Lesotho

S Chenigrych Lesotho (sesotho [lɪ’sʊːtʰʊ]), 1868 bis 1966 Basutoland, isch e barlemäntarischi Monarchy im sidligen Afrika. Lesotho isch e Enklave in dr Republik Südafrika, het aber nie zue däm Staat ghert. D Hauptstadt isch Maseru.

Muso oa Lesotho (Sesotho) Kingdom of Lesotho (englisch)
Chenigrych Lesotho
{{{ARTIKEL-FLAGGE}}} {{{ARTIKEL-WAPPEN}}}
Wahlspruch: Khotso, Pula, Nala Sesotho fir: Fride, Räge, Wohlstand
Amtsspraach	Sesotho un Änglisch
Hauptstadt	Maseru
Staatsoberhaupt	Letsie III.
Regierigschef	Sam Matekane
Flächi	30.355 km²
Iiwohnerzahl	2.007.201 (Volkszählung 2016)
Bevölkerigsdichti	66 Iiwohner pro km²
Bevölkerigs­entwicklig	+0,30 % (Schetzig 2016)
Bruttoinlandsprodukt Nominal Total (KKP) BIP/Yyw. (nominal) BIP/Yyw. (KKP)	2016 2,267 Mrd. USD (163.) 6,976 Mrd. USD (164.) 1.170 USD (158.) 3.601 USD (147.)
Human Development Index	0,497 (160.) (2016)
Währig	Loti (LSL) Sidafrikanische Rand (ZAR) Währigsunion mit Sidafrika
Unabhängigkeit	4. Oktober 1966 (vum Verainigte Chenigrych)
Nationalhimne	Lesōthō fatše la bo ntat’a rōna
Zitzone	UTC+2
Kfz-Kennzeiche	LS
ISO 3166	LS, LSO, 426
Internet-TLD	.ls
Vorwahl	+266

Lesotho haißt ibersetzt „Land vu dr Lyt, wu Sotho schwätze“, do isch dermit Sesotho, s sidlig Sotho, gmaint. Wäg syre bsundere Hechelag wird s Land au The Kingdom in the Sky („S Chenigrych im Himmel“) gnännt. Im Index vu dr mänschlige Entwicklig vu 2016 stoht Lesotho uf em 160. vu 188 Blätz.

Geografy

Dorf in dr Maloti-Bärg

Maletsunyane-Wasserfall

Klimadiagramm vu Maseru

Schnee in dr Bärg vu Lesotho

S Chenigrych Lesotho lyt zwische 29 un 30 Grad sidliger Braiti un zwische 28 un 30 Grad eschtliger Lengi. S Land ghert zue dr chlainere Länder vu Afrika (Blatz 42 vu 54) un het mit 30.355 km² eppe d Greßi vu Belgie. S isch vollständig vu aim Staat umgee (Sidafrika), was es sunscht nume no bi San Marino un dr Vatikanstadt git. Mit sym ainzige Nochberland dailt s si di rund 1106 Kilometer lang Gränze. S gränzt im Weschte un Norde an di sidafrikanisch Brovinz Freistaat, im Oschten an KwaZulu-Natal un im Siden an d Brovinz Oschtkap.

Dr weschtli Dail lyt uf eme Hochplatoo, em sognännte Highveld (wäg syre relative Lag innerhalb vum Land Lowlands gnännt), wu s Hauptsidligsbiet vum Land darstellt un um greschte Dail us Sandschtai bstoht. D Lowlands lige rund 1400 bis 1700 Meter iber em Meeresspiegel. D Landschaft isch vu Dafelbärg un Flussdäler bregt. Dert lyt au d Hauptstadt Maseru]

Di eschtlige Hochflecheni un Bärg (Highlands) lige dergege dailwys iber 2000 Meter hoch un bsteen us Basalt, wu dur vulkanischi Eruptione vor rund 170 bis 150 Millione Johr entstanden isch. D Highlands sin dur diefi Flussdäler un e Hyfe Bärg un Bärgchette gchännzaichnet. Fascht sichelfermig wird s Land vu Sidweschte bis in Norde vu dr Drakensbärg (z Lesotho Maloti gnännt) durzoge. Dr hegscht Bärg vum Land un vum gsamte sidlige Afrigka isch dr Thabana Ntlenyana mit 3482 Meter.

Dr diefscht Punkt vum Land lyt am Zämefluss vum Oranje (z Lesotho Senqu gnännt) un vum Makhaleng uf rund 1390 Meter iber em Meeresspiegel. D Hechelag vu Lesotho isch aimolig: as ainzig unabhängig Land uf dr Ärd lyt s gsamt Staatsbiet iber 1.000 Meter, rund 80 % vu dr Flechi zuesätzli au no iber 1800 Meter.

