Chrüzlinge isch de Hauptort vo de politische Gmeind Chrüzlinge, vom gliichnamige Bezirk und liit im Kanton Thurgau.

Chrüzlinge
Wappe vo Chrüzlinge
Wappe vo Chrüzlinge
Basisdate
Staat: Schwiiz
Kanton: Thurgau (TG)
Bezirk: Chrüzlingew
BFS-Nr.: 4671i1f3f4
Poschtleitzahl: 8280
Koordinate: 730734 / 278692Koordinate: 47° 38′ 45″ N, 9° 10′ 43″ O; CH1903: 730734 / 278692
Höchi: 397 m ü. M.
Flächi: 11.79 km²
Iiwohner: i22'788 (31. Dezämber 2022)[1]
Website: www.kreuzlingen.ch
Charte
Charte vo ChrüzlingeMühlweiher (BW)Bommer WeierEmerzer WeierBiessenhofer WeierUntersee (Bodensee)BodenseeMainauBodenseeDeutschlandBezirk ArbonBezirk FrauenfeldBezirk WeinfeldenAltnauBottighofenErmatingenGottliebenGüttingen TGKemmentalKreuzlingenLangrickenbachLengwilMünsterlingen TGRaperswilenSalensteinTägerwilenTägermoosWäldi
Charte vo Chrüzlinge
ww

Mit über 19'000 Iiwohner isch es die zweitgröscht Stadt im Thurgau. Zsäme mit de dütsche Nochberstadt Konschdanz bilded si en Grossruum vo rund 120'000 Lüüt. Gliichzitig isch Chrüzlinge di gröscht Schwizer Stadt am Bodesee.

Geografi

ändere

Chrüzlinge liit i de Ostschwiz. Es isch im Nordweschte a der Landesgränze zu de dütsche Stadt Konschdanz, gege Oschte an wiite See. Südlich isch es vo chline Hügel iigrahmet.

Bevölkerig

ändere

Quelle: Bundesamt für Statistik 2005[2] Vo de guet 19'500 Iiwohner hend über 4'500 die dütschi Staatsbürgerschaft, nu knapp d Helfti sind Schwiizer.[3]

Verchehr

ändere

Chrüzlinge hät e paar Gränzübergäng uf Konschdanz z Dütschland, und es liit a de Autobahn 7 und de Nationalstross 1, wo uf Züri füered. Mit em Obersee und em Untersee vom Bodesee isch si durch d Nationalstross 13 verbunde.

D Linie vo de Ysebaan gönd vom Bahnhof Chrüzlinge uf Konschdanz, Rorschach, Wyfälden und Schaffuuse.

Eini vo de Wegfüerige usem Netzwerk vom Jakobswäg usem Alemannische uf Santiago de Compostela füert vo Ulm über Konschdanz uf Chrüzlinge und vo dett als Schwobeweg durch d Schwiizer Kantön.

D Musee

ändere

I de Nöchi vo de Seeburg und vom Hafe liit s Seemuseum. S Gebäude isch früener es Chornhuus vom Auguschtinerstift Chrüzlinge gsi. S Museum vo de Gschicht vo de Schiffahrt und de Fischerei zieht d Bsuecher us Südweschtdütschland und de Oschtschwiiz aa und isch für diä Region e bsunderi Iirichtig.[4] Im Museum wird zeiget, was vom Bodesee, vo de Schiff und de Fischerei (Boot, Grät und Werkstatt) wichtig isch. So werded 50 Modell vo Schiff (Lädine, Dampfer und Seggelboot) usgstellt. Aber es goht au um d Seenotretting, s Tauche, d Wasservögel und d Iirichtige vom Zoll.[5]

Denäbe isch s Museum Wöschhüsli mit Bilder vum Bodesee. Wiiter gits in Chrüzlinge no s Museum Rosenegg, es Baabimuseum und vier Galerie mit Kunscht.

Lüüt

ändere

Z Chrüzlinge isch sit 1833 s Thurgauer Lehrerseminar; hüt heisst s Pädagogische Maturitätsschule Kreuzlingen. De Johann Jacob Wehrli isch de erscht Diräkter gsi, und de Jacques M. Bächtold hät döt als Lehrer gschaffet. Uff die Schuel sind näbe vilnen andere de Georg Thürer und de Dino Larese ggange.

Bilder

ändere

Literatur

ändere
ändere
  Commons: Kreuzlingen – Sammlig vo Multimediadateie

Fuessnote

ändere
  1. Ständige Wohnbevölkerung nach Staatsangehörigkeitskategorie, Geschlecht und Gemeinde, definitive Jahresergebnisse, 2022. Bei späteren Gemeindefusionen Einwohnerzahlen aufgrund Stand 2022 zusammengefasst. Abruf am 5. September 2023
  2. Bundesamt für Statistik: Eidgenössische Volkszählung 2000: Bevölkerungsentwicklung der Gemeinden 1850–2000. Bern 2005 (Online uf bfs.admin.ch (Site cha nüme abgrüeft wärde; Suche im Webarchiv)[1] [2] Vorlage:Toter Link/www.bfs.admin.ch, Date im Aahang (Site cha nüme abgrüeft wärde; Suche im Webarchiv)[3] [4] Vorlage:Toter Link/www.bfs.admin.ch)
  3. Tagblatt Online vom 22. März 2011 (Site cha nüme abgrüeft wärde; Suche im Webarchiv)[5] [6] Vorlage:Toter Link/www.thurgauerzeitung.ch abgruefe am 4. Mai 2012
  4. Heidi Wieland: Uf Bsuech bi de Fischeri vom Bodesee. In: Alemannisch dunkt üs guet, Heft 1/2010, S. 62.
  5. Bericht (mit Bilder vo de Modelle) im dütsche SWR Fernseh vom 24. Mai 2009, 20:15 - 21:15 SonntagsTour (Vo Konstanz zur Mainau) sowie En Rundgang durch s Seemuseum