Demokratischi Republik Kongo

D Demokratisch Republik Kongo (dt. Uussproch: [ˈkɔŋgo], frz.: [kɔ̃ˈgo]), vu 1971 bis 1997 Zaïre, abgchirzt DR Kongo, Kongo (Kinshasa) bzw. Kongo-Kinshasa oder aifach dr Kongo, isch e Staat z Zäntralafrika. Är gränzt (vu Norde uus im Uhrzaigersinn) an di Zäntralafrikanisch Republik, dr Sidsudan, Uganda, Ruanda, Burundi, Tansania, Sambia, Angola, d Republik Kongo un an dr Atlantik. Vu dr Flechi här isch s zweetgrescht un vu dr Yywohnerzahl här dr viertgrescht Staat vu Afrika. S Land wird vum Äquator durzoge, wäge däm herrscht e tropisch Klima. Großi Dail vum Staatsbiet sin deckt mit tropischem Rägewald.

République Démocratique du Congo (Französisch) Republiki ya Kongó Demokratiki (Kikongo) Ditunga dia Kongu wa Mungalaata (Tschiluba) Repubilika ya Kongo ya Dimokalasi (Lingala) Jamhuri ya Kidemokrasia ya Kongo (Swahili) Demokratischi Republik Kongo
{{{ARTIKEL-FLAGGE}}} {{{ARTIKEL-WAPPEN}}}
Wahlspruch: « Paix, Justice, Travail » Französisch für „Friede, Gerechtigkeit, Arbeit“
Amtsspraach	Französisch
Hauptstadt	Kinshasa
Staatsoberhaupt	Félix Tshisekedi
Regierigschef	Sylvestre Ilunga
Flächi	2.345.410 km²
Iiwohnerzahl	60.764.490 (Stand Juli 2005)
Bevölkerigsdichti	24 Iiwohner pro km²
Währig	Kongo-Franc
Unabhängigkeit	vu Belgie am 30. Juni 1960
Nationalhimne	Debout Congolais
Zitzone	UTC +1 bis +2
Kfz-Kennzeiche	CGO
Internet-TLD	.cd
Vorwahl	+243

Drotz ass es Land großi Rohstoffvorchuu het, zellt s dur johrzehntelangi Uusbytig un johrelangi Chrieg hite zue dr ermschte Länder vu dr Wält. Im Human Development Index vu dr Verainte Natione nimmt di Demokratisch Republik Kongo im Johr 2010 dr vorletschte (168.) Blatz yy.

Naturruum

Geografi

S Biet vu dr Demokratische Republik Kongo umfasst as zwaitgreschte Staat vu Afrika 2 344 885 km² un isch dodermit 6,6-mol eso groß wie Dytschland un 76,9-mol eso groß wie d Flechi vu dr ehmolige Kolonialmacht Belgie.

Rund 60 Brozänt vum Land nimmt s Kongobecki mit syyne tropische Rägewälder yy. S isch in allne Richtige vu Bärgzig vu 500 bis 1000 Meter Hechi begränzt. Im Side wird s vum Shaba- oder Katanga-Bärgland begränzt, wu Dail vu dr Lundaschwelle isch. Im Side un Oschte vum Land styge d Bärgzig zue Hochgebirge uf, wie d Mitumba-Bärg un d Kundelungu-Bärg im Side un di Zäntralafrikanisch Schwelle un d Virunga-Vulkan im Oschte. Si gehn bis uf Hechine vu 4500 Meter un sin rych an Bodeschetz wie Chupfer un Uran. Di hegscht Hebig isch mit 5109 Meter dr Margherita Peak im Ruwenzori-Gebirg an dr Gränz zue Uganda.

Dr grescht un lengscht Fluss, wu dur di Demokratisch Republik Kongo fließt, isch dr Kongo mit 4374 Kilometer Lengi. Är isch noch em Nil dr zweetlengscht Fluss vum afrikanische Kontinänt. Gmässen an syre Wasserfierig vu 39.160 m³/s isch er sogar dr grescht Fluss vu Afrika un dr zweetgrescht Fluss vu dr Wält. Dr Kongo entspringt im Side im Mitumbagebirg un fließt rund 1000 Kilometer no Norde, wun er derno no Wescht-Sidwescht umglänkt wird. Derno bildet er d Gränze zwische dr Demokratische Republik Kongo un dr Republik Kongo, vorbe er in dr Atlantik mindet. S git e Huffe Fliss, wu in dr Kongo minde. Dr grescht vu däne Näbefliss isch mit ere Wasserfierig vu 9.873 m³/s dr Kasai, wu vu Angola här chunnt. Us dr glyche Richtig, vu Side här, chunnt au dr Lomami, wu syy Quällbiet in dr ehmolige Provinz Katanga het. Dr grescht Näbefluss vu Norde här isch dr Ubangi, wu d Gränze zue dr Zäntralafrikanische Republik un zue dr Republik Kongo bildet.

Di 40 Kilometer lang Kischte nerdlig vu dr Kongomindig ins Meer isch dr ainzig Atlantische Ozean. Do het s unter anderem Vorchuu vu Ärdeel.

Im Oschte vum Land lyt d Seeächette vum Große Afrikanische Grabe, wu d Oschtgränze bildet. Doderzue ghere unter anderem (vu Nord no Sid) dr Albertsee, dr Eduardsee, dr Kiwusee un dr Tanganjikasee. Do isch Oschte het s au wichtigi Bodeschetz, zem Baschpel Ärdgas, Gold un Zinn.

Di sognännte Oxisolbeede im Kongobecki sin vilmol stark verwitteret un wyse nme ne gringi Fruchtbarkait uf, derwylscht di hecher glägene Biet im Norde un Side fruchtbar sin un zum Ackerböu brucht wäre.

• 
  Dr Nyiragongo, ain vu dr Virunga-Vulkan
• 
  Dr Kongo-Fluss
• 
  Dr Uele-Fluss
• 
  Dr Fluss Epulu-Fluss im Okapi Wilddierreservat
• 
  Dr Fluss Lulilaka im Nationalpark Salonga

Klima

In dr Demokratische Republik Kongo herrscht wäg dr geografische Lag e Äquatorialklima vor. In dr maischte Landesdail git s sällewääg e seli warm, tropisch Fychtklima mit ere Durschnittstämperatur vu rund 20 °C in dr Druckezyt un rund 30 °C in dr Rägezyt.

Dur di nerdlig Landesmitti, wu d Stedt Mbandaka un Kisangani liige, verlauft dr Äquator. In däm rund 300 Kilometer braite Biet git s s ganz Johr iber heftigi Rägenfäll, wu im Durschnitt bi rund 1500–2000 mm liige, derwylscht d Tämperatur konschtant bi rund 26 °C blybt.

S Klima vu dr Hauptsadt Kinshasa zaigt e Johresdurschnittstämperatur vu iber 25 °C un e Wächselfolg zwische dr Druckezyte (vier Monet insgsamt) un dr Rägezyte, wu am sterkschte in dr Monet Novämber un April sin. Im ganze Johr gheie z Kinshasa insgsamt rund 1400 mm Räge.