Z Lesotho hän di beede wichtige sidafrikanische Fliss Oranje un Caledon ihre Ursprung. Si hän wie anderi Fliss z Lesotho diefi Canyon bildet. An dr Abbruchkante vu Basaltgschtai, wu d Drakensbärg drus bildet sin, findet mer e Hyfe Wasserfäll, dr Maletsunyane-Wasserfall bi Semonkong isch mit rund 192 Metern dr hegscht ununterbroche Wasserfall im sidlige Afrika. Dr Bode vu dr Platoo am Ibergang zum Highveld im Weschte bstoot us waichem Sandschtai. Wäge däm un au wäg dr Ibersidlig un dr Ibernutzi vu dr Beede – nume uf rund elf Brozänt vu dr Landesflechi cha mer buure – lyde die Beede so bsundersch stark unter Erosion.

Di nadyrlige Ressorce vum Land sin Wasser un in gringem Maß au Diamante un anderi Mineralie. Di ryche Wasserreservoir mit eme gschetzet Abfluss vu 7.280 Millione Liter am Dag sin Uusgangspunkt fir großaaglaiti Projäkt fir Energy- un Wasserversorgig. Im Rame vum Lesotho Highlands Water Project het mer mit em Böue vun e baar ere Dalspeerine aagfange, di grescht dervu isch d Katse-Dalspeeri.

Klima

Dur d Lag uf dr Sidhalbchugle sin d Johreszyte z Lesotho entgegegsetzt zue däne uf dr Nordhalbchugle. S Klima isch dur di hochLAg vum gsamte Land gmäßigt warm. Im Winter, zwische Juni un Augschte, wird s ylmol seli chalt, un in dr Hechelage im Oschte cha s schneie. Am Dag isch s aber au im Winter sunnig, im ganze Johr het s Land rund 300 Sunnedäg.

In dr Summermonet zwische Novämber un Merz isch s z Lesotho zmaischt haiß. An villicht 100 Däg im Johr, in dr Hauptsach im Summer, duet s gwittere. Dur d Hechelag chenne d Tämperature am Dag seli stark schwanke (zwische −15 °C znacht im Winter un bis iber 30 °C am Dag im Summer). Di durschnittlige Johrestämperatur in dr Hauptstadt Maseru lyt bi 15 °C. In dr Hochgebirgslage vu dr Drakensbärg isch ganzjehrig Schneefall megli. Rund 85 % vu dr jehrlige Niderschleg – im Landesdurschnitt rund 600 bis 800 mm – git s im Summer, wäge däm isch d Landschaft in dr druckene Wintermonet zmaischt uusdeert.

Flora un Fauna

Im gsamte Land het s nume wenig Baim. Die bschränke si in dr Hauptsach uf Lage in gschitzte Däler oder Setzige. Am meeschte het di yygfierte Eukalyptusbaim, derzue Akazien un in dr Derfer Bfirschigbaim. In dr Hechelage vum Land cheme in dr Flussdäler Wyyde vor. Derzu git s e Hufe Aloenarte. D Spiralaloe (Aloe polyphylla, Sesotho: lekhala) isch z Lesotho endemisch. Typisch isch a dr Bärgchohlbaum (Cussonia paniculata), wu bis zue drei Meter cha hoch wäre. Vyl het s au d Widlforme vu dr Cosmea, dr Zinnie un dr Tagetes. E Dail Pflanzearte, wie di boode letztgnännte, sin vu Mittel- un Südamerika in s Land brocht wore.

Glattnackerapp z Lesotho

D Fauna isch bregtdur chlaineri Dier. Dr grescht wild Suuger isch d Rehantilop (Pelea capreolus, Sesotho: letsa), wu uugfehr d Greßi vu me Reh het. Uffellig sin Vegel wie Storch, Ibis, Raigel un Gyyr, dodrunter dr sälte Bartgyyr. E Wysstorch, wu mer in dr Vogelwarte Rossitten z Oschtpreuße ne Ring aaglait het, isch in dr 1920er Johr im hitige Lesotho gfunde wore. Zue dr chlainere Vegel ghere Wäbervegel un Malachit-Nektarvogel. Reptilie, dodrunter Schlangenarte, Amphibie un wenig Fisch findet mer au, derzue e hufe Insäkte un anderi chlani Dier, ähnli wie in dr Nochberländer. An Huusdier wäre vor allem Chie ghalte, aber au Ross, Schof, Gaiße, Esel, Hiener, Hind un Chatze.

