Hochrhybahn
D Hochrhybahn isch è Ysebahnstrecki vo Basel uff Konschtanz. Sie isch vo dè Großherzoglich Badischi Staats-Ysebahne als Teil der Badischi Hauptbahn erbaut worre, un folget em Rhy uffwärts vo Monnem bis Konschtanz.
| Basel Bad Bf–Konschtanz | |
|---|---|
| Kursbuechstrecki (DB): | 730 Basel-Singen 720 Singen-Konstanz |
| Fahrblanfäld: | 763 |
| Stromsystem: | Schaffhuuse–Konschtanz: 15 kV 16,7 Hz ~ |
| Zweigleisigkeit: | Basel–Waldshuet Beringen–Konschtanz-Petershuuse |
| Bundesland (D): | Bade-Württeberg |
| Kantön (CH): | Basel-Stadt, Schaffhuuse, Thurgau |
| Betriebsschtelle un Strecke[1] | |
Hischtoriè Bearbeite
Vo Basel Badische Bahnhof bis Säckinge isch dè erschte Deil am 4. Februar 1856 eröffnet worre, scho am 30. Oktober 1856 isch Waldshuet erreicht worre. Denn hèt dè Witterbau gschtockt, abber ab em 15. Juni 1863 isch diè gsamti Bahn bis Konschtanz befahrbar gsy. Immerhin hét scho ab em 18. August 1859 è Verbindig zum Schwizerische Ysebahnnetz über dè Rhy gu Koblenz AG.
Die gesamt Bahn hèt de Badische Staatsbahn unterstande un ghört no hüt zu dè Dütsche Bahn, sell au uff schwizerischem Gebièt, wa durch en Staatsvotrag begründet isch. Dè Staatsvotrag us em Johr 1852 rumt dè Schwiz s Rècht y, selli uff schwizerischem Gebièt glegni Strecki noch Yhaltig vonnere füüfjöhrige Kündigungsfrischt zruckzkaufe. Obwoll diè Möglichkeit noch em Erschte Weltchrieg diskutiert worre isch, hèt mo sie niè umgsetzt. Im Zweite Weltchrieg isch dè grenzüberschrittende Vokehr stark ygeschränkt gsi, Transpört vo dè Wehrmacht hän d Schwiz nit passiere dürfe. 1944/45 hän noh vier Personezugpärli am Stuck zwische Basel Badischer Bahnhof un Singen (Hohentwiel) vokehrt. I dè Fahrplantabelle isch abber uusdrücklich vomerkt worre: „Durchreise durch den Kanton Schaffhausen nur mit Reisepass mit Ausnahmegenehmigung (Visum) gestattet.“ Zwische dèm 8. Juni 1945 un em 1. August 1953 sin diè dütsche Ysebahnaalage i dè Schwiz unter d Verwaltig vonnere Treuhandbehördè ko, wo dè Schwizer Bundesrot ygsetzt hät.
Uusbau vo dè Strèggi Bearbeite
Zweigleisigè Uusbau Bearbeite
Sit 1987 isch d Strèggi zum gröschtè Deil zweigleisig, nu dè Abschnitt zwischè Waldshuet un Beringe isch bis zuè dè Yfüürig vu dè Schaffuuser S-Baan eingleisig gsi. Sit 2015 drǜfft sèll nu nò uff dè Abschnitt Waldshuèt-Ärzingè zuè. Dè Abschnitt zwischè Laufèburg un Murg isch vor è baar Johr zweigleisig uusbaut worre.
Elegtrifizyrig Bearbeite
Nu zwische Schaffhuuse un Konschtanz isch sie elektrifiziert. È Elektrifizierig vo dè nit elektrifiziertè Reschtschtrecki zwische Basel (Badischè Bahnhof) un Schaffhuusè wörd vom Land Bade-Württemberg un vom Kanton Schaffhuuse aagschtrebt.[2] Bis hüt (Stand: Auguscht 2023) isch nu dè S-Bahn Schaffhuuse è Elektrifizierig vo dèm Abschnitt zwische Schaffhuuse un Ärzingè aagange.