Im Norde vum Land goht dr Wald, wu typisch isch fir s Äquatorialklima, iber in e Baumsavanne. Dert fangt d Druckezyt im Gegesatz zum Side im Oktober/Novämber aa un hert uf im Februar/Merz. Wäge däm falle do rund 90 % vu dr Johresniderschleg in dr Zyt zwische Merz un Novämber.

Im Side fangt e Zone vum tropische Klima aa, wu mit ere Druckezyt (drei bis sechs Monet, zmaischt Mai bis Septämber) un ere Rägezyt (sechs bis nyyn Monet, zamischt Oktober bis April) uusbregti Johreszyte ufwyst. Z Lubumbashi in dr Provinz Katanga git zem Byschpel sechs Monet mit ere relative Drickini un arg uusbregte Dag-Nacht-Tämperaturschwankige.

Dr bärgig Oschtdail vu dr Demokratische Republik Kongo isch vu Hechezig bregt un dytli chieler wie di andere Biet. Wel d Tämperatur dert pro 80 Hechemeter um durschnittlig 1 °C sinkt, chaa mer großi klimatischi un ekologischi Unterschid feschtstelle bim Aastiig vu dr Gebirg im Virunga-Nationalpark un vu dr Ruwenzori-Gebirg. An dr hegschte Pinkt vu däne Gebirg het s sogar Schnee.

S git au ne chlaini Zone mit eme maritime Klima an dr Weschtkischte. Dert, wu Kongofluss mindet, sänkt dr chalt Benguelastrom d Tämperatur un d Niderschlagsmängi dytlig ab, in dr Stadt Boma het s zem Byschpel im Johr durschnittli weniger wie 800 mm Niderschlag.

• 
  Klimadiagramm Kinshasa
• 
  Klimadiagramm Kisangani

Flora un Fauna

In dr Demokratische Republik Kongo git s di greschte Rägewaldbiet vu Afrika. Rund zwai Drittel vu dr Landesflechi sin vu Tropischem Räge- un Hechewald deckt. In hechere Lage in Äquatornechi het s vor allem Bärgregewald un Näbelwald. Do findet mer vor allem Baim un Bflanze mit lange Stämm, ere dinne Baumrinde un feschte Blettern. Byschpel derfir sin dr Gummibaum un Hartholzbflanze wie dr Teakbaum un Mahagonigwächs. Derzue git s dert Elpalme, Wiirgfyyge un Ufsitzerbflanze wie Orchideä. Nerdlig un sidlig vu dr Rägewaldregion het s 200 un 500 Kilometer braiti Straife mit Fychtsavanne. Die Verdailig chunnt vu dr Niiderschleeg härniederschlagsbedingt und gründet sich auf die Innertropische Konvergenzzone (ITC). E Pflanzegattig, wu im Fychtsavannebiet vorchunntt, isch d Wolfsmilch. D Fychtsavanne goht schließlig in d Druckesavanne iber mit Miombowaldbiet. Di typisch Vegetation bstoht do vor allem us Akazien un Sukkulänte.

In dr Savanneregione het s e Raie vu dr bekannte afrikanische Großsuuger Leebe, Leoparde, s Nasherner, Elifante, Zebra, Schakal, Hyäne un verschideni Antilope, di maischte vu dr insgsamt 415 Suugerarte läbe aber in dr Waldregione. Vor allem di fimf as UNESCO-Wälterb uuszaichnete Nationalpark Garamba, Kahuzi-Biéga, Salonga, Virunga un s Wilddierreservat Okapi stelle ne wichtige Läbesruum dar fir vil Suuger wie Bonobo, Eschtligi Gorilla, Okapi un afrikanischi Biffel. Di Demokratisch Republik Kongo isch s ainzig Land vu dr Wält, wu s drei Mänscheaffenarte het: Näbe Gorilla un Bonobo au Schimpanse. Die sin dert aber chuum no z finde un akut vum Uusstärbe bedroht. Au d Lag vu dr Bonobo isch draijig: Dr Bstand vu dr Dierart, wu s sunscht niene git, wird zurzyt uf rund 3000 Dier im Staatsbiet gschetzt. Vor dr 1980er Johr isch die Zahl no bi iber 100.000 glääge. Hauptgrund vum Uusstöärbe vu dr Mänscheaffe sin Wilderer, wu s Flaisch, s sognännt „Bushmeat“, as Delikatesse in dr Stedt verchaufe.

S Brobläm vum Artestärbe git s au bi andere Suuger. Im Gegesatz zum Affeflaisch wäre andri draiti Dierarte vor allem zum Ässe gjagt, wel d Bevelkerig dur di hoch Fertilitetsrate schnäll wachst. Viilmol isch d Jagd uf gschitzti Dierarte fir Landesbewohner wichtig fir s Iberläbe. Uf die Art schrumpfle d Bständ vu mänke Wilddierarte eso arg, dass e Dail Arte no Forschigsprognose scho in rund 50 Johr chennte uusgstorbe syy.

Au andri Dierklasse het s in ere große Artezahl, s git 268 verschideni Reptilie un je iber döusert Fisch- un Vogelarte. Seli groß isch au d Aazahl vu Insekte, s git zem Byschpel elai iber 1300 verschideni Arte vu Schmätterling. In kaim andre Land wältwyt het s mee Schmätterling.

• 
  Vegetation im Ruwenzori-Gebirg
• 
  Lobelia deckenii im Ruwenzori-Gebirg
• 
  Bärggorilla im Nationalpark Virunga
• 
  Bonobo
• 
  Pachnoda marginata peregrina, e Rosechefer
• 
  Hyperolius viridiflavus, e Riedfrosch

Bevelkerig

Demografischi Entwicklig vu 1961 bis 2003 (no FAO, 2004). Bevelkerig in döusert Yywohner

Verdailig vu dr Bevelkerigsdichti no Provinz 2010. Yywohner pro km²:

0 > 100

0 75-100

0 50-75

0 25-50

0 15-25

0 < 15

Boulevard du 30 juin z Kinshasa, dr mit Abstand greschte Stadt vum Land

Di Demokratisch Republik Kongo zellt im Juli 2010 e weng meh wie 68 Millione Yywohner, isch dodermit dr viertbevelkerigsrychscht Staat vu Afrika. D Bevelkerigsdichti isch mit e weng meh wie 30,2 Yywohner pro km² ender gring. S Bevelkerigswachstum zellt mit 3,2 % zue dr hegschte vu dr Wält. Jedi Frau bringt durschnittlig 6,1 Chinder uf Wält. Wäg em hoche Bevelkerigswagstum wird erwartet, dass s Land bis 2050 hinter Nigeria s zwaitbevelkerigsrychscht vum afrikanische Kontinänt isch. E Volkszellig het zletscht anne 1984 stattgfunde, syterhär het sich d Bevelkerigszahl meh wie verdopplet. Dr Kongo het wäge däm au aini vu dr jingschte Bevelkerige vu dr Wält: 46,9 % vu dr Yywohner sin jinger wie 15 Johr, nume 2,5 % sin elter wie 65 Johr. D Läbeserwartig lyt bi 52,9 Johr fir Manne un 56,6 Johr fir Fraue. Im Burgerchrieg ab dr Mitti vu dr 1990er Johr isch s zuen ere Landflucht chuu, wu bis hite aahaltet. Zwische 2005 un 2010 isch d Stadtbevelkerig alljohr im Mittel um 5,1 % aagwagse, 2010 hän 34 % vu dr Yywohner in Stedt gläbt.