Um 1830 het mer no Flusspfärd, Zebra, Gnu, Struß un Leebe im hitige Lesotho gfunde, wu aber mittlerwyli alli uusgstorbe sin. Dr 65 km² groß Sehlabathebe-Nationalpark im Sidoschte vum Land git syter anne 1969. Dr Tšehlanyane National Park im Dischtrikt Butha-Buthe isch en ander Schutzbiet z Lesotho, isch aber nit offiziell as Nationalpark anerkännt.

Geology

D Oberflechi wird dur d Drakensbärg dominiert. Si sin e mächtigi Hebig vu in dr Hauptsach basaltische Gschtai, wu vor rund 180 Millione Johr dur e Vulkanismus entstande sin, wu dertemol wyt verbraitet gsii isch uf dr Sidhalbchugle. Doderby hän di vulkanische Chreft d Sedimäntdecki vum Karoo-Hauptbecki durbroche un hän am Rand vu däre Zone no mee Hebige entstoo loo. Di flachere Biet, vor allem in dr weschtlige Landesdail, bstehn in dr Hauptsach us Sandschtai, wu zum Dail fir regional un dr sidafrikanisch Böu gunne wäre.

Bevelkerig

Bevelkerigsentwicklig vu Lesotho 1960–2008

Lesotho isch ain vu dr wenige afrikanische Nationalstaate, wu ne homogen Staatsvolk mit ere gmainsame Kultur, Identitet un Tradition het. Di iber zwoo Millione Yywohner vum Land ghere ethnisch fascht ganz (rund 99 %) zum Bantuvolk vu dr Basotho, wu unter em Herrscher (morena) Moshoeshoe I. us e hufe Ainzelstämm veraint woren isch. Chlaini Minderhaite im Land sin Gruppe vu Zulu, Xhosa, Europäer un Asiate.

Wäg dr geografische Struktur vum Land isch d Bevelkerig seli uuglych verdailt. Rund 70 % lääben in der diefere weschtlige Landesdail. Dohet s au di fruchtbarere Biet vum Land. Dr grescht Balligsruum isch d Hauptstadt Maseru un däre ihre Uland.

Anne 2014 isch dr Bevelkerigsaadail vu dr iber 64-jehrige Yywohner bi rund 5 % gläge, rund 36 % vu dr Gsamtbevelkerig sin dergege unter 15 Johr alt gsii. Di durschnittlig Aazahl vu dr Chinder je Frau isch z Lesotho bi 2,9 gläge, d Chinderstärbligkait bi 59 je 1.000 Geburte un dr Mieterestärbligkait bi 490 je 100.000 Geburte.

Sproche

Offiziälli Amtssproche vum Land sin Sesotho (Sidligs Sotho) un Änglisch. Ass Änglisch Amtssproch isch, chunnt vu dr Zyt as britischi Chronkolony här, Muetersproch vu 99 % vu dr Bevelkerig isch aber Sesotho. Anderi Sproche im Land, wu aber nume vu arg chlaine Bevelkerigsgruppe gschwätzt wäre, sin isiZulu, Sephuthi un isiXhosa.

Religion

Rund 90 % vu dr Gsamtbevelkerig sin Chrischte. Rund d Helfti vu dr Chrischte sin remisch-kadolisch, 40 % sin Proteschtante (vor allem Aahänger vu dr Lesotho Evangelical Church un Anglikaner) un 10 % sin Aahänger vu andere, lokale Kumfessionen. Derzue git s Aahänger vu dr traditionälle Religione (rund zee Brozänt vu dr Gsamtbevelkerig).

Gschicht

dr Moshoeshoe I.

s Grab vum Moshoeshoe I. uf em Thaba-Bosiu-Platoo

Charte vum sidlige Afrika anne 1885 mit dr Chronkolony Basutoland

Briefmarke us dr britische Kolonialzyt

dr Chenig Moshoeshoe II., 1970

dr Leabua Jonathan, 1970

dr Chenig Letsie III., 2013

dr Tomas Thabane, 2014

Friegschicht

S Bärgland vu Lesotho isch eppe 25.000 v. Chr. vu dr San, eme Jeger- un Sammlervolk, bsidlet wore. Vu dr zahlryche Hehle- un Felsmolereie, wu des Volk im Sidlige Afrika hinterloo het, findet mer eppe 5000 z Lesotho, zem Byschpel bi Ha Baroana rund 50 Kilometer eschtli vu Maseru.

