Obrigheim

Obrigheim (sidfränk. Owweringe) isch e Gmai im Necker-Odewald-Chrais z Bade-Wirttebärg. D Gmai het 5348 Yywohner (Stand: 31. Dezember 2022). Si ghert zur europäische Metropolregion Rhein-Neckar (bis 20. Mai 2003 Region Unterer Neckar un bis 31. Dezämber 2005 Region Rhein-Neckar-Odenwald). Hit chännt mer d Gmai vor allem dur s 2005 stillglait Chärnchraftwärch.

Wappe	Dütschlandcharte
	49.3522222222229.0927777777778147
Basisdate
Dialekt:	Oschtfränkisch
Hauptvariante:	Sidfränkisch
Bundesland:	Bade-Württebärg
Regierigsbezirk:	Charlsrue
Chreis:	Necker-Odewald-Chrais
Höchi:	147 m ü. NHN
Flächi:	24,3 km²
Iiwohner:	5348 (31. Dez. 2022)
Bevölkerigsdichti:	220 Iiwohner je km²
Poschtleitzahl:	74847
Vorwahle:	06261, 06262
Kfz-Chennzeiche:	MOS
Gmeischlüssel:	08 2 25 074
Gmeigliderig:	3 Ortsdail
Adress vo dr Gmeiverwaltig:	Hauptstraße 7 74847 Obrigheim
Webpräsenz:	www.obrigheim.de
Burgermeischter:	Achim Walter
Lag vo vo dr Gmei Obrigheim im Necker-Odewald-Chrais
Karte

Geografi

Obrigheim lyt an dr Burgestroß an dr Uuslaifer vum Odewald am Weschtstade vum Necker. D Gmai lyt im Naturpark Neckartal-Odewald. Dr Baan bstoht us 42,5 % Landwirtschaftsflechi, 39,1 % Wald, 14,5 % Sidligsflechi un 3,9 % sunschtiger Flechi.

Nochbergmaine sin Neckargerach un Binau im Norde, Mosbach im Oschte, Haßmersheim un Hüffenhardt im Side un Helmstadt-Bargen un Aglasterhausen im Weschte.

Gmaigliderig

Zue Obrigheim ghere d Ortsdail Asbach, Mörtelstein un Obrigheim. Zue Asbach ghere s glychnamig Dorf un d Hyyser Bahnstation Asbach, zue Mörtelstein ghere s glychnamig Dorf un s Huus Neckarhelde, zue Obrigheim ghere s glychnamig Dorf, dr Ort Neuburg un s Gheft Kirstetterhof. Uf em Baan vu Mörtelstein lyt d Wieschig Schollenrain.

Gschicht

Obrigheim isch anne 773 im Lorscher Codex zum erschte Mol gnännt wore as Ubarachheim. Mörtelstein isch um 1000 s erscht Mol gnännt wore, Asbach um 1100.

D Burg Obrigheim isch im Bsitz vu dr Herre vu Obrigheim gsii, wu me syt 1082 in Urkunde cha noowyse. Im Lauf vum 14. Jorhundert hän di rhynische Bfalzgrofe d Burg gchauft, unter anderem 1369 d Aadail vum Cuntze vu Obrigheim an dr „alte Burg“. Scho ab 1290 het s z Obrigheim e kurbfälzisch Amt gee. Uf em Karlsberg dr Necker uffezues hän d Bfalzgrofe Ändi 13. Jorhundert d Burg Landsehr böue, wu aber scho Mitti 14. Jorhundert wioder ufgee woren isch. Ab 1384 wird in dr Urkunde d Neuburg gnännt. Di „alt Burg“ isch no dr bfälzische Dailig 1410 no Wohnsitz vun eme bfalz-mosbachische Läächesmann gsii, aber um 1500 schließli ufgee wore. D Neuburg isch dergege in dr drei Jorhzundert druf als an bfälzischi Vasalle as Lääche vergee wore.

Wu d Kurpfalz anne 1803 im Rame vum Rychsdeputazionshauptschluss ufglest woren isch, sin d Derfer an s Firschtedum Leiningen chuu un 1806 schließli an s Großherzogdum Bade.

1862 isch d Odewaldbahn iber Obrigheim böue wore, en aigene Bahnhof het s Dorf ab 1891 ghaa. Ab 1847 het s e Gipsbärgwärch ghaa, 1888 het d Agse- un Fääderefabrik „Gebrüder Dörflinger“ vu Mannem im Ort e Wärch ufgmacht.

1968 isch ais vu dr erschte dytsche Chärnchraftwärch z Obrigheim in Bedriib gange, wu syt 2005 stillglait isch.

Yygmaindige

• 1. Jänner 1971: Mörtelstein
• 1. Jänner 1973: Asbach

• 
  Woobe vu Mörtelstein
• 
  Woobe vu Asbach

Religion

Syt dr Reformation isch Obrigheim evangelisch gsii. Näb dr ehmolige drei evangelische Chilchegmaine, wu syt 2006 ai Chilchegmai sin, git s hite au ne remisch-kadolischi Gmai im Ort.

Verwaltig

Obrigheim het mit dr Stadt Mosbach un dr Gmaine Elztal un Neckarzimmere e Verwaltigsgmaischaft veryybart.

Burgermaischter

• Roland Lauer: 1990 bis 2014
• Achim Walter: syt 2014

Partnergmaine

• Krško, Slowenie syt 1982
• Chantepie, Frankrych syt 1998

Kultur un Böuwärch

• Schloss Neuburg
• Evangelischi Friideschilche uf em Alte Berg. Vu dr Alte Burg git s nume no Stai in dr Stitzmuure vu dr Chilche
• Burg Landsehr, hite nume no ne Halsgrabe
• Kadolischi Chilche St. Laurentius (1832)
• Evangelischi Friideschilche Asbach
• Kadolischi Chilche Asbach (1890)
• Georgskapell Mörtelstein (1819 erneiert, Freske us em 15. Jh.)
• Rothuus Mörtelstein (1801)
• Schuelhuus Asbach (1839)
• Haimetmuseum Obrigheim

• 
  Schloss Neuburg
• 
  Friideschilche
• 
  St. Laurentius
• 
  Chriegerdänkmol
• 
  Schulhaus Asbach
• 
  Ev. Chilche Asbach
• 
  Gränzstai Asbach (1558)
• 
  Rothuus Mörtelstein

Dialäkt

Dr Dialäkt vu Obrigheim ghert zum Sidfränkisch.

Literatur

• Karl Wilhelm Bödecker: Ortsfamilienbuch Obrigheim. Leute und Familien in Obrigheim am Neckar, 1650–1915. Plaidt: Cardamina-Verlag 2014 (= Badische Ortssippenbücher 162)

Weblink

 Commons: Obrigheim (Baden) – Sammlig vo Multimediadateie

• Websyte vu Obrigheim