Stedtentwicklig

D mit Abstand grescht Agglomeration vum Land isch d Hauptstadt Kinshasa mit rund 8,9 Millione Yywohner. Dodermit konzentriere sich 14 Brozänt vu dr Bevelkerig vu dr Demokratische Republik Kongo uf däm Biet. Näbe dr Großregion Kinshasa konzentriert sich d Bevelkerig vor allem uf d Bärgböuprovinze Katanga, Kasai-Occidental un Kasai-Oriental.

D Stadtbevelkerig stygt in fascht allne Großstedt vum Staat dur d Landflucht stark aa. 2008 hän 34 % vu dr Yywohner in stedtische Biet gläbt, d Zuewagsrate isch zwische 2005 un 2010 bi iber 5 % im Johr gläbe. Im Oschte vum Land chenne d Yywohnerzahle dur Flichtlingsbewegige arg schwanke, 2008 sin dert no UN-Aagobe zwische 500.000 un aire Million Mänsche uf dr Flucht gsii.

Di greschte Stedt vum Land sin:

Rang	Stadt	Yywohner (2010)	Provinz
1	Kinshasa	8.900.721	Kinshasa
2	Lubumbashi	1.630.186	Katanga
3	Mbuji-Mayi	1.559.073	Kasai-Oriental
4	Kananga	967.007	Kasai-Occidental
5	Kisangani	868.672	Orientale
6	Bukavu	707.053	Sud-Kivu
7	Tshikapa	524.293	Kasai-Occidental
8	Kolwezi	451.168	Katanga
9	Likasi	422.535	Katanga
10	Goma	377.112	Nord-Kivu

Velker

D Bevelkerig setzt sich us 250 bis 300 verschidene Volksgruppe zämme, dodervu rund 80 % Bantu. Dr Großdail vu dr Bewohner vum Land ghert aber uze nume ne baar Velker, dodrunter di vier große Bantuvelker Bakongo (16 %), d Baluba (18 %), d Mongo (13 %) un d Banjaruanda (10 %).

Di räschtlige 20 % vu dr Landesbewohner setze sich zue 18 % us sudansprochige Velker, zue 2 % us Nilote un us 20.000 bis 50.000 Pygmäe zämme. Vu dr rund 100.000 Europäer (zmaischt Belgier), wu zum Zytpunkt vu dr Unabhängigkait im Land gläbt hän, sin bis hite rund 20.000 blibe.

Sproche

Verbraitig vu dr vier Nationalsproche

In dr Demokratische Republik wäre 214 Sproche gschwätzt

• D Bantusproche Amba (4500 Sprächer ), Aushi, Babango (2550), Bali (42000), Baloi (20000), Bamwe (20000), Bangala (wenig), Bangi (50900), Bangubangu (171000), Beeke (1000), Bemba (300000), Bemba (296000), Bembe (252000), Bera (120000), Bhele (15000), Bila (40000), Binji (165000), Boguru, Boko (21000), Bolia (100000), Boloki (4200), Bolondo (3000), Boma (20500), Bomboli (2500), Bomboma (23000), Borna, Bozaba (5500), Budu (180000), Budza (226000), Bushoong (155000), Buya (13000), Buyu (10000), Bwa (200000), Bwela (8400), Bwile (12400), Chokwe (504000), Dengese (8600), Ding (155000), Dzando (6000), Enya (15000), Foma (13000), Fuliiru (300000), Gbati-ri (21000), Hamba (13000), Havu (506000), Hema (125000), Hemba (181000), Holoholo (15500), Holu (5100), Hunde (200000), Hungana (400), Joba (10000), Kabwari (8400), Kaiku (13000), Kango (5900), Kango (2000), Kanu (3500), Kanyok (200000), Kaonde (36000), Kari (1000), Kela (180000), Kele (160000), Kete (8400), Komo (400000), Kongo San Salvador (537000), Konzo, Kpala (3000), Kusu (26000), Kwami (400), Kwese (60000), Lala-Bisa, Lalia (55000), Langbashe (3000), Lega-Mwenga (44900), Lega-Shabunda (400000), Lendu (750000), Lese (50000), Libinza (10000), Ligenza (43000), Lika (60000), Likila (8400), Lingala (2040000), Lombi (12000), Lombo (10000), Lonzo (300), Luba-Kasai (6300000), Lugbara (840000), Luna (50000), Lunda, Lusengo (42000), Ma (4700), Mangbutu (15000), Mba (36100), Mbandja (352000), Mbesa (8400), Mbo (11000), Mbole (100000), Mfinu (8400), Mituku (50900), Moingi (4200), Monzombo (5000), Mvuba (5100), Nande (903000), Ndo (100000), Ndobo (10200), Ndunga (2500), Ngbandi, Southern (105000), Ngbee (Extinct), Ngbundu (16000), Ngiti (100000), Ngombe (150000), Ngongo (4080), Ngundu (5100), Nkutu (40000), Ntomba (100000), Nyali (43000), Nyanga (150000), Nyanga-li (48000), Nzakara, Omi (91000), Pambia (21000), Pelende (8400), Phende (420000), Poke (46000), Ruund (153000), Rwanda (250000), Sakata (75000), Salampasu (60000), Samba (4200), Sanga (431000), Sango (Few), Sengele (17000), Sere (2500), Shi (654000), So (6000), Sonde (96000), Songa, Songe (1000000), Songo (13000), Songomeno (50000), Songoora (1300), Suku (50000), Taabwa (250000), Tagbu (17000), Talinga-Bwisi (30900), Teke, Eboo (454000), Teke, Ibali (167000), Tembo (150000), Tembo (5000), Tetela (750000), Tiene (24500), Vanuma (6700), Yaka (700000), Yamongeri (13000), Yango (3000), Yansi (100000), Yulu, Zimba (120000), Banda, Mid-Southern (2000), Banda, South Central (3000), Banda, Togbo-Vara (12000), Bangba (11000), Barambu (25600), Buraka (1300), Dongo (12900), Gbanziri (3000), Gilima (12000), Gobu (12000), Koongo (3000000), Lamba, Lwalu (21000), Mayeka (21000), Mayogo (100000), Mbala (200000), Mongo-Nkundu (400000), Mono (65000), Mpuono (165000), Ndolo (8000), Ngando (220000), Ngbaka (1010000), Ngbaka Ma’bo (11000), Ngbandi, Northern (250000), Ngbinda (4200), Ngul (8400), Nyindu (8400), Pagibete (28000), Seba (167000), Swahili, Congo (1000), Wongo (12700), Yakoma (10000), Yombe (669000) un Zande (730000).
• Di nilo-saharanischische Sproche Alur (750000), Asoa (25500), Avokaya (25000), Baka (1300), Bendi (32000), Efe (20000), Furu (12000), Kakwa (20000), Kaliko (7500), Lele (26000), Lengola (100000), Lobala (60000), Logo (210000), Luba-Katanga (1510000), Mabaale (42000), Mamvu (60000), Mangbetu (620000), Mündü (2800), Ndaka (25000), Ngelima (13600), Ombo (8400), Yela (33000)
• Derzue git s au no Franzesisch un di Kongobasiert Kreolsproch Kituba (4200000).