In dr Zyt vu dr Wandrig vu dr Bantu, wu im 4. bis 5. Johrhundert aagfange het, sin d Nguni-Velker in s sidlig Afrika chuu un hän si as Buure un Hiirte nidergloo. In dr negschte Johrhundert isch s Biet vum hitige Lesotho vu Norde här vu dr Bantu bsidlet wore. D San sin vu dr Basotho un verwandte Tswana ab em 11. Johrhundert als furt verdrängt wore, hite git s do in däne Regione z Sidafrika un z Lesohto kaini me, zum Dail sin si aber assimiliert worde. Des siit mer unter anderem an dr Sproch Sesotho, wu s tipischi San-Lut din het. Ab em 14. Johrhundert het s Sidligsbiet vu dr Basotho großi Dail vu dr hitige sidafrikanische Brovinz Freistaat un dr Weschtdail vum hitige Lesotho umfasst, dr Sidligsschwärpunkt isch an dr fruchtbare Stade vum Caledon gläge. D Bantu hän dert in chlaine Gmainschafte in dr Haupsach vum Ackerböu un vu dr Viizucht gläbt, dr Mangel an nutzbarem Land het als zue Uurueje unter Nochberstämm gfiert.

D Herrschaft vum Moshoeshoe I.

Am Aafang vum 19. Johrhundert het dr Zulu-Chenig Shaka sy Rych als greßer gmacht. S Biet, wu d Stämm vu dr Basotho gläbt hän, het solle as Negschtes chuu. Des isch di duschter Zyt vu dr Lifaqane („d Notzyte“) gsii, wu raiberischi Horde d Bevelkerig terrorisiert ghaahän. S het e schwäri Hungersnot gee. In heftige Ussenandersetzige isch s dr Basotho, veraint un gfiert vum Moshoeshoe I. (um 1790–1870), wu 1820 zum Aafierer (morena) ernännt woren isch, glunge, dr Aasturm vu dr Zulu abzwehre un ihre Land z sichere. Dr Moshoeshoe het Feschtige z Butha-Buthe (1820) un z Thaba Bosiu (1824) böue loo, wun er e hufe Flichtling Schutz bote het. Dur gschickti Verhandlige – no dr Grundsätz vu sym friejere Rotgeber Mohlomi – het er sy Yyflussbiet chenne uuswyte, indäm er si d Gunscht un s Verdröue vu Nochberstämm gsicheret het. Är wird wäge däm vylmol „Moshoeshoe dr Groß“ gnännt un giltet as Grinder vu dr Basotho-Nation. Fir d Unterstitzig in dr Ussebolitik het er dr franzesisch Missionar Eugène Casalis vu dr Société des missions évangéliques de Paris gwunne, wu anne 1833 z Morija di erscht Missionsstation im Land het böue loo, wu d Lesotho Evangelical Church (LEC) drus firigangen isch.

Ab em Johr 1830 sin d Buren uf dr Suechi no Land fir neii Sidlige firidrunge un sin zum erschte Mol iber dr Vaal chuu. Wu all mee „Voortrekker“ as Folg vu dr Spannige zwische dr Buren un dr Brite am Kap im sognännte Große Treck zwische 1836 un 1838 in Nordoschte zoge sin, isch s zue Ussenandersetzige vu dr Europäer mit dr Druppe vum Moshoeshoe chuu. Soldate us em Biet vum spetere Oranje-Freistaat sin all wyter in s Suídligsbiet vu dr Basotho drunge. Des het dr Moshoeshoe derzue brocht, d Brite um Schutz z bitte. Anne 1843 isch zwische dr Basotho un dr britische Kapkolony e Schutzverdrag unterzaichnet wore, wu aber anne 1859 wider ufglest woren isch, go di aagspannte britische Beziehige zue dr Burerepublike entlaschte. Anne 1851 hän d Basotho d Brite in dr Orange River Sovereignty militerisch gschlaa, hän aber noch ere Gegenoffensiv vu dr Brite um Fride bäte. Im Johr 1858 hän d Buren iber Basotho im Senekal-Chrieg gsiigt, hän aber Thaba-Bosiu nit chenne erobere un hän si zruggzoge. Im Treaty of Aliwal North („Verdrag vu Aliwal North“) isch derno d Chränzen im umstrittene Flussdreieck vu Caledon un Oranje uf ere mittlere Linie feschtglait wore. In dr frieje 1860er Johr het s unter dr Bure, wu grad vun ere Subsischtänzwirtschaft uf en exportorientierti Produktion vu Schofwulle umgstellt ghaa hän, dur e Deeri e großi Hungersnot gee. Si sin zwunge gsii, Vii, Hab un Guet gege Fruucht an d Basotho z verchaufe bzw. hän mieße um där Handel bite, was ene aber vylmol au verwaigeret woren isch, wel au bi dr Basotho d Fruucht z Änd gange isch. Eme neie Aagriff vu dr burische Druppe ab 1865, em Seqiti-Chrieg, het s Rych vum Moshoeshoe aber nit chenne standhalte, e Großdail vu dr fruchtbare Biet uf em Highveld weschtli vum hitige Lesotho het s mieße an dr Oranje-Freistaat abdrätte. D Bure hän di haimisch Bevelkerig us dr bsetzte Biet verdribe, hän ene s Vii graubt un hän alles verbrännt, was si nit hän chenne mitschlaipfe. As ainzigi Feschtig het Thaba Bosiu chene ghalte wäre. Churz vor ere ändgiltige Niderlag vu dr Basotho hän d Briten yygrife, wel si gferchtet häön, ass d Burestatt z arg groß wäre, un hän s verblibe Land anne 1868 as Basutoland zur britische Kolony gmacht. Em Moshoeshoe isch s aber dur gschickti Diplomaty glnge, d Autonomy vu sym Rych sicherzstelle. Maseru isch anne 1869 zur Hauptstadt wore. 1870 isch dr Moshoeshoe I. gstorbre, Sy Suhn, dr Letsie I. Moshoeshoe, isch sy Noofolger wore. In dr Johr dernoo isch d Autonomy verlore gange un Basutoland isch an d Kapkolony aagschlosse wore.

