Lischtè vo dè Rhybruggènè


D Lischtè vo dè Rhybruggènè git d Bruggènè a, wo dè Rhy und sini verzweigte Ärm im Rhydelta übberquered.

Kartè vom Rhy

D Sortyrig erfolgt em Fluss no nidsi, sowit mò s kennt, suscht alphabetisch.

Alperhy ändere

 
Di nöi Schrägseilbrugg bi Diepoldsau, mit de alte Stahlfachwärkbrugg, wo underdesse abbroche worde isch.

Im Rhydal, am Vorder- un am Hinterrhy gits vili Bruggene, drunter au söttigi, wo architektonisch odder ingenieurtechnisch intressant sin, wi zum Byschspill:

Di erschte Bruggènè vom Rhy ganz obe noch de Kwelle sind am Vorderrhy d Brugg vo der Alpstrooss under am Tomasee i der Bündner Gmeind Tavetsch und am Hinderrhy d Brugg bim Milidäärgländ i der Gmeind Hinderrhy.

E ganzi Grubbe vo Bruggene für Auto, Ysebaan und Fuessgänger gits bi Bonaduz und Rychenau.

Seerhy ändere

 
(Aalti) Konschtanzer Rhybrugg

Konschtanz ändere

  • (Aalti) Konschtanzer Rhybrugg (Konzylschtrõß) Dõ fangt d Rhykilometryrig aa („Kilometer 0“).
  • sognannti „Faarradbrugg“, è Fuèßgänger- un Faarradbrugg am Seerhy, wo d FH Konschtanz mit èm Konschtanzer Induschtrygebièt bim Unterlohn vobiendet
  • Schänzlebrücke, B 33 (urschprünglich als Autobaanbrugg blaant, abber lang nu für dè lokale Vokeer vu Konschtanz-Paradys un èm Konschtanzer Induschtrygebièt bruucht, hüt Vobindung zu dè Schwizer A7)

Hochrhy ändere

Stei am Rhy ändere

 
Rhybrugg Stei am Rhy

Hemishoffè ändere

Gailingè am Hochrhy – Dièssèhoffè ändere

 
D Holzbrugg übber dè Rhy bi Dièssèhoffè

Schaffhuusè ändere

 
D Schrägseilbrugg a dè A4

Neuhuusè am Rhyfall ändere

Rhynau ändere

Rüèdlingè ändere

Eglisau ändere

 
Rhybruggènè bi Eglisau

Rhysfäldè ↔ Herdèrè ändere

Hoètengè ↔ Kaiserschtuèl ändere

Quervobindig zwûschè dè Kantonsschtrõß 7 (Kanton Züri) un dè Landesschtrõß 161 (Baddè-Württèbärg)

Mellikè ↔ Reckingè ändere

Nu mit Uuswys un zollfreiè Warè erlaubt.

Küssabärg ↔ Zurzi ändere

Choblez ↔ Waldshuèt ändere

 
Bruggènè z Choblez

Albrugger Inslè ändere

Inslè zwûschè èm Rhy un èm Wärchkanal vom Chraftwärch Albrugg-Dogèrè:am dütschè Ufer vom Hochrhy, gèrn bruucht vo dè Grènzgänger, wo im KKW Leibschtadt schaffed.

  • Drei Bruggènè für Fuèßgänger un Radfaarer übber dè Wärchkanal, unterschti gòt übber s Chraftwärch.
  • Zwei Bruggènè für Fuèßgänger un Radfaarer übber dè Rhy, obberè gòt übber s Weer.

Laufèburg ändere

  • D Hochrhybrugg bi Laufèburg, d Vobindig zwûschè dè B 34 un dè aargauischè Hochrhyschtrõß ; bim Bau hèt mò mit unterschidlichem Normalnull falsch vomèssè.
  • D Laufèbrugg, mittlerwyl für Kraftfaarzüüg gschpèrrt, vobindet d Altschädt vom badischè un aargauischè Laufèburg.

