Niger

Niger (dt.: [ˈniːgər], frz.: [niˈʒɛːʀ]) isch ä Schdaat in Weschdafrika. Si Name isch idäntisch mit däm vom groosse Schdrom Niger, welem si Oberlauf dur dr Südweschde vom Wüeschdeschdaat fliesst, wo relativ dicht besiidlet isch.

République du Niger Republik Niger
{{{ARTIKEL-FLAGGE}}} {{{ARTIKEL-WAPPEN}}}
Amtsspraach	Franzesisch
Hauptstadt	Niamey
Staatsoberhaupt	Mohamed Bazoum, Mahamadou Issoufou, Salou Djibo, Mamadou Tandja, Abdourahamane Tchiani
Regierigschef	Ali Lamine Zeine, Ouhoumoudou Mahamadou, Brigi Rafini, Mahamadou Danda, Ali Badjo Gamatié, Albadé Abouba, Seini Oumarou, Hama Amadou, Ibrahim Assane Mayaki
Flächi	ca. 1.267.000 km²
Iiwohnerzahl	22.772.361 (S 2020)
Bevölkerigsdichti	10,2 Iiwohner pro km²
Human Development Index	0,311
Währig	CFA-Franc BCEAO
Unabhängigkeit	vo Frankriich am 3. August 1960
Nationalhimne	La Nigérienne
Zitzone	UTC+1
Kfz-Kennzeiche	RN
Internet-TLD	.ne
Vorwahl	+227

Niger gränzt im Norde an Algerie und Libye, im Weschde an Mali und Burkina Faso, im Oschde an Tschad und im Süde an Nigeria und Benin. Niger isch ä Binneschdaat, drzue ghöre ä Deil vo dr Sahara, em Sahel und em Sudan. Er isch eins vo de Länder, wo am wenigschde entwicklet si uf dr Welt. Die ehemoligi französischi Kolonii isch sit 1960 unabhängig. Noch erä Phase vo Schdaatsschdreich und Ufschdänd vo de Tuareg schiint sich Niger politisch z schdabilisiere. Exischdänzbedrohend für ä gröschd Deil vo dr nigrische Bevölkerig si d Dürrene und Nahrigsmittelknappheit, wo immer widr chömme.

Im Demokrati-Index 2008 vu dr Zytschrift The Economist isch dr Niger uf Blatz 128 vu 167 Länder gläge un het dodermit zue dr autoritäre Regime zellt.

Geografii

Im Zäntrum vu Niger lige d Sandwieschti Erg du Ténéré un s Gebirg Aïr mit em Mont Idoukal-n-Taghès as hegschtem Gipfel (2.022 m). S Aïrgebirg (Massif Aïr) isch di sidlig Furtsetzig vum algerische Hoggar- oder Ahaggar-Gebirg.

Im Weschte, Siden un Oschten isch dr Aïr vu andere Wischtine umgee, di grescht dervu dr eschtlig gläge Ténéré. Är nimmt rund 30 % vum Staatsgebiet yy, wu nume am sidweschtlige Rand dicht bsidlet isch. Wyter eschtli lyt dr Kaouar, no ne Wieschti. Die Saharabiet gehn eschtli bis zue dr Gränze vum Tschad. Im Norde goht dr Ténéré in s Djadoplatoo iber, im Nordoschten ins Tibestigebirg. Die Wieschtine, wu alli zue dr Sahara ghere, nämme insgsamt rund zwai Drittel vu dr Staatsflechi yy.

S dritt Drittel vum Niger im Siden un Sidoschten isch Dail vu dr Sahelzone (Sahel = arab. „Ufer vu dr Wieschti“). Dää Straife lyt am nerdlige Rand vu dr Druckesavanne. Syt Ändi vu dr Sächzgerjohr het s in dr Dorneheckesavanne e baar Diirine gee, wu die allmeh in e wieschtenartigi Landschaft verwandlet hän. Im Sidoschte lyt e Dail vum Tschadsee uf em Biet vum Niger, wu d Uusdehnig vun eme sich aber bin ere große Drickini hinter d Gränze zum Tschad zruckziet.