Wäg dr koloniale Vergangehait het s Franzesisch dr Rang vun ere Amts-, Literatur- un Bildigssproch. Dernäbe git s vier offiziälli Nationalsproche: Lingála, Kikongo, Tschiluba un e kongolesischi Variante vum Swahili. Au die sin in dr Kolonialzeit vu Belgie feschglait wore go d Sprochevilfalt yyzgränze. Kikongo isch d Sproch vum friejere Kongo-Rych un isch au in dr Nochberländer Republik Kongo un Angola verbraitet, derwylscht Tshiluba vor allem in dr boode Provinze Kasai-Occidental un Kasai-Oriental gschwätzt wird. Lingála chunnt urspringli vu dr Bangala un het sich us dr Region Équateur an dr Fliss lang uusbraitet. Gferderet woren isch die Uusbraitig dur d Europäer, wu s as Kommunikationssproch brucht hän, speter dur d Diktatur vum Mobutu, wu sich dur d Medie uf Lingala an s Volk gwändet het, un hite dur di kongolesisch Popmusik. Swahili het im Kongo wenig Muetersprochler, ainewäg het si au do wie in ganz Oschtafrika dr Status vun ere Verchehrssproch. Noch em Änd vum Mobutu-Regime isch Swahili offiziälli Armeesproch wore un dodersur im ganze Land all populärer. Artikel 1 vu dr Verfassig bstimmt näbe Franzesisch as „offiziälle Sproch“: «... langues nationales sont le kikongo, le lingala, le swahili et le tshiluba». No Artikel 142 mien alli Gsetz in 60 Däg in däne Sproche vereffetligt wäre. Im Oschte vum Land herrscht Swahili vor un wird au in Schuele un uf Ämter brucht.

In dr nationale Medie sin di vier Sproche zimli glych verdailt, in dr Regionalmedie wird aber ender di jewylig Regionalsproch brucht. Schriftsproch isch Franzesisch, in dr jingschte Vergangehait wäre in franzesischsprochige Text vilmol au Werter us dr yyhaimische Sproche brucht.

Gschicht

Expansion vu dr Bantu

Frieji Yysefund im subsaharische Afrika

Historischi Charte vum Kongo

Nkuwu (João I.)

s Chenigrych Kongo um 1711

Audiänz vu dr Portugiese bim Chenig vum Kongo

dr David Livingstone

dr Henry Morton Stanley

Mobutu Sese Seko (1930–1997) (2. v. l.), näbe ihm dr Richard Nixon

Machtberaich im Kongo bi Chriegsänd (Juni 2003)

Humanitäri Hilf in dr DR Kongo im Novämber 2008

Flichtlingslager z Bunia, Ituri (2004)

Vor- un Friegschicht

Di erschte Bsidligsspure uf em Biet vu dr hitige Demokratische Republik Kongo gehn bis rund 10.000 v. Chr. zruck. Ab 2.500 v. Chr. leen sich in dr Rägewaldregione d Jeger- un Sammlergsellschafte vu dr Pygmäe belege. Um 800 v. Chr. sin Sudangruppe un Nilote vu Nord- un Oschtafrika zuegwanderet un hän erschti Vihzucht- un Ackerböutächnike mitbrocht.

Yysezyt

Expansion vu dr Bantu

Ab em 5. Johrhundert hän d Bantuvelker, wu aafangs nume im usserschte Nordweschte vu Zäntralafrika gsidlet hän, aagfange no Siide z expandiere. Ihri Uusbraitig isch gferderet wore dur dr Ibergang vu staizytlige zue yysezytlige Tächnike, wu z Zäntralafrika um des Zyt chuu isch. Derwylscht d Velker im Siide zmaischt Fischer un Waldlandbflanzer gsii sin, wu fascht kai Metall brucht hän, hän d Metallwärchzyyg, wu in däre Period entwicklet wore sin, d Tächnik vu dr Landwirtschaft revolutioniert un hän eso zuen ere Verdrängig vu dr Gsellschafte vu dr Jeger un Sammler im Oschte un Sidoschte gfiert. Im 10. Johrhundert isch d Expansion vu dr Bantu z Wescht-Zäntralafrika abgschlosse gsii. Di greßere Bevelkerigszahle hän au aafangs lokali, speter regionali un iberregionali Handelsnetz megli gmacht, wu vor allem Salz, Yyse un Chupfer ghandlet hän.

Upemba-Kulture

Im Upemba-Sank, ere rund 200 km lange Region am Lualaba lang im Norde vu dr hitige Provinz Katanga, het ab em fimfte Johrhundert e kulturälli Tradition aagfange, wu emänd in d Kultur vum Luba-Chenigrych gmindet het. Die Entwicklig isch not ohni Brich verlaufe, verschideni Gsellschafte un Kulture hän nochenander chuu, aber si sin jewyls us dr Vorgängerkultur un hän die as Grundlag vu ihre aigene Gsellschaft gnutzt.

Im fimfte Johrhundert het die Tradition aagfange mit em Entstoh vu dr Kultur um Kamilamba am Kabambasee, wu mit em Aafang vu dr Yysezyt in dr Region im achte Johrhundert vu dr kisalische Kultur um d Stedt Sanga un Katongo am Kisalesee abglest worejn isch. Die Kultur het in dr erzryche Region aagfange mit em Verschaffe vu Chupfe un Yyse. Vor allem in dr Spotphase sin die Rohstoff mit großem Gschick verschafft wore, derzue au Elfebai un Laime.

D Kombination us ere starke Noofrog no Metallerzygnis un dr Exischtänz vun eme frieje Handelsnetz, wu scho wyt gangen isch (d Handelsverbindige sin iber 1.500 km wyt gange bis zum Indische Ozean) mit guete landwirtschaftlige Bedingige un Fisch- un Wildrychtum het die Regione eso rych gmacht, ass Stedt hän chenne entstoh un e Zäntralisierig uf e Haiptlingssyschtem zues yygsetzt het. Die Entwicklig het sich allme durgsetzt un het schließlig am Änd vum 16. Johrhundert zum Luba-Chenigrych gfiert.

Präkoloniali Chenigrych

Ab em 13. Johrhundert bis zum Aafang vum 16. Johrhundert sin uf em Biet vu dr hitige Demokratische Republik Kongo e Raie vu zum Dail seli mächtige Chenigrych entstande, di wichtigschte sin s Chenigrych Kongo, d Kuba-Federation un d Chenigrych vu dr Luba un vu dr Lunda gsii.

Chenigrych vu dr Luba

Im 16. Johrhundert isch im Sidoschte vum hitige Katanga s Chengirych vu dr Baluba entstande. Zruckgfiert het sich des Rych uf dr mythisch Grinder Kongolo, wu mit syne Aahänger e baar Haiptlingsderfer eroberet un zuen eme Chenigrych veraint het, wu all gwagsen isch. S Lubarych isch us dr Tradition vu dr Kulture im Upemba-Sank entstande un isch im Gegesatz zue Haiptlingsgsellschaft in dr Umgebig zäntralistisch organisiert gsii. S Chenigtum vu dr Luba isch as Amt mächtig gsii, aber dynastisch nit fescht verankeret. Eso isch s immer wider zue Kämpf um dr Dron chuu, wu s Rych gschwecht hän un ai Ursach fir sy spetere Verfall gsii sin.