Säckingè ändere

 
Holzbrugg vo Säckingè – Stei

Rhyfäldè ändere

Augscht ändere

Basel ändere

 
Mittleri Brugg

Luèg au: Basler Rhybruggènè

Obberrhy ändere

Hüningè ↔ Wyl ändere

 
Dreiländerbrugg Wyl am Rhy
  • Dreiländerbrugg: wältwit längschti freidrägendi Rad- un Fuèßgängerbrugg zwûschè Wyl am Rhy-Fridlingè z Südbaddè un èm französischè Hüningè im Elsass mit Bligg uff Basel (CH), vom franko-öschterrychischè Architektè Dietmar Feichtinger.
  • Schiffbrugg Hüningè–Wyl, vo 1872 bis 1944.
  • Palmrainbrugg bi Wyl am Rhy, vo 1878 bis 1937 Ysèbaabrugg, Strǒßèbrugg sit 1979 (B 532)
  • Brugg uff d Rhyinslè (K6326, Rhystrõß)

Südlichi badisch-elsässischi Gränz ändere

Strǒßburg ↔ Keel ändere

 
Zwei-Ufer-Passerèllè
 
Rhybruggènè Maximiliansau/Karlsruè
 
Kurt-Schumacher-Brugg z Monnèm
 
Nibelungèbrugg z Worms
 
Theodor-Heuss-Brugg zwûschè Mainz un Wysbaddè

Nördlichi badisch-elsässischi Gränz ändere

Karlsruhe ↔ Wörth am Rhy ändere

Germersheim ändere

Speyer ändere

Monnèm ↔ Ludwigshaffè ändere

Worms ändere

Mainz ändere

Mittelrhy ändere

 
Koblenzer Südbrugg
 
Pfaffèdorfer Brugg
 
Raiffysèbrugg
 
Kennedybrugg z Bonn

Bingè ↔ Rüèdesheim ändere

St. Goar ↔ St. Goarshuusè ändere

Koblènz ändere

Nidderwerth ↔ Vallendar ändere

Koblènz ↔ Bendorf ändere

Urmitz ↔ Neuwyd ändere

Weißèthurm ↔ Neuwyd ändere

Remagè ↔ Erpel ändere

Bonn ändere

Nidderrhy ändere

Köln ändere

 
Hohèzollèrèbrugg z Köln
 
Nõch dè Sprengig durch d Weermacht 1945
Köln
Köln ↔ Leverkusè

Düsseldorf ändere

Düsseldorf ↔ Neuss
Düsseldorf
Düsseldorf ↔ Meerbusch

Krefäld ändere

Krefäld-Ürdingè ↔ Dûûsburg-Mündelheim

Dûûsburg ändere

 
Fridrich-Ebert-Brugg
 
Beeckerwerther Brugg
 
Neuenkamper Brugg
Dûûsburg

Wesèl ändere

  • Nidderrhybrugg Wesèl (baut 1917, kabutt gmacht 1945, 1945–1950 Behelfsbrugg; neu uff aaltè Pfyler (1917) 1950, Neubau 2009, im Momènt (Oktober 2013) stônn no d Pfyler vo dè Rhybabèbrugg vo 1917 bzw. iri Nõchfolgebautè un dè Neubau vo 2009)
  • Ysèbaabrugg Wesèl (baut 1872–1874 für d Hamburg-Venloer Baan, am 10. März 1945 als letschti Rhybrugg in dütscher Hand bim Rüggzùg vo dè Weermacht gschprèngt)

Graad im Berych Wesèl un Rees sin 1945 è großi Aazaal vo Behelfsbruggènè entschtandè, welli vom britischè, kanadischè un US-amrikanischè Pionyr baut worrè sin. Selli deils seer unterschydlichè Bruggènè (vo Boots- bis hy zuè Bailey-Bruggè) sin wòòrend dè Operation Plunder un denõch als Nachschubroutè für diè alliyrtè Armeè vowendet worrè.