D Druckesavanne goht vu Side no Norde in Dorneheckesavanne un bal in Halb- un Vollwieschtine iber. Im Norde sin wyte Flechine Sand- un Staiwieschtine. As Folg vun ere fimfjehrige Diiriperiod zwische 1969 un 1974 in dr gsamte Sahelzone isch dr Grundwasserspiegel gsunken, di natyrli Vegetation isch dailwyys vollständig abgstorbe, zum Dail au dur Vehbständ vernichtet. Doderdur sin wider d Vehbständ verringeret wore un d Mänsche hän mieße hungere. Dr Ruum, wu nume vu Nomade cha gnutzt wäre, het sich in dr Folg um rund 50 km wyter no Side uusdehnt.

Dr Sidweschten isch vum Niger dominiert, em drittgreschte Fluss vu Afrika. Är fließt uf 650 Kilometer dur s Land. Die Region isch di ainzig im Land, wu fruchtbar isch.

Anne 1954 isch dr Nationalpark W uusgwise wore, dr ainzig Nationalpark im Niger, wu iber d Gränze zue Burkina Faso un Benin goht.

Klima

S Klima vum Niger isch haiß un drucke. Im Side git s e Rägezyt, wu vu Juni bis Oktober goht. In däre Zyt chunnt fascht dr ganz Johresniderschlag abe, im Mittel zwische 400 un 700 Millimeter im Johr. D Helfti dodervu git s im Augschte. Derwylscht s bis in Nyynzgerjohr im Side relativ regelmäßig Räge gee het, sin d Niderschleg in dr jingschte Zyt in dr Sahelzone zmaischt uusblibe. In dr nerdlige Dail vum Land het s in dr letschte Zyt praktisch kai Niderschleg me gee.

D Dagestämperaturen in dr Wieschtebiet ligen im Jänner durschnittli bi 17 °C, im Juni bi 34 °C. Im Side wären im Jänner 22 bis 24 °C un im Juni 32 bis 34 °C gmässe.

Flora

Im Side finde sich in dr Druckesavanne in dr Hauptsach haimischi Greser, Dornehecken un Druckewald. In dr diefer glägene Regione findet mer au Tamarinde, Affebrotbaim, Kapokbaim un Mahagoni. Dr Bflanzebstand vu dr Savanne het aber in dr letschte Johr zimli glitte dur Iberwaidig un Drickini. D Biet im Norde sin praktisch vegetationslos.

Fauna

D Dierwält vum Niger isch dur di gring Vegetation nit seli arteryych. Im Nationalpark im Sidoschte läbe Lebe, Antilope, Giraffe, Biffel, Strauß, Elifanten un Flussbfärd. In dr nerdlige Wischteregione läbe Fennek un Gazelle, derwylscht mer in dr Bärg vum Aïr unter anderem Pavian un Aïr-Chammhoorgumper findet. Im Niger git s ais vu dr greschte Schutzgebiet vu dr Ärd, s Aïr un Ténéré Naturreservat.

Bevelkerig

Songhai-Maidli

Vor allem im Norde vum Land git s vil Oasebewohner, Nomaden un Halbnomade. Im Lauf vu dr letschte Johrzehnt hän aber vil vun ene dr Nomadismus ufgee un sin in di iberfillte Stedt zoge. D Mehrhait vu dr Bevelkerig läbt im Side, zmaischt an dr Gränze zue Nigeria un Benin.

Di groß Mehrhait vu dr Nigrer sin Muslim (94 %), dr Räscht vu dr Bevelkerig sin Chrischte un Aahänger vu indigene Religione.

Rund 52 % vu dr Gsamtbevelkerig ghere zue dr Volksgruppe vu dr Zarma un Songhai, iber 23 % sin Hausa, rund 8 % vu dr Bevelkerig sind Tuareg-Berber, 6 % sin Beri Beri (Kanuri) un 4,3 % Fulbe. Derzue git sim Land iber 3000 Franzose, zmaischt in dr Stedt.

75 % vu dr Bevelkerig schwätze Hausa as Erscht- oder Zwootsproch, wyteri Sproche sin Songhai-Djerma (22 %), Fulfulde (10 %), Tamaschagh (e Tuareg-Berbersproch, 10 %), Kanuri (4 %) un anderi. Offiziälli Amtssproch isch Franzesisch.