Schaffuuser S-Baan Bearbeite
Am 5. Mai 2011 hän in Schaffhuuse diè ehmaligi Vokehrsminischterin vo Bade-Württeberg Tanja Gönner un dè Baudirektor vom Kanton Schaffhuuse Reto Dubach diè Planungsvoybarig für diè Elektrifizierig vo dè Hochrhybahn zwische Basel (Baddische Baanhof) un Schaffhuuse unterzeichnèt. Dodrin isch èn voschtärkt gränzübberschrittendè Ysebaavokeer ooni Umschtygè am gsamtè Gränzkorridor z Konschdanz, Schaffuusè, Waldshuèt un Basel, è blantes dichtes Fahrplanaagebot uff dè Hochrhyschtrèggi, d Voruussetzige für èn blante S-Bahn-Uusbau i dè Ballungsgebièt Basel un Züri – Schaffuusè sowiè d Höchi vo dè Planungskoschtè feschtghaalte worrè. Usserdèm söllet z Singè un Basel (Baddischè Baanhof) guèti Übbergangsmöglichkeitè zum Fèrnvokeer gschaffè wörre. Resuldat dèvu isch d Yfüürig vu dè Schaffuuser S-Baan uff èm Abschnitt Ärzingè-Schaffuusè-Thayngè im Johr 2015 gsi. Uff dè Hochrhybaan hèt d Schaffuuser S-Baan folgendes mit sich brocht :
- Neubau vum Haltepungt Bèringerfäld
- Umbau vum Baddischè Baanhof z Neuhuusè
- d Uffwärtig vu dè Station Härblingè
- Uusbau vum Thaynger Baanhof
- Zweigleisigè Uusbau Bhf. Ärzingè-Beringè Bad Bf
- Elegtrifizyrig vum Abschnitt Schaffuusè-Ärzingè
Lauchringer Vokeer Bearbeite
D Laag vum Bhf. Obberlauchringè, wo für dè Personèvokeer vo dè beidè Dörfer Obber- un Unterlauchringè zuèschtändig gsi isch, hèt vo Aafang aa èn fuulè Kompromiss dargschtellt. Spôtestens ab Aafang vo dè 1980er Johr isch d Bevölkerig vo Obber- un Unterlauchringè dütlich aagschtygè, well beidi sich zuè Woondörfer gwandlèt hèn. Im Gegèsatz zuè dè Linnièbüs vo dè SBG hèn abber d Züüg uff dè Hochrhybaan vum gschtigènè Passagyruffchò nit gnuèg brofityrt. Glöst worrè isch sèll Probleem mit èm neuè Hp Lauchringè Wescht, wo ab èm Johr 2005 [3]in Bedryb gnò worrè isch. Dèsèll Nammè isch au èn Kompromiss gsi, well eigèntlich nu Unterlauchringè vo dèm Hp brofityrt un d Station im nördlichè Unterlauchringè baut worrè isch, dè Bhf. Obberlauchringè dört schu in Bhf. Lauchringè umdauft gsi isch. Dè Obberlauchringer Baanhof isch bedryblich zuè dè Ändstation vo dè RB gu Waldshuèt worrè un s Gleis 2 z Obberlauchringè wörd sitdèm nu nò als Umfaar- odder Chrützungsgleis bruucht. Dè stillglaite Perron am Gleis 2 (un 3) hèt au dèzuè gfüürt, dass alli Züüg uff dè Wuètèdalbaan nǜmmi dè Bhf. Lauchringè, woll abber dè Hp Lauchringè-Wescht bediènèd.
Hütigè Betriäb Bearbeite
Während bis i d 90er Johr iè Schnell- un Eilzugvobindigè vo Basel reschpektiv Friburg bis noch Lindau un deilwys München beschtande hän, wörd diè Strecki hütt vo InterRegioExpress-Züg mit èm Laufwèg Basel-Singè bzw. Basel-Ulm bediènt. È Regionalbahn fahrt zwische Basel un Waldshuet im Stundetakt, woby diè meischtè Züg bis Lauchringe vokehrè düen. Zu dè Hauptvokehrszit wörd zwischè Basel un Waldshuet sogar èn Halbschtundetakt aabotè. Zwische Singen und Schaffhuuse vokehrè dagsüber mehreri Züg pro Stund, unter anderem è S22 vo dè S-Bahn Züri im Stundètakt. Diè Züg vo dè Schwarzwaldbahn vokehret zwische Singè un Konschtanz.