Rees ändere

Emmerich ändere

WaalMerwedeNoordNieuwe Maas ändere

 
Waalbrugg bi Nimwääg
 
Ysèbaabrugg bi Nimwääg

Nimwääg ändere

 
Tacitusbrugg

Beuningè ändere

 
Prinz-Willem-Alexander-Brugg

Neder-Betuwe ändere

 
V.l.n.r.: Dr.-W.-Hupkes-Brugg, Bommelse Brugg (abgrissè), Martinus-Nijhoff-Brugg

Zaltbommel ändere

Gorinchem ändere

 
Baanhoekbrugg, 2011

Slydrècht ändere

 
Merwedebrugg Papendrècht, 2010

Papendrècht ändere

Alblasserdam ändere

 
Van Brienenoordbrug
 
Willemsbrugg, 2007
 
Erasmusbrugg

Rotterdam ändere

NederrijnLek ändere

 
John-Froscht-Brugg
 
Ysèbaabrugg bi Arnheim

Arnheim ändere

Renkum ändere

  • Autobaanbrugg a dè A50 (baut 1966/1972)

Rhenen ändere

  • Ysèbaabrugg vo dè Baanschtreggi Keschterè-Amersfoort (baut 1879, kaputt gmacht, Neubau 1940 un erneut kabutt gmacht 1944, Neubau in chly)
  • Strõßèbrugg a dè N233 (baut 1955/1957)
 
Kuileburgse Ysèbaabrugg

Culemborg ändere

 
Lekbrugg bi dè A27

Vianen ändere

  • Lekbrugg a dè A27 (baut 1975/1981)
  • Aalti Lekbrugg a dè A2 (baut 1936, kabutt gmacht im Zweitè Wältchrièg, Neubau 1948/1949)
  • Jan-Blankè-Brugg a dè A2 (baut 1999/2005)

IJssel ändere

 
Weschtervoorter Brugg

Arnheim ändere

Doesburg ändere

  • Ijsselbrugg a dè N317
 
IJsselbrugg z Zutphen

Zutphen ändere

 
Wilhelminabrugg

Deventer ändere

  • IJsselbrugg a dè A1 (baut 1972)
  • Schiffbrugg Deventer (sit ca. 1600, abgrissè 1943)
  • Wilhelminabrugg (baut 1939/1943, kabutt gmacht 1945, Neubau 1948)
  • IJsselbrugg a dè Baanschtreggi Apeldoorn-Deventer (baut 1886/1887, kabutt gmacht 1940 un 1945, Neubau 1946 un 1982)

Zwolle ändere

 
Aalti Ysèbaabrugg bi Zwolle (abgrissè 2011)
 
IJsselbrugg bi Zwolle
  • Eisenbahnbrücke Zwolle der Baanschtreggi Utrecht-Kampè (baut 1864, Neubau 1930er Johr, abgrissè 2011)
  • IJsselbrugg Zwolle (baut 1930, kabutt gmacht 1940/1945, Neubau 1947)
  • Neui IJsselbrugg Zwolle (A28, baut 1968/1970)

Kampè ändere

  • Molèbrugg a dè N764 (baut 1983)
  • Stadtbrugg Kampè (baut 1448, Neubau 2001)
  • Eilandbrugg a dè N50 (baut 2003)

Oude Maas ändere

DordrèchtZwijndrècht ändere

Rotterdam ändere

  • Spijkenisser Brugg
  • Botlek-Brugg (Kombinyrti Strõßè- un Ysèbaabrugg)

Hollands Diep ändere

Moerdijk ändere

  • Ysèbaabrugg, (baut 1872, kabutt gmacht 1945, Neubau 1947 un 1956)
  • Ysèbaabrugg (Hochgschwindigkeitslinniè Amschterdam-Paris, Neubau 2006)
  • Ysèbaabrugg (A16), (baut 1936, kabutt gmacht 1945, Neubau 1946 un 1978)

Cromstrijen ändere

  • Haringvliet-Brugg (A29), (baut 1964)

Pontonbruggènè ändere

Wôôrend dè Koalitionschrièg hèt è preußischs Heer unter Kommando vom Oberst Szekely bi Kaub dè Rhy mithilf von èrè Pontonbrugg übberquert. D Stell isch au gwäält worrè, well dè Pfalzgrõfèschtei èn zuèsätzlichè Stützpunkt im Rhy botè hèt.

A dè glychè Stell hèt zum Johreswechsel 1813/1814 diè Schlesischi Armee unter m Kommando vom Feldmarschall Blücher dört übber (Details luèg au Im Blücher sin Rhyübbergang bi Kaub). Russischi Pionyr hèn dõdezuè è Brugg uss Lynwandpontons baut.