Britischi Chronkolony Basutoland

Em Basotho-Volk unter em Letsie I. isch kai Verdrättig im Barlemänt vu dr Kapkolony gwehrt wore, dodruf isch s zue Ufständ gege d Brite chuu. Des het derzue gfiert, ass alli Schusswaffe vu dr Basotho hätte solle kumfisziert wäre. S Niderschlaa vu me Ufstand vum Chief Moorosi bi Mount Moorosi im Side vum Land un dr Gun War („Gwehrchrieg“) zwische 1880 un 1881 hän d Kapkolony eso vyl gchoschtet un hän eso wenig brocht, ass Basutoland anne 1884 wider unter di britisch Diräktherrschaft chuu isch un Chronkolony woren isch. Ab do het dr morena e moholo (änglisch: Paramount Chief) näb em britische Resident Commissioner regiert, dr britisch Yyfluss doderby het si vor allem uf d Dischtrikthauptstädt un d Ussebolitik vu Basutoland kunzäntriert. D Herrschaft vu dr barena (Plural vu morena) het basisdemokratischi Zig ghaa. All Johr isch fir alli Basotho e Versammlig abghalte wore, wu pitso gnännt woren isch un wu wichtigi Entschaidige gfellt wore sin. Anne 1891 isch dr Letsie I. gstorbe, sy Noofolger isch sy Suhn Lerotholi Letsie (1836–1905) wore. Dr Lerotholi het 1898 im e Gfächt bi Thaba Bosiu iber sy Unkel un Widersacher Masopha gsigt.

Im sidafrikanische Zweete Burechrieg um d Johrhundertwändi het Basutoland nit zum Kampfbiet ghert, isch aber vu dr Brite fir Nooschublinie brucht wore. Anne 1903 isch di landeswyt pitso dur e National Council abglest wore. Noch em Dod vum Lerotholi 1905 isch sy Suhn Letsie II. Lerotholi (um 1869–1913) morena wore. Im nämlige Johr isch Maseru an s sidafrikanisch Yysebahnnetz aagschlosse wore. Um 1908 hän all Johr bis zue 78.000 Basotho d Chronkolony, go z Sidafrika as Bärglyt oder Buure z schaffe.> Um des Zyt hän si bolitischi Organisatione näb em traditionälle Herrschaftsischtem bildet: d Basutoland Progressive Association, wu ne Barlemänt het welle, un speter dr radikaler Lekhotla la Bafo („Root vu dr aifache Lyt“). Wu 1910 di Sidafrikanisch Union grindet woren isch, het Basutoland wie au Betschuanaland (hite: Botswana) un Swasiland di Yygliderig in där nei Staat abglähnt. Dodermit isch Basutoland en Enklave z Sidafrika wore. Dr sidafrikanisch Natives Land Act vu 1913 het derzue gfiert, ass Basotho nimi noch em Prinzip farming by halves uf sidafrikanische Farme hän derfe schaffe, wu si d Helfti vum Gwinn an dr Grundbsitzer abgee hän. Vyl Basotho sin derno retuurchuu uf Basutoland. Anne 1913 isch dr Letsie II. gstorbe, sy jingere Brueder Griffith Lerotholi (um 1873–1939) isch sy Noofolger wore.

Bim Erschte Wältchrieg sin 3000 Soldate vu Basutoland uf britischer Syte mitgmacht. Anne 1938 het di britisch Regierig e Verwaltigsreform bschlosse, doderdur isch Zahl vu dr barena un ihri Macht drastisch reduziert wore. Des un dr Strukturwandel im Land, in dr Hauptsach Verstedterig un besseri Bildig, het in dr Johrzehnt dernoo zuen eme dytlige Yyflussverluscht vum morena e moholo un dr ibrige barena gfiert. Dr Griffith het versuecht, d barena in di katholisch Chilche z dränge, wu s traditionäll Sischtem unterstitzt ghaa het. 1939 isch dr Griffith gstorbe, sy Suhn Seeiso Griffith (1905–1940) isch sy Noofolger wore, wu aber scho im Johr druf gstorben isch. Noch ere churze Ibergangszyt het anne 1941 sällem sy Frau ’Mantšebo (1902–1964) as Regänti d Herrschaft ibernuu.