Gschicht

Vorkoloniali Zyt

In Zyte, wu di hitig Sahara fychter gsii isch, isch s Biet vum hitige Niger dicht bsidlet gsii. D Greber vu Gobero stammen us zwoo Epochen, vu 7700–6200 v. Chr. un us dr sognännte „Rinderzyt“, wu im Unterschid zue andere Regione um 5200 v. Chr. aagfange het un bis 2500 v. Chr. duurt het. Si sin di eltschte Greber, wu mer chännt uf em hitige Sahara-Biet. Mit dr Uusdricknig un Verwieschtig vu dr Landschaft sin d Mänsche wyter in Side zoge, dr Norde vu Niger isch wäg däm nume dinn bsidlet vu Tuareg-Nomade.

Zum Zytpunkt vu dr Uusbraitig vum Islam um s Johr 660 sin d Velker vum Niger scho in Staaten organisiert gsii, wu bis zue dr Aachumft vu dr Franzose e wichtigi Stellig hän chenne bhalte. S Biet vum hitige Niger isch zytwys unter em Yyflus vu Nochberstatte gstande, wie em Malirych un em Songhairych, Gao, Kanem-Bornu un verschidene Hausastaate.

Kolonialzyt

Ab 1895 isch Niger e Dail vu Franzesisch-Weschtafrika gsii. Anne 1921 isch Niger derno ne ofiziälli Kolony in Franzesisch-Weschtafrika gsii, d Gränze vu d Kolony sin ohni Rucksicht uf kulturälli oder sprochligi Zämehäng zoge wore. Anne 1957 het dr Djibo Bakary vu dr Bartei Sawaba ne erschti Regierig bildet. Wu sy Bartei 1958 e Referändum iber d Unabhängigkait verlore he, isch er zrugdrätte. Anne 1958 isch Niger e autonomi Republik in dr Franzesische Gmainschaft wore, Im nämlige Johr sin au di erschte Barlemäntswahle abghalte wore, s gwehlt Barlemänt het derno ne aigeni Verfassig fir s Land uusgschafft, Am 3, Augschte 1960 isch Niger, wie fascht alli franzesische Kolonie z Afrika in däm Johr, unabhängig wore.

Unabhängigkait

Dr dytsch Bundesbresidänt Heinrich Lübke 1969 bim Staatsbsuech im Niger

D erscht Bresidänt vum unanhängige Land isch dr Hamani Diori wore. Im Johr 1974 isch er dur e Militeerbutsch gstirzt wore, wel em Korruption vorgworfe woren isch un derzue ne Deeri un e Hungersnoot d Mänsche uuzfride gmacht het. S isch e Oberschte Militeerroot bildet wore, wu s Land regiert het, mit em Oberscht Seyni Kountché an dr Spitz.

Noch em Dod vum Kountché im Novämber 1987 isch dr General Ali Saibou sy Noofolger wore. Erscht 1990 het e Wälle vu Straik un Demonschtratione derzue gfiert, ass Oppositionsbarteie zuegloo wore sin. Bi re Verfassigskumferänz im Juli 1991 isch d Macht vum Bresidänt fir uugiltig erklert wore un e Ibergangsregierig unter em André Salifou yygruefe wore.

Anne 1992 isch schließlig e neji Verfassig per Volksentschaid aagnuu wore. Anne 1993 het s Barlemäntswahle gee, wu d Allianz vu dr Chreft vum Wandel (AFC), e Koalition vu acht Barteie, as dytlige Siiger drus firigange isch. E Monet speter isch dr Mahamane Ousmane, dr Fierer vu dr AFC, zum Bresidänt gwehlt wore. Dr erscht AFC-Premierminischter isch im Septämber 1994 zrugdrätte wu sy Bartei d Allianz verloo het.

Sym Noofolger isch s nit glunge, ne Barlementsmeehait zämezkriege, wäge däm sin fir Jänner 1995 Neiwahle aagsetzt wore. Dr Mouvement National de la Société de Développement (MNSD, di ehmolig Ainhaitsbartei) isch mit 29 Sitz do as sterkschti Bartei drus fiirigange, derno isch e Meebarteiekoalition bildet wore.

