Chillwange

Chillwange (amtlich Killwangen) isch e Gmeind im Bezirk Bade im Schwiizer Kanton Aargau. Sie ligt im Limmattal zwüsche Bade u Züri.

Chillwange
Wappe vo Chillwange
Basisdate
Staat:	Schwiiz
Kanton:	Aargau (AG)
Bezirk:	Badew
BFS-Nr.:	4030i1f3f4
Poschtleitzahl:	8956
Koordinate:	668755 / 25401447.4333318.350005393
Höchi:	393 m ü. M.
Flächi:	2,43 km²
Iiwohner:	2072 (31. Dezämber 2022)
Website:	www.killwangen.ch
Charte
Charte vo Chillwange www

Geographi

S Dorf ligt zwüschem linke Ufer vo de Limmat u-n-em vo zahlriche Tobel durchzogene, bewaldete Nordoschthang vom Heitersbärg. De alti Dorfkern isch am Fuss vom Heitersbärg, di noie Quartier zwüschem alte Dorfkern u-n-em Bahnhof, wo fascht a de Limmat isch. Uf ere Höchi vo öpper 660 Meter isch uf ere Waldlichtig de chli Wiler Sennebärg.

Di tüfschti Schtell vom Gmeindsbann ligt uf 385 Meter am Ufer vo de Limmat, di höchsti Schtell isch mit 702 Meter oberhalb vo Sennebärg. Di Flächi vo de Gmeind isch 243 Hektare, dodervo sin 123 Hektare bewaldet u 47 Hektare überbaut.

D Nachbargmeinde vo Chillwange sin Würelos im Norden, Schpreitebach im Oschte, Oberrohrdorf im Südweschte u Noiehof im Nordweschte.

Gschicht

Chillwange vo Noiehof us gseh

Di erschti urkundlichi Erwähnig vo Culliwanch isch us em Johr 1227, wo in eme Zinsverzeichnis vo de Propschtei z Züri s Dorf erwähnt wird. De Name isch Alemannisch u bedütet «bi de Abhäng vom Chullo». Im 1234i het en Ritter Ruom sini Güter u di nidrig Grichtsbarkeit an s Chloschter Wettige verchauft. Im 1259i hets Chloschter au Grundbsitz, wo vorher im Rudolf I. vo Habsbrg ghört het, chönne chaufe. Fascht sechs Johrhundert lang si d Bewohner vo Chillwange vom Chloschter Wettige abhängig gsi.

Im 1415i hei Eidgenosse de Aargau erobert u e so isch Chillwange en Teil vom Amt Wettige in de Grafschaft Bade worde, ere gmeine Herrschaft. Im März 1798 sin d Franzose in d Schwiiz iimarschiirt u-n-hei di Helvetisch Republik usgruefe. Chillwange het in dere Ziit zum Kanton Bade ghört, wo 1803 zum noie Kanton Aargau cho isch.

Literatur

• Peter Hoegger: Kunstdenkmäler der Schweiz. Band 87: Die Kunstdenkmäler des Kantons Aargau. Band VII: Der Bezirk Baden II. Gesellschaft für Schweizerische Kunstgeschichte GSK Bern, 1995, ISBN 3-909164-44-7, S. 53–61.

Weblink

 Commons: Chillwange – Sammlig vo Multimediadateie

• Di offizielli Website vo de Gmeind Chillwange
• Sarah Brian Scherer: Chillwange. In: Historisches Lexikon vo dr Schwiiz.

Fuessnote

Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vum Artikel „Killwangen“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.