Rund 20.000 Soldate vu Basutoland hän uf dr Syte vu dr Alliierten am Zweete Wältchrieg dailgnuu. As Folg dervu isch s Sträbe noch ere Unabhängigkeit vu Basutoland gwachse un het 1943 bis 1950 zur Yyrichtig un Sterkig vu District Council gfiert, wu s erscht Mol frei gwehlti Verdrätter din gsii sin, un ab 1952 zur Grindig vu mehrere Barteie. Doderzue hän dr panafrikanisch Basutoland African Congress (BAC), speter Basutoland Congress Party (BCP), un di Basutoland National Party (BNP), speter Basotho National Party, ghert, wu dr remisch-katholische Chilche nochgstande sin un aafangs e sidafrika-fryndligi Bolitik verdrätte hän. Au d Grindig vum Pius XII College 1945 z Roma, wu speter d National University of Lesotho drus woren isch, het s Sträbe no Unabhängigkait sterker gmacht. D Regänti het dr Machtverluscht vu dr barena aktzäptiert. 1959 isch di erscht Kolonialverfassig unterzaichnet wore, anne 1960 sin di erschte freie Wahle vum Land durgfiert wore, wu d BCP gwunne het. D Helfti vum Basutoland National Council sin aber no barena gsii, wu ihre Mandat dur Ernännig iberchuu hän. 1960 isch au s Chrenigsjohr vum Moshoeshoe II. gsii, eme Ururänkel vum Moshoeshoe I. un em Verwandte vu dr’Mantšebo. D Wahle anne 1965 fir di neig schaffe Nationalversammlig het d BNP mit 31 vu 60 Sitz gwunne, d BCP het 25 Sitz iberchuu, di monarchistisch Marematlou Freedom Party vier. Dr BNP-Vorsitzer Leabua Jonathan het aber kai Sitz gwunne. Erscht wun er e Barteifrynd zum Ruggdritt drängt ghaahet, het er no dr fellige Noowahl däm sy Sitz chenne ibernee. Go dr Jonathan stirze, het dr sidafrikanisch Minischterbresidänt Hendrik Verwoerd 100.000 Säck Frucht gspändet.

D BNP het Basutoland am 4. Oktober 1966 unter em neie Name Lesotho in d Unabhängigkait gfiert. As Staatsform isch e konschtituzionäll Monarchy gwehlt wore, erschte Premierminischter vu Lesotho isch dr Jonathan wore.

Syt dr Unabhängigkait 1966

Herrschaft vu dr Basotho National Party un Militerdiktatur

Noch em Wahlsiig vu dr oppositionälle BCP unter em Ntsu Mokhehle in dr Wahl vu het dr Premierminischter Jonathan s Ergebnis annulliert, d Verfassig usser Chraft gsetzt, dr Uusnahmzuestand uusgruefe un dr Chenig Moshoeshoe II. zytwys in s Exil in d Niderlande driibe. D Police Mobile Unit – di speter Armee – het ghalfe d Opposition z unterdrucke – rund 1000 Oppositionälli sin umbrocht wore. Di verblibene Oppositionälle hän no dr Verchindig vun ere Ibergangsverfassig 1973 e Exilregierig uusgruefe, wu aber wie di vu dr BCP grindet Guerilla-Gruppe Lesotho Liberation Army (LLA) ohni großi Bedytig bliben isch. D LLA isch aber vu Sidafrika as Druckmittel gege Lesotho un gege d Mitglider vu dr z Sidafrika verbotene Anti-Apartheid-Bewegig African National Congress (ANC), wu z Lesotho gläbt hän, brucht wore. Di wyss Minderhaitsregierig vu Sidafrika het Sanktione gege s wirtschaftli stark vum große Nochberland abhängig Chenigrych verhängt un het Militeraktione gege Lesotho durgfiert. Am 9. Dezämber 1982 sin bi me Aagriff vu sidafrikanische Bodedruppe z Maseru 42 Mänsche un s Lääbe chuu.