Scho dr Grindervater Kongolo isch am Änd vum 16. Johrhundert vum Ilunga Mbidi umbrocht wore. S Rych isch uurueig un instabil wore. In dr negschte rund hundert Johr hän drei Dynaschtie gherrscht, was e Zaiche vu dr Schwechi vu dr Monarchi gsii isch. Ainewäg het s Lubarych am Änd vum 17. Johrhundert unter em Kumwimbu Ngombé syy greschti Uussdehnig ghaa, bis an d Stade vum Tanganjikasee.

Mitti 19. Johrhundert het s Chenigrych iber dr Side vu Katanga gherrscht, bis in s hitig Simbabwe, derno isch dur di ständige Burgerchrieg um dr Herrschersitz allme verfalle. 1889 het sich di cheniglig Linie ufgspalte un s Chenigrych het sich im Kampf gege d Chokwe ufglest.

Ain vu dr Sihn vum Kongolo het aafangs 17. Johrhundert s Chenigrych Luba verloo un het s Lunda-Rych grindet.

Kuba-Federation

D Kuba-Federation mit ihre Hauptstadt Nsheng, em hitige Mushenge, isch e Verbund vu rund 20 Ethnie gsii, allisamt Bantu. Ihre Name hän d Kuba vu ihre sidlige Nochbere, dr Luba, iberchuu.

S Staatswäse vu dr Kuba het sich ab em 16. Johrhundert entwicklet us ere dezäntral organisierte Stammesgsellschaft vu verschidene Velker u. a. dr Luba, Leele un Wongo. Wäg dr relativ uuzuegänglige Lag im Side vum hitige Kongo, wyt ewäg vum Kongo-Fluss isch s vu dr Sklavejagde vu dr Europäer un dr Afroaraber im 18. un 19. Johrhundert zimli verschont blibe. Bis zue dr zwoote Helfti vum 19. Johrhundert het d Federation, uugstert vu dr Kolonialisierig im Weschte, e Uusdehnig vu iber 100.000 km² (verglychbar mit dr Greßi vu dr DDR) mit ca. 150.000 Yywohner ghaa.

Syt dr 1880er Johr hän d Belgier versuecht ghaa, Zuedritt zum Rych vu dr Kuba z finde, aber ihri Gschänk sin alliwyl abglähnt wore un dr Chenig Kot aMbweeky aMileng het mit dr Enthauptig vu jedem Yydringling droht. Anne 1892 aber het dr afro-amerikanisch presbyterianisch Missionar William Henry Sheppard as erschte Uusländer in d Hauptstadt chenne vordringe, wäge syre schwarze Hutfarb isch er am Läbe blibe un het vier Monet unter dr Kuba chenne läbe.

Am Änd vum 19. Johrhundert isch s Rych instabil wore un isch schließlig ändgiltig ussenadergheit unter dr leopoldinische un speter belgische Kolonialherrschaft, wu derno chuu isch.

Chenigrych Kongo

S Chenigrych Kongo isch wahrschyns um 1370 entstande. Dr Grindigsvater isch dr Ntinu Wene (au Lukeni gnännt) gsii. Är het zerscht Rych Mbundu un Mpemba eroberet, wun er d Hauptstadt Mbanza Kongo grindet het. Wyteri Chenigrych het er speter verdraglig in syy Rych yybunde, wu derno ne Federation us vier Dailstaate gsii isch.

S Rych het zue dr Zyt vu dr Kontaktufnahm dur d Portugiese mit rund 300.000 km² Dail vu dr hitige Staate Angola (drei Viertel), Demokratischi Republik Kongo (ai Viertel) un Republik Kongo (rund 1 %) umfasst.

En portugiesischi Expedition, wu gschickt woren isch, noodäm dr Diogo Cão anne 1482 zum erschte Mol bis zue dr Kongo-Mindig chuu isch, het im Johr 1489 zum erschte europäische Kontakt mit em Chenig gfiert. Dr domolig Chenig Nkuwu het im Gegezug e Emissär uf Portugal gschickt, het sich 1491 as João I. daife loo un het doderfir militerischi Hilf vu dr Portugiese iberchuu.

Noch em Dod vum Nkuwu / João I. het s e Machtkampf gee. In dr Schlacht vu Mbanza Kongo het sich dr chrischtli Mwemba, uf d Wält chuu 1456, gege syy draditionäll-religiese Brueder Mpanzu chenne dursetze. As Dom Afonso I. het er 1506 d Herrschaft iber dr Kongo ibernuu. Dr Mwemba / Afonso het 37 Johr regiert un het as frumm chrischtlige Herrscher e Bolitik mit ere änge Aalähnig an Portugal un di chrischtlige Bruederstaate vu Europa bedribe. Syy Hoffnig isch s gsii, dur Kooperation vu dr Portugiese duurhaft as glychwärtig anerkännt z wäre.

Anne 1512 isch s sognännt Regimento vum portugiesische Chenig Manuel I. ergange, e Aawysig an syy Botschafter, ass d Portugiesn em Chenig vum Kongo bi dr Organisation vu sym Rych sotte byystoh, bim Ufböu vun eme Rächtssyschtem un eme Heer, bim missionarische Engaschment un bi dr Unterrichtig vum Hof in portugiesischer Etikette. Im Gegezug het dr Kongo dr Portugiese Handelswar solle lifere, Sklave, Chupfer un Elfebai.

Dr Afonso het sich aber allemol as uuglych bhandelt gsääne. Vor allem s „schamlos“ Verhalte vu dr portugiesische Missionar un Sklavejeger het er aafangs no mit diplomatische Mittel versuecht yyzdämme. Är het aber z Portugal kai Gher gfunde un het wäge däm anne 1526 d Portugiese us em Land gwise. D Missionar un di Offiziäll sin derno gange, di gferchtete Sklavejeger aber nit. Derwylscht Portugal syni Inträsse as Reaktion uf s sidli gläge Chenigrych vu dr Luanda verlageret het, het s Kongo-Rych, wu scho lang vu Portugal anhängig gsii isch, an Macht un Stabilitet verlore.

Noch em Dod vum Afonsos anne 1543 isch dr Diogo I. Chenig wore. Urspringlig isch är ender portugalfyndlig yygstellt gsii, är het aber 1546 doch wider Missionar in s Land glade. E Aagriff dur s Volk vu dr Jaga 1569 het zuen eme Hilfruef vu s Diogos Noofolger, em Alvaro I., an Portugal gfiert. Doch d Befreiig vu dr Jaga isch e Pyrrhussiig gsii: dr Alvaro I. het sich Portuaglö mieße as Vasall unterwärfe un dr Kongo isch tributbflichtig wore. Mit däm Schritt isch au formal di urspringlig poschtuliert Glychwärtigkait vu dr baide Chenigrych am Änd gsii. Dr Sklavehandel, wu jetz frei het chenne expandiere, het ganzi Landstrich entvelkeret un wäge däm isch dr Kongo mit dr Zyt verfalle.

