Chézard-Saint-Martin
Chézard-Saint-Martin (frankoprovenzalisch [tʃezaːr]-[a sɛː marˈtɛː]) isch es Dorf, und es isch früener e bolitischi Gmai vom Kanton Nöueburg gsi.
| Chézard-Saint-Martin | |
|---|---|
 | |
| Basisdatä | |
| Staat: | Schwiiz |
| Kanton: | Nöieburg (NE) |
| Bezirk: | Val-de-Ruz |
| Gmeind | Val-de-Ruz |
| PLZ | 2054 |
| Koordinate: | 560562 / 212826 |
| Höchi: | 764 m ü. M. |
| Flächi: | 13,05 km² |
| Iiwohner: | 1819 (31. Dezämber 2012)[1] |
| Website | www.chezard-saint-martin.ch |
| Charte | |
| BEMERKUNG_KARTE= | |
Zum 1. Jänner 2013 het si mit dr Gmaine Boudevilliers, Cernier, Coffrane, Dombresson, Engollon, Fenin-Vilars-Saules, Fontainemelon, Fontaines, Les Geneveys-sur-Coffrane, Les Hauts-Geneveys, Montmollin, Le Pâquier, Savagnier un Villiers zue dr neie Gmai Val-de-Ruz fusioniert.
Geografi
ändereChézard-Saint-Martin umfasst d Derfer Grand Chézard (771 m ü. M.), Petit Chézard (764 m ü. M.) un Saint-Martin (746 m ü. M.) am Fueß vum Mont d'Amin.
Dr Bann umfasst 56 Prozänt landwirtschaftligi Flechi, 39 Prozänt Wald un 5 Prozänt Sidligsflechi.
D Nochbergmaine vu Chézard-Saint-Martin sin früener gsii: Cernier, Engollon, Savagnier un Dombresson im Kanton Neuenburg sowie Sonvilier un Renan im Kanton Bärn.
Gschicht
ändereSaint-Martin isch zum erschte Mol gnännt wore anne 998 as Sancto Martino, Petit-Chézard anne 1143 as Esser un Grand-Chézard anne 1285 as Chesas.
Syt 1648 isch Nöueburg Firschtetum un ab 1707 dur Personalunion mit em Chenigrych Preuße verbunde gsii. Anne 1806 isch s Biet an Frankrych unter em Napoleon I. abdrätte wore. Im Zug vum Wiener Kongress isch s anne 1815 an d Schwyz chuu, doderby sin d Chenig vu Preuße aber bis zum Nöueburgerhandel 1857 au Firschte vu Nöueburg blibe.
Bevelkerig
ändereQuälle: Bundesamt für Statistik 2005[2]
| Johr | 1850 | 1860 | 1870 | 1880 | 1888 | 1900 | 1910 | 1920 |
| Yywohner | 777 | 828 | 886 | 903 | 966 | 1061 | 1097 | 1074 |
| Johr | 1930 | 1941 | 1950 | 1960 | 1970 | 1980 | 1990 | 2000 |
| Yywohner | 1042 | 920 | 974 | 952 | 1110 | 1165 | 1377 | 1601 |
Dr Uusländeraadail isch 2010 bi 1,4 Prozänt gläge.
Religion
ändere78 Prozänt vo dr Yywooner sin evangelisch-reformiert, 3,7 Prozänt sin römisch-katholisch (Stand 2000).
Bolitik
ändereBi dr Nationalrootswahle 2011 het s des Ergebnis gee: BDP 0,0 %, CVP 7,2 %, FDP 34,9 %, Grüeni 14,6 %, PdA 0,4 %, SP 15,8 %, SVP 16,6 %.
Wirtschaft
ändereChézard und Saint-Martin sin früener Puuredörfer gsi. Sid em 19. Joorhundert het’s dört au chly Uhreinduschtry.
Sproch un Dialäkt
ändereBi dr Volkszellig 2000 hän vu dr 1601 Yywohner 94,5 Prozänt Franzesisch as Hauptsproch aagee, 3,7 Prozänt Dytsch, 0,5 % Italienisch un 1,3 Prozänt anderi Sproche.
Dr alt frankoprovenzalisch Patois isch wahrschyns Ändi 19./Aafangs 20. Jh. uusgstorbe. Ergebnis us dr Volkszellige vu 1990 un 2000, wu zum Dail Lyt Patois as Sproch aagchryzlet hän, gälte in dr Sprochwisseschaft as Artefakt un hän ihre Ursprung ender in statistische Fähler oder ass d Lyt unter „Patois“ ihr Regionalfranzesisch verstehn[3][4]
Literatur
ändere- Maurice Evard: Chézard-Saint-Martin. In: Historisches Lexikon vo dr Schwiiz.
Weblink
ändere
Commons: Chézard-Saint-Martin – Sammlig vo MultimediadateieFueßnote
ändere- ↑ Bilanz der ständigen Wohnbevölkerung nach Bezirken und Gemeinden uf bfs.admin.ch (Bundesamt för Statistik)
- ↑ Bundesamt für Statistik: Eidgenössische Volkszählung 2000: Bevölkerungsentwicklung der Gemeinden 1850–2000. Bern 2005 (Online uf bfs.admin.ch (Site cha nüme abgrüeft wärde; Suche im Webarchiv) , Date im Aahang (Site cha nüme abgrüeft wärde; Suche im Webarchiv) )
- ↑ Andres Kristol: Que reste-t-il des dialectes gallo-romans de Suisse romande?. In: Jean-Michel Eloy (Hg.).: Evaluer la vitalité. Variétés d’oïl et autres langues. Université de Picardie / Centre d’Etudes Picardes, Amiens 1998, S. 101–114
- ↑ Pierre Knecht: Die französischsprachige Schweiz. In: Hans Bickel, Robert Schläpfer (Hg.): Die viersprachige Schweiz. Sauerländer, Aarau/Frankfurt/Salzburg 2000, S. 139–176