Anne 1985 sin Barlemäntswahle aagchindet wore, wu aber vu dr Oppositionsbarteie boykottiert wore sin. Ass dr Jonathan sy gwaigeret het, em ANC d Unterstitzig z entzie un en us Lesotho z verdrybe, un au dr all greßer Yyfluss vu nordkoreanische Beroter uf d Bolitik hän aafangs 1986 derzue gfiert, ass Sidafrika d Gränze vu Lesotho blockiert het. Am 20. Jänner 1986 isch d Regierig in eme uubluetige Militerbutsch dur dr General Justin Metsing Lekhanya gstirzt wore. Di letschte ANC-Flichtling hän Lesotho am 25. Jänner 1986 mieße verloo. D Nationalversammlig isch ufglest, Barteie verbote un e sechschepfige Militerrot mit em Lekhanya am Sitz bildet wore. Im nämlige Johr sin di yyflussryche Ex-Minischter Desmond Sixishe un Vincent Makhele un au ihri Fraue in e Hinterhalt glockt un ermordet wore. Di zwai Mitglider vu dr Militerjunta Sekhobe Letsie un Ngoanatloana Lerotholi sin doderfir 1990 vor Gricht gstellt un verurdailt wore. Scho bal no dr Machtibernahm hän d Regierige vu Lesotho un Sidafrika d Verdreg iber s Lesotho Highlands Water Project unterzaichnet, wu Sidafrika mit Wasser het solle versorge. Anne 1988 het mit em Johannes Paul II. zum erschte Mol e Papscht Lesotho bsuecht. Dr Chenig Moshoeshoe II. isch noch em Butsch mit umfangryche exekutive un legislative Rächt gsterkt wore, faktisch isch er aber vu dr Militerregierig abhängig gsii un isch 1990 wider in s Exil in s Verainigt Chenigrych dribe wore.

Im nämlige Johr isch dr Letsie III., dr elter Suhn vum Moshoeshoe II., zum neie Chenig gchrent wore. Im Johr druf isch dr General Lekhanya vum Oberscht Elias Phisoana Ramaema abgsetzt wore. Dr Ramaema isch derno neue Vorsitzer vum Militerrot wore un het anne 1993 d Bildig vun ere neie, demokratische Verfassig yyglaitet.

Demokraty un bolitischi Inschtabilitet

Di erschte freie Wahle vu 1993 het d BCP unter em Ntsu Mokhehle gwunne. Nume ai Johr speter, im Augschte 1994, het dr Chenig Letsie III., unterstitzt dur s Militer, s Barlemänt wider ufglest un Dail vu dr Verfassig usser Chraft gsetzt. D Regierig vu dr Butschischte unter em Hae Phoofolo isch aber no rund aim Monet wider ussenanderbroche un dr alt Regierig isch wider yygsetzt wore. 1995 isch dr Chenig Moshoeshoe II. retuur uf dr Droon chuu, isch aber 1996 bi me Autuufall verunglickt, wäge däm het sy Suhn Letsie III. am 31. Oktober 1997 d Chenigswird wider zruggkriegt. D Wahl 1998 het d Lesotho Congress for Democracy (LCD), en Anspaltig vu dr BCP, unter em Bethuel Pakalitha Mosisili gwunne. Wäg em Meehaitswahlräächt het d Bartei 79 vu dr 80 Barlemäntssitz gwunne. D Oppositionsbartei hän des nit welle akzeptiere un hän in bluetige Ufständ s Land lahm glait. Us Furcht vor eme neue Butsch sin Druppevu Sidafrika un Botswana uf Bitte vum Premierminischter in s Land gruefe wore, go d Lag stabilisiere („Operation Boleas“). Noch ere Zyt vu dr Entspannig un ere Änderig vum Wahlräächt hän d letschte Soldate 2001 s Land wider chenne verloo. D Wahle vu 2002, wu dr Premierminischter Mosisiliwider gwunne het, sin vu Opposition un eme braite Mee vu dr Bevelkerig anerkännt wore. Bi dr Barlemäntswahle 2007 het d LCD unter em Mosilili 62 vu dr 120 Sitz gwunne, dodermit het si chenne wyterregiere. No dr Wahle 2012 isch zum erschte Mol zuen re Koalitionsregierig unter em Thomas Thabane (All Basotho Convention, ABC) vu ABC, LCD un BNP chuu. Anne 2014 isch s zuen ere Staatskrise chuu, wu dr Premierminischter Thabane d Nationalversammlig ufglest het gon eme Missdröuesvotum vu sym Koalitionspartner LCD z entgoo. D Armee het derno versuecht, dr Thabane un d Bolizei z entmachte. Erscht dur s Yygryfe vu dr Southern African Development Community (SADC) un ere vorzogene Wahl het d Krise vorlaifig chenne entscherft wäre. Bi dr Wahle 2015 het d ABC derzue gwunne, s isch aber zuen ere Koalition us Democratic Congress (DC), LCD un fimf chlainere Barteie unter em Bethuel Pakalitha Mosisili chuu.

