo dr Universität Basel gmacht het.
Biecher
ändere- Basel in Kürze (griegt me im Basler Stadtlaade).
Weblink
ändere
Commons: Kanton Basel-Stadt – Sammlig vo MultimediadateieAinzelnoowiis
ändere- ↑ Bevölkerungsbilanz nach Geschlecht, Heimat und Gemeinde im März 2013 (Site cha nüme abgrüeft wärde; Suche im Webarchiv) (XLS; 87 kB), Statistisches Amt Basel-Stadt
