Cornaux

Curnau, uf Französisch Cornaux und im Patois [kɔrˈno], isch e Gmai vom Kanton Nöieburg.

Cornaux
Wappe vo Cornaux
Basisdate
Staat:	Schwiiz
Kanton:	Nöieburg (NE)
Bezirk:	(Dr Kanton Nöieburg kännt sit 2018 kä Bezirk me.)
BFS-Nr.:	6451i1f3f4
Poschtleitzahl:	2087
Koordinate:	568142 / 20984747.0388917.019449440
Höchi:	440 m ü. M.
Flächi:	4.72 km²
Iiwohner:	1635 (31. Dezämber 2022)
Website:	cornaux.ch
Charte
Charte vo Cornaux ww

Geografi

Cornaux isch e Dorf am Fueß vum Jura. Es lyt i der Nechi vom Fluss Zyl, hüt em Zylkanal, zwischen em Nöieburgersee un em Bielersee.

Dr Bann umfasst 46 Prozänt landwirtschaftligi Flechi, 22 Prozänt Wald un 32 Prozänt Sidligsflechi.

D Nochbergmaine sin Cressier im Nordoschte, Saint-Blaise im Weschten un La Tène im Siden. Änet em Zylkanal isch d Bärner Gmei Gals.

Gschicht

Bi Curnau het me än bedüütendi archäologischi Fundstell vo der iisezitleche Latène-Kultur gfunde. Es het dört dozmol en Brugg us Holz über d Zyl gha.

S Dorf Cornaux isch zum erschte Mol gnännt wore anne 1212 as Curnaul.

Syt 1648 isch Nöieburg Firschtetum un ab 1707 dur Personalunion mit em Chenigrych Preuße verbunde gsii. Anne 1806 isch s Biet an Frankrych unter em Napoleon I. abdrätte wore. Im Zug vum Wiener Kongress isch s anne 1815 an d Schwyz chuu, doderby sin d Chenig vu Preuße aber bis zum Nöieburgerhandel 1857 au Firschte vu Nöieburg blibe.

Bi der Zwöite Juragwässerkorrekzion isch d Zyl uusbaggeret und zum grössere Zylkanal gmacht worde.

Bis Änds 2017 isch Curnau im Bezirk Nöieburg gsi; dänn het der Kanton d Bezirk ufghobe, und sider sind d Gmeinde diräkt under de Nöieburger Kantonsbehörde.

Bevelkerig

Quälle: Bundesamt für Statistik 2005

Johr	1850	1860	1870	1880	1888	1900	1910	1920
Yywohner	459	469	386	401	469	522	514	464
Johr	1930	1941	1950	1960	1970	1980	1990	2000
Yywohner	460	402	405	521	1112	1255	1545	1473

Dr Uusländeraadail isch 2010 bi 10,3 Prozänt gläge.

Religion

49,3 Prozänt vo dr Yywooner sin evangelisch-reformiert, 17,7 Prozänt sin römisch-katholisch (Stand 2000).

Bolitik

Bi dr Nationalrootswahle 2011 het s des Ergebnis gee: BDP 2,5 %, CVP 2,8 %, FDP 32,5 %, Grüeni 19,3 %, PdA 1,9 %, SP 16,3 %, SVP 20,6 %.

Dr Gmaindsbresidänti isch d Isabelle Weber, PLR / FDP (Stand 2017).

Wirtschaft

Z Curnau isch de Räbbou wichtig.

E Deil vu der grosse Ölraffineri vo Cressier isch uf em Bode vo Cornau. D Gmeind het e Zimäntfabrigg und grossi Chiisgruebe.

Am Zylkanal isch e Fabrigghafe.

Sproch un Dialäkt

Bi dr Volkszellig 2000 hän vu dr 1473 Yywohner 87,7 % Franzesisch as Hauptsproch aagee, 5,4 % Dytsch, 0,9 % Italienisch un 5,9 % anderi Sproche.

Dr alt frankoprovenzalisch Patois isch wahrschyns Ändi 19./Aafangs 20. Jh. uusgstorbe. Ergebnis us dr Volkszellige vu 1990 un 2000, wu zum Dail Lyt Patois as Sproch aagchryzlet hän, gälte in dr Sprochwisseschaft as Artefakt un hän ihre Ursprung ender in statistische Fähler oder ass d Lyt unter „Patois“ ihr Regionalfranzesisch verstehn.

Literatur

• Michel Egloff, Olivier Girardbille: Cornaux. In: Historisches Lexikon vo dr Schwiiz.

Weblink

 Commons: Cornaux – Sammlig vo Multimediadateie

• Website vo der Gmai Curnau