Am1. Merz 2017 isch d Regierig vum Mosisili dur e Missdröuesvotum gstirzt wore, d Neiwahl am 3. Juni im nämlige Johr het dr Thabane gwunne, wu derno e Koalitionsregierig su vier Barteie bildet het.

Verwaltigsgliderig

Dischtrikt

Verwaltuisgliderig vu Lesotho

Lesotho isch in zeh Dischtrikt ufdailt:

Dischtrikt	Hauptstadt	Flechi (km²)	Bevelkerig (Stand: 2016)
Berea	Teyateyaneng	2.222	262.616
Butha-Buthe	Butha-Buthe	1.767	118.242
Leribe	Hlotse	2.828	337.521
Mafeteng	Mafeteng	2.119	178.222
Maseru	Maseru	4.279	519.186
Mohale’s Hoek	Mohale’s Hoek	3.530	165.590
Mokhotlong	Mokhotlong	4.075	100.442
Qacha’s Nek	Qacha’s Nek	2.349	074.566
Quthing	Quthing	2.916	115.469
Thaba-Tseka	Thaba-Tseka	4.270	135.347

Stedt un Gmaine

Zue dr erschte Kommunalwahl vu Lesotho ane 2005 sin 129 Community Councils yygfiert wore. Di mit Abstand grescht Stadt z Lesotho isch Maseru mit ere Yywohnerzahl vu 330.760 (Stand 2016). Dodermit kunzäntriere si rund 17 Brozänt vu dr Bevelkerig vum Land in dr des Hauptstadt.

Rang	Stadt	Yywohner (2016)	Dischtrikt
1.	Maseru	330.760	Maseru
2.	Maputsoe	55.541	Leribe
3.	Mohale’s Hoek	40.040	Mohale’s Hoek
4.	Mafeteng	39.754	Mafeteng
5.	Hlotse	38.558	Leribe
6.	Butha-Buthe	35.108	Butha-Buthe

Literatur

• Mary Fitzpatrick, Rebecca Blond, Gemma Pitcher: South Africa, Lesotho & Swaziland. 6. Auflage. Lonely Planet, 2004, ISBN 1-74104-162-7.
• Lesotho Country Study Guide. International Business Publications, 2004, ISBN 0-7397-6194-3.
• Rainer Slotta, Mustapha Skalli (Hrsg.): International Symposium on Preservation and Presentation of the Cultural Heritage of Lesotho. (= Veröffentlichungen aus dem Deutschen Bergbau-Museum Bochum. 50). Bochum 1991, ISBN 3-921533-50-3.
• Amy Jacot Guillarmod: Flora of Lesotho (Basutoland). (=Flora et vegetatio mundi. 3) o.O. 1971.
• W. Olaleye: Democratic consolidation and political parties in Lesotho. Johannesburg 2004.
• Elizabeth A. Eldredge: A South African kingdom. The pursuit of security in nineteenth-century Lesotho. (=African studies series. 78). Cambridge & New York 1993.
• Bertha Hardegger: In den Bergen des Basutolandes. In: Missionsärztliche Fragen und Aufgaben. Hrsg. von Karl Maria Bosslet, Augsburg 1947, S. 118–124
• Khabele Matlosa: Labour migration and the economy in Southern Africa. A review of Lesotho-South Africa relations in a post-apartheid era. (=Southern African perspectives. 50). Bellville 1995.
• Country presentation by the government of Lesotho. (3rd United Nations Conference on the Least Developed Countries, 2001 in Brussels, Belgium). Geneva 2001.
• Tshidiso Maloka: Basotho and the mines. A social history of labour migrancy in Lesotho and South Africa, c. 1890-1940. Dakar 2004, ISBN 2-86978-128-8
• Bernd Seiffert: „Der Staudamm nützt nur der Regierung – nicht uns!“ Geschichte und Auswirkungen des Lesotho Hochland Wasserbauprojektes. Hrsg. ASA-Programm der Carl-Duisberg-Gesellschaft, Berlin 1997, ISBN 3-923020-20-1.

Weblink

•  Commons: Lesotho – Sammlig vo Multimediadateie
• Offiziälli Websyte vu dr Regierig vu Lesotho
• Länder- un Raiseinformation vum Uuswärtigen Amt Dytschland
• Websyte vu dr Botschaft vum Chenigrych Lesotho z Dytschland
• Datebank vu Literatur zue dr gsellschaftliche, politische un wirtschaftliche Situation z Lesotho
• Bureau of Statistics Lesotho

Fueßnote

Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vu dere Version vum Artikel „Lesotho“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.

Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vu dere Version vum Artikel „Geschichte_Lesothos“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.