Wu dr Antonio I. anne 1665 verchindet het, ass d Verdreg, wu mit Portugal abgschlosse wore sin, uugiltig seie, un d Ruckgob vu allne vu Portugal annektierte Biet gforderet het, het e portugiesischi Armee s kongolesisch Heer bsiigt, het dr Antonio enthauptet un het ändgiltig d Kontrolle iber s Land ibernuu. S Rych isch in Ainzelprovinze zerschlaa wore un d Chenig, wu derno dr Räscht vum Kongorych regiert hän, sin machtlosi Marionette gsii.

Erkundig un Annexion

Letschti afrikanischi Staate im Kongo

Ohni ne aigeständig Staatswäse, wu groß gnue gsii wäre go dr Aktivitete vu dr europäische Kolonialmächt im Kongobecki entgegezdrätte, isch Zäntralafrika seli wehrlos gsii. Im 18. Johrhundert hän Europäer, Araber un e baar afrikanischi Velker dr Sklavehandel uugstert un systematisch chenne uusböue. Vum 16. Johrhundert bis in d Mitti vum 19. Johrhundert sin zwische 13 un 20 Millione Mänsche vu Afrika as Sklave verschifft wore, dodervu ca. fimf Millione vu dr Kischt vum Kongo un vu Angola – e riisige Verluscht, wu großi Dail vu dr Region sozial un wirtschaftli verwieschtet het.

Bis zum Änd vum 19., zem Dail bis Aafang vum 20. Johrhundert het s no andri Chenigrych im Kongo gee, zem Byschpel im Nordoschte s Chenigrych vu dr Mangbetu (1815 – um 1895) un im Norde s Sultanat vu dr Zande (1860 – um 1912). Des sin aber entwäder abhängigi un tributbflichtigi Vasallestaate vu dr Europäer gsii oder arg chlaini Biet in Gegnige, wu fir d Europäer no terra incognita gsii sin.

Erforschig vum Kongo dur Europäer

Syt em erschte Kontakt mit em Kongo anne 1482 dur dr Diogo Cão hän sich d Europäer uf d Uusbytig vum Land as Sklaveliferant bschränkt. Fascht 400 Johr lang hän sich europäischi Händler nume an dr Kischte vum Kontinänt nidergloo, wu si sich vu arabische un afrikanische Zwischehändler hän d Sklave aalifere loo. Wu d Sklaverei in dr Mitti vum 19. Johrhundert noodnoo abgschafft woren isch, sich aber au des Inträssi zruckgange. Doderdur isch s Inneri vum Kontinänt dr Europäer lanigi Zyt verborge blibe.

In dr 50er Johr vum 19. Johrhundert isch dr schottische Missionar David Livingstone gsii, wu as erschte d Kongobecki erfroscht het. Bin ere wytere Expedition het er anne 1866 as verscholle gulte. Dr britisch Schurnalischt Henry Morton Stanley (1841–1904), wu ihm vum New York Herald noogschickt woren isch, het sich anne 1867 uf d Suechi noch em gmacht un het e am 10. Novämber 1871 z Ujiji in dr Nechi vum Tanganjikasee gfunde. Dr Stanley het vu 1874 bis 1877 as erschte Europäer großi Dail vum Verlauf vum Kongo-Fluss erforscht.

Belgischi Kolonialzyt

Dr Vorschlag vum Stanley dr Kongo em britische Kolonialrych aazglidere, isch vu dr britische Regierig, wu sich vor allem fir d Nilquellen inträssiert het, abglähnt wore. Dr belgisch Chenig Leopold II., wu scho lkang fasziniert gsii isch vum Gedanke an e Kolonialrych, het die Glägehait aber welle nutze. Wel au z Belögie d Stimmig ender gege Kolonie gsii isch, het dr Leopold dr Kongo anne 1885 mit Hilf vu dr Berliner Kongokonferenz as syy „Privatbsitz“ yygnuu. Dää Status isch im Velkerrächt nit vorgsääne gsii un isch in dr ganze europaäische Kolonialgschicht ainzigartig gsii. Wel mit em Kongo au alli Yywohner as rächtlose Privatbsitz aagsääne wore isch, isch s bi dr wirtschaftlige Uusbytig zue sälbscht fir sälli Zyt eso gruusige Exzess chuu, ass si as sognännti „Kongogräuel“ im Johr 1908 international fir Ufsää un e Ufschrei gsorgt hä nun dr Leopold zwunge gsii isch, dr Kongo as „normali“ Koloni an dr belgisch Staat z ibergee.

D Verhältnis hän sich jetz e weng verbesseret, aber dr Kongo un syy Bevelkerig sin vu dr autoritäre Kolonialmacht Belgie allno uusbytet wore. Mit dr Unabhängigkaitsbsträbige, wu wältwyt in dr Kolonie zuegnuu hän, isch au im Kongo dr Druck zuen ere staatlige Sälbschtbstimmig gstiige. No erschte Uurueje in dr Hauptstadt Léopoldville un unter em Druck vu dr Wälteffetligkait het sich Belgie aafangs 1959 zmols us em Kongo zruckzoge un het d Chaos hinterloo.

Unabhängigkait

Am 30. Juni 1960 isch di „Demokratisch Republik Kongo“ offiziäll unabhängig wore. Dr J. Kasavubu, dr Fierer vu dr Alliance Congolaise (vor 1960 Alliance de Bakongo, ABAKO), isch Staatsbresidänt wore. Dr wichtig Panafrikanischt un Fierer vu dr kongolesische Unabhängigkaitsbewegig Patrice E. Lumumba isch dr erscht Minischterbresidänt vum Land wore, wun er aber nit het chenne zämmehebe wäg em Fachchreftmangel un wäge sezessionistische Bsträbige, bsundersch in dr Brovinz Katanga. Vor allem au di ständige Interventione vu Belgie, dr USA, aber au vu dr Sowjetunion hän allmee zuen eme Ussenanderrysse vu dr junge Nation gfiert. Dr Lumumba isch schließli vum Militär abgsetzt un verhaftet wore. Är het us dr Haft chenne flichte, isch aber churzi Zyt speter wider ufgriffe wore un an syy Gegener uusgliferet wore, an dr Moïse Tschombé, dr Sezessionischtefierer z Katanga. Däm syni Lyt hän dr Lumumba umbrocht. S giltet as gsicheret, ass dr Mord am Lumumba vu Belgie un dr USA dirüäkt unterstitzt woren isch.

Diktatur Mobutu

Im Johr 1965 het dr friejer Assischtänt vum Lumumba, dr Joseph Mobutu, butscht, un het in dr negschte Johre aini vu dr lengschte un korrupteschte Diktature vu Afrika errichtet. Dr Moïse Tschombé het zytwys mit ere Seldnerarmee, wu in dr Hauptsach us Europäer bstanden isch, iber Dail vum Kongo chenne herrsche. E Hegschtpunkt vu dr Seldneraktivitet im Kongo isch di sognännt „Seldnerrepublik Kongo“ gsii. Em Mobutu syyni Druppe hän di verbline Ainhaite vum Tschombé un s Söldner erscht anne 1967 chenne bsiige. Dr Mobutu het aagfange mit ere Afrikanisierig vum Land un het versuecht, di europäische Yyfliss im Land z eliminiere. Europäischi Unternämme sin verstaatligt wore, im Johr 1971 isch s Land in Zaire umgnännt wore. Dr Mobutu het e Aibarteiestaat errichtet mit eme starke Personekult. Är het großi Unterstitzig us weschtlige Länder iberchuu, doderfir het er gege dr Yyfluss vu dr Sowjetunion z Afrika kämpft. 1977/78 sin mit ere internationale, unter anderem belgische un franzesische Militerhilf fir d Regierig Mobutu Sese Seko d Shaba-Invasione vu dr Front de Libération Nationale du Congo (FLNC) vum Rebällefierer Nathaniel Mbumba vu Angola nidergschlaa wore.