Am 24. April 1995 isch s Abchuu vu Ouagadougou zwische dr Regierig vum Nige un dr Tuareg-Rebälle vu dr „Organisation vum bewaffnete Widerstand“ unterzaichnet wore, wu eme dreijehrige Burgerchrieg vorerscht en Änd gmacht het. S Friidesabchuu isch unter Vermittlig vu Frankrych, Burkina Fasos un Algerie uusghandlet wore. Wel d Regierig vum Niger s Abchuu nie richtig umgsetzt het, hän d Tuareg-Rebälle nomol welle verhandle. Am 15. Dezämber 1995 isch dr Mano Dayak, dr Aafierer vu dr „Koordination vum bewaffnete Widerstand“, ums Lääbe chuu, wu sy Flugzyyg uf em Wääg zue Verhandluige mit eme nigrische Premierminischter explodiert isch.

Im Jänner 1996 isch s wider zue me Militeerbutsch chuu un d Verfassig isch ußer Chraft gsetzt wore. Neie Bresidänt isch dr Oberscht Ibrahim Baré Maïnassara wore. Dr Regierigsschef Boukary Adji, wu vu dr Butschischte yygsetztz woren isch, het e Ibergangskabinett us Zivilischte bildet.

Anne 1996 isch dur e Referändum e neii Verfassig aagnuu wore. Im Novämber 1997 het dr Bresidänt Maïnassara verchindet, di Regierig vum Amadou Boubacar Cissé, wu syt Ändi Dezämber 1996 amtiert het, sei inkompetänt. Är het d Regierig ufglest un zwee Dääg speter dr Ibrahim Hassane Mayaki zum neie Minischterbresidänt gmacht.

Am 9. April 1999 isch dr Maïnassara bi me Militeerbutsch ums Lääbe chuu. E baar Dääg speter isch as Regierig e „Nationale Versehnigsroot“ us Militeer mit em General Daouda Malam Wanké as Vorsitzer yygsetzt wore. Wel dr Wanké megligscht gly d Regierigsveranwortig an e Zivilregierig het welle iberdraasge, hän am 26. Novämber Bresidäntschaftswahle stattgfunde. Doderby isch dr ehmolig Oberscht Tandja Mamadou, dr Kandidat vum Mouvement National pour la Société de Développement (MNSD), zum neie Staatsoberhaupt gwehlt wore. Neie Regierigsschef isch dr Hama Amadou vum MNSD wore. Bi dr Wahle 2004 isch er im Amt bstetigt wore.

In dr Johr 2005/2006 isch s im Niger zue re Hungersnoot chuu.

Am 20. Oktober 2009 sin Barlemäntswahle abghalte wore; d Wahle sin im Vorfäld scho heftig kritisiert wore, wel dr Bresidänt Mamadou Tandja scho syt zwoo Amtszyten im Amt gsi isch un no dr Verfassig kai dritti Amtszyt megli isch. Wäge däne umstrittene Wahlen het di Weschtafrikanisch Wirtschaftsgmainschaft (ECOWAS) d Mitglidschaft vu Niger uusgsetzt.

Am 19. Februar 2010 zum Militärbutsch chuu. Unter dr Junta, wu vum Gschwaderkommandeur Salou Djibo aagfiert woren isch, isch dr Tandja Mamadou gstirzt un feschtgsetzt wore. No aigene Aagabe hebe si s Land vor „Armuet, Entdyschig un Korruption“ welle schitze. Bi däre Revolte sich s zue drei Dote un eme Dutzed verletzte Soldate chuu. Dr Luftverchehr isch dur dr „Oberscht Rot fir d Widerhärstellig vu dr Demokrati“ uusgsetzt un d Landesgränze zuegamcht wore.

Am 31. Jänner 2011 hets Bresidäntschaftswahle gee zämme mit Barlemäntswahle. Zwische dr beede Kandidate Mahamadou Issoufou un Seini Oumarou het s derno am 12. März e Stichwahl gee, wu sich dr Oppositionsbolitiker Mahamadou Issoufou mit 58 % vu dr Stimme durgsetzt het. Bi dr Bresidäntschaftswahle am 20. Merz 2016 isch dr Issoufou mit 92 % vu dr Stimme widergwehlt wore, Dail vu dr Opposition hän d Wahle aber boykottiert.