Vom Basagieruffkoa her unterdeilt sich diè Strecki i füüf vonènand unterschydlichi Abschnitt:
- Dè Abschnitt zwische Basel und Waldshuet, welle vo allem vo Pendler- un Zuebringervokehr i s industrièlle Ballungszentrum Basel prägt isch.
- Dè Abschnitt zwische Waldshuet un Erzingè isch vom Basagieruffkoa relativ schwach uusprägt. Mit em Bahnhof z Lauchringe beschtoht è Zue- un Uuschtygsschtell als Aabindig zue dè touristisch intressantè Sauschwänzlebahn.
- Dè im Kanton Schaffhuusè uff Schwizer Gebièt glegene Streckedeil Èrzingè-Schaffhuusè, wo vokehrlich è gwisses Eigèlebè führe duet, well er vom Netz vo dè SBB betryblich trennt un uff diè innerkantonalè Bedürfnis zuegschnittè isch. Um de Halbschtundètakt innerhalb vom Kanton Schaffhuusè yführè z könnè, wörd bis 2013 diè Strecki Erzingè - Beringè zweigleisig uusbaut, füüf Bahnübergäng, drei in Wilchingè un zwei z Nüüchilch, drunter dè bekannte S-förmige Bahnübergang Erle, wörret durch Unterführigè ersetzt.[4] I dè nägschstè Johr söll ußerdem d Strecki Erzingè - Schaffhuusè elektrifiziert wörrè. Z Thayngè söll èn neue Bahnhof entschtoh.
- Dè Abschnitt zwische Schaffhuuse un Singè, wo 1989 elektrifiziert worre isch un als Verbindigsglièd zwische dè Gäubahn un em Schwizer Streckenetz hochwertigè Fern- un Güeterzugvokehr z bewältigè hät.
- S Deilschtück zwischè Singè und Konschtanz. Im Nahvpkehr wörd desell Streckedeil vo dè dütschè Döchter vo dè SBB bediènt, im Regionalvokehr vo uss Karlsrueh kömmendè InterRegioExpress-Züg. Dè Bahnhof Konschtanz isch au Grenzbahnhof zu dè Schwiz.
-
Basel Badischè Baanhof
-
Baanhof Singè
-
EG vom Baanhof Lauchringè a dè Hochrhystreggi.
Literadur Bearbeite
- Rainer Gerber: 125 Jahre Basel-Waldshut: Jubiläum der Eisenbahn am Hochrhein, 1981, Eisenbahn-Kurier Verlag, Freiburg, 1981
- Hans Wolfgang Scharf: Die Eisenbahn am Hochrhein, Band 1: Von Basel zum Bodensee 1840–1939, Reihe: Südwestdeutsche Eisenbahngeschichte, Eisenbahn-Kurier Verlag, Freiburg, 1993.
- Hans Wolfgang Scharf: Die Eisenbahn am Hochrhein, Band 2: Von Basel zum Bodensee 1939–1992, Reihe: Südwestdeutsche Eisenbahngeschichte, Eisenbahn-Kurier Verlag, Freiburg, 1993
Weblinggs Bearbeite
- Bilder vo dè Tunnelportäl uff www.eisenbahn-tunnelportale.de von Lothar Brill
- Ysebahn-Einmaligkeite z Südbade: Hochrhybahn
Einzelnochwys Bearbeite
- ↑ Eisenbahnatlas Deutschland 2007/2008. 6. Auflage. Schweers+Wall, Aachen 2007, ISBN 978-3-89494-136-9.
- ↑ Wulf Rueskamp: Hochrheinbahn soll unter Strom – für 110 Millionen Euro. Badische Zeitung, 31. Juli 2009, abgruefen am 1. August 2009.
- ↑ https://www.lauchringen.de/php/gemeindeblatt/gemeindeblatt_35_24_04.pdf Yladig zuè dè Eröffnig vum Hp Lauchringè-Wescht
- ↑ http://www.klettgaumobil.ch
|
Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vum Artikel „Hochrheinbahn“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde. |