Kongochrieg

Unter em Yydruck vum Nidergang vu dr zairische Wirtschaft un em Änd vum Oscht-Wescht-Konflikt het dr Mobutu ab 1990 ere schrittwyse Demokratisierig vum Land zuegstimmt, wu aber zue kaim Erfolg gfiert hän. S Änd vu dr Mobutu-Diktatur isch statt däm mit em Velkermord vu Ruanda chuu, wu Hundertdöuserti vu Hutu, wu am Velkermord mitgmacht hän, uf Zaire gflichtet sin. Ere Allianz vu dr neie ruandische Tutsi-Regierig un verschidene Mobutu-Gegner isch schließlig in wenige Monet zwisch em Spotjohr 1996 un Mai 1997 glunge, ganz Zaire z erobere un dr alt, schwär chrank un international mittlerwyli isoliert Mobutu z stirze („Erschte Kongochrieg“). Dr Rebellechef Laurent-Désiré Kabila isch derno neie Bresidänt wore un het Zaire wider in Demokratischi Republik Kongo umgnännt.

Di ehmolige Verbindete hän sich waidli verstritte un anne 1998 hän vu Ruanda gstitzti Rebelleorganisatione wider vu Oschte uus versuecht s Land z erobere („Zweete Kongochrieg“). E Intervention vu Angola un Simbabwe uf dr Syte vum Kabila het dr Sturz aber chenne verhindere. Dodrus het sich e johrelange Stelligschrieg entwicklet un s Land isch schließlig in verschideni Machtberaich ufgspalte wore. Im Jänner 2001 isch e dr Laurent-Désiré Kabila bi ne Attentat um s Läbe chuu. Noofolger as Staatsbresidänt isch derno syy Suhn Joseph Kabila wore.

Langwierigi Verhandige hän anne 2003 em Chrieg en Änd gmacht un alli Chriegsbarteie hän e gmainsami Ibergangsregierig bildet. Dr Joseph Kabila het anne 2006 d Wahl gwunne, wu im Fridensvertrag vorgsääne gsii isch, un isch dodermit dr erscht frei gwehlt Bresidänt syt 1965 wore.

D Kongochrieg hän schwäri sozioekonomischi Uuswirkige uf s Land ghaa. Wirtschaft un Sozialsyschtem, wu scho vor em Chrieg am Bode gläge sin, sin ganz zämmebroche, ganzi Landstrich sin zum große Dail entvelkeret wore. D Zahl vu dr Opfer isch nit bekannt, Hochrächnige gehn vu iber drei Millione indiräkte Chriegsopfer uus. Mit em Kabila fiert zum erschte Mol syt 1960 e Mann dr Staat, wu zue Gsprech iber d Befridig un d Stabilsierig vu dr Region berait isch. Ihm im Wäg stoht doderby aber dr fascht vollständig Verfall vu dr Infrastruktur, dr Verwaltig un dr Wirtschaft vum Land un vor allem d Uusbytig vu dr rohstoffryche Oschtprovinze vum Kongo, wu d Zäntralregierig fascht ganz machtlos isch, dur Uganda, Ruanda un verschideni lokali Machthaber.

In dr Biet Kivu un Ituri im Oschte het s au wyter bewaffneti Konflikt gee, wel di dertige lokale Milize nit bi dr Fridensverhandligen derby gsii sin. Zwische Augschte 2007 un Jänner 2009 isch dr Konflikt eskaliert: Im „dritte Kongochrieg“ hän z Nordkivu di kongolesische Strytchreft, UN-Druppe vu dr MONUC un Mai-Mai-Milize gege d Rebelle vum „Nationalkongress zur Verdaidigung vum Volk“ (CNDP) unter dr Fierig vum Tutsi Laurent Nkunda, eme ehmolige General vu dr Rebelleorganisation RCD kämpft. Dr Nkunda het bhauptet, är diei di lokal Tutsi-Bevelkerig gege d Hutu-Extremischte vu dr „Forces Démocratiques de la Libération du Rwanda“ (FDLR) verdaidige, wu uf kongolesischem Biet operieren un wun ene vum Nkunda vorghalte wird, si dieje mit dr kongolesische Regierig zämmeschaffe.

Ändi 2008 het d CNDP all greßeri Biet z Nordkivu eroberet, Verhandlige zwische dr Regierig un dr Rebellen unter Vermittlig vu dr UN sin erfolglos blibe. Im Dezämber 2008 hän di kongolesisch Regierig un Ruanda e Abchuu abgschlosse iber e gmainsami Bekämofig vu dr FDLR. Ruandischi Soldate sin in dr Kongo yymarschiert un hän dr Nkunda verhaftet, wu e baar Däg dervor vu dr CNDP fir abgsetzt erklert woren isch. Im Merz 2009 hän d Regierig un d CNDP en Fridensabchuu unterzaichnet. Noch em Änd vu dr CNDP un dr Zämmearbet zwische dr kongolesische Regierig un Ruanda im Kampf gege d FDLR schynt jetz au ne Befridig vu dr Oschtprovinze megli.

Bildig

Universitete

• Université de Bandundu Ville (UNIBAND)
• Université de Goma
• Université de Kinshasa
• Université de Lubumbashi (UNILU)
• Université Kongo
• Académie des Beaux-Arts, Kinshasa
• American University of Kinshasa
• Centre d'Études Égyptologiques C.A. Diop de l'INADEP, Kinshasa
• Centre interdisciplinaires pour l’éducation permanente (CIDEP)-Kinshasa
• École d'Informatique d'Électronique et d'Expertise comptable (EIECO)- Kinshasa
• Institut des bâtiments et des travaux publics (IBTP)-Kinshasa
• Institut facultaire des sciences de l'information et de la communication (IFASIC)-Kinshasa
• Institut supérieur des techniques appliquées (ISTA), Kinshasa
• Institut Supérieur des Techniques Médicales (ISTM/KIN), Kinshasa
• Institut Supérieur de Statistique de Kinshasa (I.S.S./KIN);
• Institut supérieur des arts et métiers (ISAM)-Kinshasa
• Institut supérieur pédagogique (ISP)-Kinshasa
• Facultés catholiques de Kinshasa (FACAKIN)
• Faculte de Theologie Evangelique de Boma (FACTEB), Boma, Kongo Centra|Boma
• Université de Kinshasa (UNIKIN),anciennement appelée 'Université Lovanium
• Institut superieur de techniques medical de Mbuji Mayi ( I.S.T.M Mbuji Mayi)-Mbuji Mayi
• Université américaine de Kinshasa ou Université franco-américaine de Kinshasa
• Université cardinal Malula-Kinshasa
• Université chrétienne de Kinshasa (UCKIN)
• Université centrale de Kinshasa
• Université Kinshasa Binza
• Université libre de Kinshasa (ULK)
• Université pédagogique nationale (UPN), ancien IPN, Kinshasa
• Université protestante du Congo (UPC), Kinshasa
• Université Simon Kimbangu, Kinshasa
• Université William Booth (UWB), Kinshasa
• Université de Bandundu (UB)- Kikwit
• Institut Africain d'Études Prospectives (INADEP), Kinshasa
• Institut Supérieur Pédagogique de Kikwit, Bandundu
• Institut Supérieur de Commerce, Bas-Congo,
• Institut Supérieur Pédagogique de Mbanza-Ngungu, Bas-Congo,
• Université Kongo, Bas-Congo,
• Université Kasa-Vubu, Bas-Congo,
• Institut superieur pédagogique (ISP)- Lubumbashi
• Institut Supérieur Pédagogique et Technique de Kinshasa (ISPT-KIN)
• Institut supérieur de statistique (ISS)- Lubumbashi
• ISEC, Lubumbashi
• ISTC, Lubumbashi
• Grand séminaire de Lubumbashi-Lubumbashi
• Université de Lubumbashi(UNILU), Lubumbashi
• Université de Kisangani, Kisangani
• Université catholique de Bukavu
• Université De Mbujimayi, Mbuji Mayi,
• Centre Universitaire Extension de Bunia (CUEB), Bunia
• Grand Séminaire de Bunia, Théologat St Cyprien (Bunia), Bunia
• Université Catholique de Bukavu(UCB)
• Institut Supérieur Pédagogique (ISP- Bukavu)
• Université Chrétienne Bilingue du Congo (UCBC)