Bi dr Bresidäntschaftswahle 2021 isach im zweete Wahlgang dr Mohamed Bazoum zum Bresidänt gwehlt wore, sy Gegekanbdiudat Mahamane Ousmane het dr Beherde Wahlb4drug vorgworfe. Dr Verfassigsgrichtshof het sy Beschwärde aber abglähnt.

Am 26. Juli 2023 isch dr Bresidänt Mohamed Bazoum dur e Militerbutsch gstirzt wore, s Militer het d Macht ibernuu.

Bolitik

Niamey

No dr Verfassig, wu am 18. Juli 1999 dur Referendum billigt, am 19. Februar 2010 aber vu dr Militärjunta suschpendiert woren isch, isch Niger e semibresidial Republik un e barlementarischi Demokrati. Staatsoberhaupt un Oberbefählshaber vu dr Strytchreft isch dr Bresidänt, wu uf fimf Johr gwehlt woren isch. D Exekutive isch bin ere Regierig unter Vorsitz vun eme Bremierminischter, d Legislative bi dr Nationalversammlig gläge, eme Aichammere-Barlemänt mit 83 Abgordnete, wu au allio fimf Johr diräkt gwehlt wore sin.

Di yyflussryychschte Barteie sin:

• Mouvement National pour la Société de Développement (MNSD)
• Convention Démocratique et Sociale (CDS)
• Parti Nigérien pour la Démocratie et le Socialisme (PNDS)

Bresidänte

Mahamadou Issoufou (2014)

Mohamed Bazoum (2023)

D Bresidänte vu dr Republik Niger:

• 1958–1974 Hamani Diori (abgsetzt dur e Butsch unter em Seyni Kountché)
• 1974–1987 Seyni Kountché
• 1987–1993 Ali Saibou
• 1993–1996 Mahamane Ousmane (abgsetzt dur e Butsch unter em Ibrahim Baré Maïnassara)
• 1996–1999 Ibrahim Baré Maïnassara (abgsetzt dur e Butsch unter em Daouda Malam Wanké)
• 1999 Daouda Malam Wanké
• 1999–2010 (de facto) Tandja Mamadou (abgsetzt dur e Butsch unter em Salou Djibo)
• 2010-2011 Salou Djibo (de facto)
• 2011-2021 Mahamadou Issoufou
• 2021-2023 Mohamed Bazoum (abgsetzt dur e Butsch unter em Abdourahamane Tchiani)
• syt 2023 Abdourahamane Tchiani (de facto)

Literatur

• Cornelia Nicodemus: Indigene Vorratshaltung und koloniale Krisenpräventionspolitik. Zwangsspeicher und Sociétés Indigènes de Prévoyance in der Kolonie Niger nach 1932. Lang, Frankfurt 2000, ISBN 3-631-36578-0.
• Boureima Alpha Gado: Une histoire des famines au Sahel. Étude des grandes crises alimentaires (XIX-XXe siècles). Paris 1993.
• Polly Hill: Population, Prosperity and Poverty. Rural Kano 1900 and 1970. Cambridge 1977.
• Guy Nicolas: Dynamique et appréhension du monde au sein d´une société haoussa. Paris 1975.
• Claude Raynaut: Structures normatives et relations électives. Étude d´une communauté villageoise haoussa. Paris 1972.
• Holger Weiss: Babban Yunwa. Hunger und Gesellschaft in Nord-Nigeria und den Nachbarregionen in der frühen Kolonialzeit. Helsinki 1997.
• Mano Dayak: Geboren mit Sand in den Augen: Die Autobiographie eines Führers der Tuareg- Rebellen. Unionsverlag, Zürich 1997, ISBN 3-293-00237-4
• Thomas Krings, Sahelländer, WBG-Länderkunden, Wissenschaftliche Buchgesellschaft Darmstadt, 2006, ISBN 3-534-11860-X

Weblink

 Commons: Niger – Sammlig vo Multimediadateie

• offiziälli Site vom Parlamänt (französisch)
• Länder- und Reiseinformation vom Dütsche Uswärtige Amt
• Hilfsaktion Noma e. V.

Fueßnote

Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vum Artikel „Niger“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.