Fresens
Fresens (frankoprovenzalisch [frəzˈɛ̃]) isch es Dorf im Kanton Nöueburg.
Fresens | |
---|---|
Basisdate | |
Staat: | Schwiiz |
Kanton: | Nöieburg (NE) |
Bezirk: | (Dr Kanton Nöieburg kännt sit 2018 kä Bezirk me.) |
BFS-Nr.: | 6409 |
Poschtleitzahl: | 2027 |
Koordinate: | 547413 / 193473 |
Höchi: | 620 m ü. M. |
Flächi: | 1.58 km² |
Iiwohner: | Expression-Fähler: Nit erwartete Operator: <Ungültiger Metadaten-Schlüssel 6409 (31. Dezämber 2022)[1]
|
Charte | |
Geografi
ändereEs lyt i der Gmeind La Grande Béroche, wo am 1. Jänner 2018 entstanden isch. Vorhär isch Fresens en eigeni Gmeind gsi, wo früener no im Bezirk Boudry glägen isch. Dr ehemolig gmeindbann het 81 Prozänt landwirtschaftligi Flechi, 8 Prozänt Wald und 11 Prozänt Sidligsflechi umfasst.
Nochbergmaine vu Fresens sin gsi: Montalchez, Saint-Aubin-Sauges un Vaumarcus im Kanton Neueburg sowie Mutrux un Provence im Kanton Waadt.
Gschicht
ändereFresens isch zum erschte Mol gnännt wore anne 1265 as Hiremanz dit de Fressen (1290 Fresain, 1340 villa de Fressens).
Syt 1648 isch Nöueburg Firschtetum un ab 1707 dur Personalunion mit em Chenigrych Preuße verbunde gsii. Anne 1806 isch s Biet an Frankrych unter em Napoleon I. abdrätte wore. Im Zug vum Wiener Kongress isch s anne 1815 an d Schwyz chuu, doderby sin d Chenig vu Preuße aber bis zum Nöueburgerhandel 1857 au Firschte vu Nöueburg blibe.
Bevelkerig
ändereQuälle: Bundesamt für Statistik 2005[2]
Johr | 1850 | 1860 | 1870 | 1880 | 1888 | 1900 | 1910 | 1920 |
Yywohner | 193 | 224 | 233 | 234 | 215 | 175 | 137 | 142 |
Johr | 1930 | 1941 | 1950 | 1960 | 1970 | 1980 | 1990 | 2000 |
Yywohner | 145 | 120 | 147 | 134 | 128 | 142 | 183 | 218 |
Dr Uusländeraadail isch 2010 bi 3,7 Prozänt gläge.
Religion
ändere27,5 Prozänt vo dr Yywooner sin evangelisch-reformiert, 54,6 Prozänt sin römisch-katholisch (Stand 2000).
Bolitik
ändereBi dr Nationalrootswahle 2011 het s des Ergebnis gee: BDP 1,1 %, CVP 0,4 %, FDP 35,8 %, Grüeni 16,0 %, PdA 0,9 %, SP 8,2 %, SVP 28,1 %.
Wirtschaft
ändereFresens isch es Puuredorf, und es het es baar Gwärbbetriib.
Sproch un Dialäkt
ändereBi dr Volkszellig 2000 hän vu dr 218 Yywohner 95,8 Prozänt Franzesisch as Hauptsproch aagee, 2,6 Prozänt Dytsch un 1,6 % anderi Sproche.
Dr alt frankoprovenzalisch Patois isch wahrschyns Ändi 19./Aafangs 20. Jh. uusgstorbe. Ergebnis us dr Volkszellige vu 1990 un 2000, wu zum Dail Lyt Patois as Sproch aagchryzlet hän, gälte in dr Sprochwisseschaft as Artefakt un hän ihre Ursprung ender in statistische Fähler oder ass d Lyt unter „Patois“ ihr Regionalfranzesisch verstehn[3][4]
Literatur
ändere- Olivier Girardbille: Fresens. In: Historisches Lexikon vo dr Schwiiz.
Weblink
ändereFueßnote
ändere- ↑ Ständige Wohnbevölkerung nach Staatsangehörigkeitskategorie, Geschlecht und Gemeinde, definitive Jahresergebnisse, 2022. Bei späteren Gemeindefusionen Einwohnerzahlen aufgrund Stand 2022 zusammengefasst. Abruf am 5. September 2023
- ↑ Bundesamt für Statistik: Eidgenössische Volkszählung 2000: Bevölkerungsentwicklung der Gemeinden 1850–2000. Bern 2005 (Online uf bfs.admin.ch (Site cha nüme abgrüeft wärde; Suche im Webarchiv) , Date im Aahang (Site cha nüme abgrüeft wärde; Suche im Webarchiv) )
- ↑ Andres Kristol: Que reste-t-il des dialectes gallo-romans de Suisse romande?. In: Jean-Michel Eloy (Hg.).: Evaluer la vitalité. Variétés d’oïl et autres langues. Université de Picardie / Centre d’Etudes Picardes, Amiens 1998, S. 101–114
- ↑ Pierre Knecht: Die französischsprachige Schweiz. In: Hans Bickel, Robert Schläpfer (Hg.): Die viersprachige Schweiz. Sauerländer, Aarau/Frankfurt/Salzburg 2000, S. 139–176