Verwaltigsgliderig

In dr Demokratische Republik Kongo herrscht draditionäll e zäntralistischi Verwaltig. S Land isch in zeh Provinze un dr Hauptstadtdistrikt glideret. Di 2005 bschlosse Verfassig siht e Dezäntralisierig vor, wu di 11 Bietskerperschafte derby in 26 neji Provinze mit aigene Barlemänt solle ufdailt wäre. Die Verwaltigsreform hätt erscht 2011 sotte komplett umgsetzt wore syy. Im Jänner 2011 isch d Neiufdailig vum Land aber dur e Verfassigsänderig abgsait wore.

Die Tabälle git di derzytige Provinze vum Land mit Flechi un Yywohnerzahl aa. Kinshasa wird offiziäll Hauptstadtdistrikt un nit Provinz gnännt.

Provinze vu dr Demokratische Republik Kongo syt 1997

Nr.	Name	Hauptstadt	Flechi	Yywohner (2010)
1	Bandundu	Bandundu	295.658 km²	8.062.463
2	Bas-Congo	Matadi	053.920 km²	4.522.942
3	Équateur	Mbandaka	403.292 km²	7.501.902
4	Kasai-Occidental	Kananga	154.742 km²	5.366.068
5	Kasai-Oriental	Mbuji-Mayi	170.302 km²	6.556.917
6	Katanga	Lubumbashi	496.871 km²	5.608.683
7	Kinshasa	Kinshasa	009.965 km²	8.900.721
8	Maniema	Kindu	132.250 km²	2.049.300
9	Nord-Kivu	Goma	059.483 km²	5.767.945
10	Orientale	Kisangani	503.239 km²	8.197.975
11	Sud-Kivu	Bukavu	065.070 km²	4.614.768

Literatur

• Andrea Böhm: Gott und die Krokodile. Eine Reise durch den Kongo, Pantheon Verlag, München 2011 ISBN 978-3-570-55125-7
• De Witte, Ludo: Regierungsauftrag Mord: der Tod Lumumbas und die Kongo-Krise. Leipzig 2001. ISBN 3-931801-09-8.
• Dunn, Kevin C.: Imagining the Congo. The International Relations of Identity. Palgrave MacMillan, New York 2003, ISBN 978-1-4039-6160-0.
• Gondola, Ch. Didier: The history of Congo. Greenwood Press, Westport 2002, ISBN 978-0-313-31696-8 (z. T. online)
• Haskin, Jeanne M.: The Tragic State of the Congo. From Decolonization to Dictatorship. Algora Publishing, New York 2005, ISBN 978-0-87586-417-4.
• Hochschild, Adam: Schatten über dem Kongo – Die Geschichte eines fast vergessenen Menschheitsverbrechens. Reinbek 2002. ISBN 3-499-61312-3
• Johnson, Dominic: Kongo - Kriege, Korruption und die Kunst des Überlebens. Verlag Brandes & Apsel, 2., aktualisierte Auflage 2009 ISBN 978-3-86099-743-7
• Lara Jüssen: Kriegsökonomie in der Demokratischen Republik Kongo, Tectum Verlag, Marburg 2007 ISBN 978-3-8288-9327-6
• Kabanda, Medard Mpiana: Nichtregierungsorganisationen als Herz der Zivilgesellschaft und Säule der Demokratie in Zentralafrika? Verlag Dirk Koentopp, Osnabrück 2006, ISBN 978-3-938342-13-8.
• Kongo – Geschichte eines geschundenen Landes. In: „Weltmission Heute 55 – Länderheft“. Hamburg 2004.
• Lanotte, Olivier: Guerres Sans Frontières – République Démocratique du Congo. Brüssel 2003, ISBN 2-87027-835-7.
• Matthiesen, Kalala Ilunga: Die Demokratische Republik Kongo – Eine Analyse aus staatstheoretischer, verfassungsrechtlicher und völkerrechtlicher Sicht. Hamburg/Münster 2005, ISBN 3-8309-1459-8.
• Nzongola-Ntalaja, Georges: The Congo from Leopold to Kabila. A People’s History Palgrave MacMillan, New York 2002, ISBN 978-1-84277-053-5 (z. T. online)
• Renton, Dave; David Seddon; Leo Zeilig: The Congo: Plunder and Resistance. Palgrave Macmillan, New York 2007, ISBN 978-1-84277-485-4.
• Turner, Thomas: The Congo Wars: Conflict, Myth, and Reality. Zed Books, London/New York 2007, ISBN 978-1-84277-689-6 (z. T. online)
• Wegweiser zur Geschichte: Demokratische Republik Kongo. Im Auftrag des Militärgeschichtlichen Forschungsamtes hrsg. von Bernhard Chiari und Dieter H. Kollmer. 3. überarbeitete Auflage, Paderborn, München, Wien, Zürich 2008, 216 S., ISBN 978-3-506-75745-6, PDF, 4 MB.
• Wrong, Michaela: Auf den Spuren von Mr. Kurtz: Mobutus Aufstieg und Kongos Fall. Berlin 2002.

Weblink

 Commons: Demokratische Republik Kongo – Sammlig vo Multimediadateie

• Offizielle Websyte vum Bresidänt vu dr D.R. Kongo
• Länder- und Reiseinformationen vum dytsche Uuswärtige Amt
• Hintergrundmaterial un aktuelli Nochrichte us em Kongo
• UN-Mission in dr DR Kongo
• CIA World Factbook: Demokratische Republik Kongo (englisch)
• Kongo-Echo (Blog vum Dominic Johnson)

Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vu dere Version vum Artikel „Demokratische_Republik_Kongo“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.

Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vu dere Version vum Artikel „Geschichte_der_Demokratischen_Republik_Kongo“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.