Cortaillod (frankoprovenzalisch [kɔrtaˈjo], elter [kɔrtaʎu]) isch e Gmai vom Kanton Nöieburg.

Cortaillod
Wappe vo Cortaillod
Wappe vo Cortaillod
Basisdate
Staat: Schwiiz
Kanton: Nöieburg (NE)
Bezirk: (Dr Kanton Nöieburg kännt sit 2018 kä Bezirk me.)
BFS-Nr.: 6408i1f3f4
Poschtleitzahl: 2016
UN/LOCODE: CH CRT
Koordinate: 554973 / 199340Koordinate: 46° 56′ 37″ N, 6° 50′ 50″ O; CH1903: 554973 / 199340
Höchi: 484 m ü. M.
Flächi: 3.67 km²
Iiwohner: 4705 (31. Dezämber 2021)[1]
Website: cortaillod.ne.ch
Cortaillod im Winter iber em Nöieburgersee
Cortaillod im Winter iber em Nöieburgersee

Cortaillod im Winter iber em Nöieburgersee

Charte
Charte vo CortaillodNöieburgerseeBielerseeMurteseeFrankriichKanton BärnKanton BärnKanton BärnKanton FriburgKanton FriburgKanton JuraKanton WaadtKanton WaadtKanton WaadtBoudryLa BrévineBrot-PlambozLe Cerneux-PéquignotLa Chaux-de-FondsLa Chaux-du-MilieuCorcelles-CormondrècheCornauxCortaillodLa Côte-aux-FéesCressier NEEngesLa Grande BérocheHauterive NELe LanderonLignières NELe LocleLes BrenetsMilvignesNeuenburg NEPeseux NELes PlanchettesLes Ponts-de-MartelRochefort NELa SagneSaint-Blaise NELa Tène NEValanginVal-de-Ruz NEVal-de-Travers NELes Verrières
Charte vo Cortaillod
w

Geografi ändere

Cortaillod lyt am gääche Stade iber em Nöieburgersee. Zue dr Gmai ghere s glychnamig Dorf un d Wyler Bas-de-Sachet (439 m ü. M.) un Petit Cortaillod (433 m ü. M.).

Dr Gmeindbann umfasst 53  Prozänt landwirtschaftligi Flechi, 12  Prozänt Wald, 34  Prozänt Sidligsflechi un ei  Prozänt sunschtigi Flechi.

D Nochbergmaine vu Cortaillod sin La Grande Béroche un Boudry.

Gschicht ändere

Vo Cortaillod het en grossi alti, urgschichtlechi Kulturgruppe der Name: d Cortaillod-Kultur, wo vor öppe sächstuusig Joor im Schwiizer Middelland wyt verbreitet gsi isch. Das chunt dervo, wil me am Nöieburgersee ebe bi Cortaillod es Dorf us dere Zyt gfunde het.

S nöie Dorf Cortaillod isch zum erschte Mol gnännt wore anne 1311 as Cortaillot.

Syt 1648 isch Nöieburg Firschtetum un ab 1707 dur Personalunion mit em Chenigrych Preuße verbunde gsii. Anne 1806 isch s Biet an Frankrych unter em Napoleon I. abdrätte wore. Im Zug vum Wiener Kongress isch s anne 1815 an d Schwyz chuu, doderby sin d Chenig vu Preuße aber bis zum Nöiueburgerhandel 1857 au Firschte vu Nöieburg blibe.

Bevelkerig ändere

Quälle: Bundesamt für Statistik 2005[2]

Johr 1850 1860 1870 1880 1888 1900 1910 1920
Yywohner 1110 1184 1218 1286 1291 1299 1202 1250
Johr 1930 1941 1950 1960 1970 1980 1990 2000
Yywohner 1309 1361 1561 1768 3063 3603 4119 4373

Dr Uusländeraadail isch 2010 bi 19,7 Prozänt gläge.

Religion ändere

39,8  Prozänt vo dr Yywooner sin evangelisch-reformiert, 32,7  Prozänt sin römisch-katholisch (Stand 2000).

Bolitik ändere

Bi dr Nationalrootswahle 2011 het s des Ergebnis gee: BDP 0,7 %, CVP 4,4 %, FDP 37,6 %, Grüeni 8,9 %, PdA 1,5 %, SP 25,5 %, SVP 15,7 %.

Wirtschaft ändere

Der Bärghang iberem See isch guet füre Wybou. Uf em Platoo wyter obe tuet me z Acher fahre.

Sid im 19. Joorhundert het’s Induschtry i der Gmeind. E ganz e berüempti Fabrigg isch die vo de Kabelwärch Cortaillod, wo hüt zum internazionale Konzärn Nexans ghört.

Sproch un Dialäkt ändere

Bi dr Volkszellig 2000 hän vu dr 4373 Yywohner 84,7 Prozänt Franzesisch as Hauptsproch aagee, 4,3 Prozänt Dytsch, 3,7 Prozänt Italienisch un 7,3 Prozänt anderi Sproche.

Dr alt frankoprovenzalisch Patois isch wahrschyns Ändi 19./Aafangs 20. Jh. uusgstorbe. Ergebnis us dr Volkszellige vu 1990 un 2000, wu zum Dail Lyt Patois as Sproch aagchryzlet hän, gälte in dr Sprochwisseschaft as Artefakt un hän ihre Ursprung ender in statistische Fähler oder ass d Lyt unter „Patois“ ihr Regionalfranzesisch verstehn[3][4]

Lyt ändere

  • Céline Vara (* 1984), Bolitikeri (GPS), ufgwachse z Cortaillod

Literatur ändere

Weblink ändere

  Commons: Cortaillod – Sammlig vo Multimediadateie

Fueßnote ändere

  1. Ständige Wohnbevölkerung nach Staatsangehörigkeitskategorie, Geschlecht und Gemeinde, definitive Jahresergebnisse, 2021. Bei späteren Gemeindefusionen Einwohnerzahlen aufgrund Stand 2021 zusammengefasst. Abruf am 13. März 2023
  2. Bundesamt für Statistik: Eidgenössische Volkszählung 2000: Bevölkerungsentwicklung der Gemeinden 1850–2000. Bern 2005 (Online uf bfs.admin.ch (Site cha nüme abgrüeft wärde; Suche im Webarchiv)[1] [2] Vorlage:Toter Link/www.bfs.admin.ch, Date im Aahang (Site cha nüme abgrüeft wärde; Suche im Webarchiv)[3] [4] Vorlage:Toter Link/www.bfs.admin.ch)
  3. Andres Kristol: Que reste-t-il des dialectes gallo-romans de Suisse romande?. In: Jean-Michel Eloy (Hg.).: Evaluer la vitalité. Variétés d’oïl et autres langues. Université de Picardie / Centre d’Etudes Picardes, Amiens 1998, S. 101–114
  4. Pierre Knecht: Die französischsprachige Schweiz. In: Hans Bickel, Robert Schläpfer (Hg.): Die viersprachige Schweiz. Sauerländer, Aarau/Frankfurt/Salzburg 2000, S. 139–176