Pontonbruggènè im Zweitè Wältchrièg ändere

 
Gschprengti Rhybrugg bi Speyer (Salierbrugg), denebbè schwimmendi Ersatzbrugg, Bligg vo dè badischè Rhysitè, Mai 1945

Im Früèling 1945 hèn diè Weschtalliyrtè einigi Pontonbruggènè übber dè Rhy baut. Nu so hèn si schwèrs Matriaal übber dè Fluss schaffè chönn!, denn d Weermacht hèt diè meischtè Bruggènè gschprengt gha un diè meischtè Fäärè unbruuchbar gmacht.

Jeddi vo dè alliyrtè Army Groups hèt Blään für dè Rhyübbergang gschmièdet. D Blään vo dè SHAEF (Supreme Headquarters Allied Expeditionary Force) hèn sich zunägscht uff dè Nidderrhy konzentryrt, wo Truppè vo dè 21st Army Group (Feldmarschall Montgomery) nõch dè Schlacht im Rychswaald (bi Kleve) dè Rhy erreicht hèn. Öppè am 6. März isch Köln eroberèt worrè.

Am 7. März isch es eim US-Trupp glungè, d Ludèdorff-Brugg bi Remagè fascht uuvoseert z eroberè. Sèll hèt d Vormarsch-Blöän gänderèt. Innerhalb vo 24 Stundè hèn 8000 Soldatè dè Rhy übberquert. Am 13. März sin è "M-2 steel treadway" un è voschtärkti "heavy ponton bridge" fèrtiggschtellt worrè. Am 17. März 1945 isch d Ludèdorff-Brugg ygschtürzt.

US-Truppè hèn im März 1945 au witeri Ponton-Bruggènè baut zwûschè Nidderbreisig/Bad Hönningè un Oberwinter/Unkel übber dè Rhy, um dè Nõchschub vom rächtsrheinischè Bruggèchopf sicherzschtellè.

  • Diè längscht vo dennè, d Victor-Bridge zwûschè Nidderbreisig un Bad Hönningè, isch 1370 Fuß (420 Meter) lang gsi; si isch am 22. März 1945 um 20 Uhr in Betrièb gangè.
  • Zwûschè Kripp un Linz hèt s d „Rozisch-Blackburn-Thompkins Bridge“ gää.

Èndi Mai 1945 sin selli Behelfs-Bruggènè widder abbaut worrè (si hèn dè Schiffsvokeer vohinderèt).

I dè Nacht vom 22. uff dè 23. März isch es US-Truppè unter m General Patton, bi Nyrschtei (zwûschè Oppèheim un Mainz) glungè, èn Bruggèchopf z eroberè un bald z erwiterè. Am 23. isch è Treadway-Bridge fèrtiggschtellt worrè, am 24. März è zweiti Treadway-Bridge un è schwèri Pontonbrugg (nôcheres ). Zwûschè m 24. un èm 31. März 1945 hèn 60.000 Faarzüüg dè Rhy uff sellè Bruggènè übberquert.

Am 26. März 1945 hèn US-Pionyr nebbè dè kabuttè Rhybrugg Worms è Pontonbrugg baut, wo nõch General Alexander M. Patch „Alexander Patch Bridge“ benamst worrè isch.[4][5] Dè glych Nammè hèt è Mainzer Brugg drait, wo als Pontonbrugg bis zum 14. April 1945 beschtandè hèt, denõch isch si Behelfsbrugg gsi un 1962 abbaut worrè.

Blään für neui Bruggènè ändere

Es git è Guètachtè, „Verbesserung des Schienenpersonennahverkehrs (SPNV) zwischen Köln, Flughafen Köln/Bonn un Bonn“ für d Blaanig vo dè S 13, in Uffdrag gää vom Vokeersminischterium vom Land NRW.[6]

È Strõßèbrugg übber dè Rhy südlich vo Köln isch im Gschprôch. NRW-Vokeersminischter Michael Groschek (SPD) befürwortet dè Bau von èrè söttigè Rhyquerig. S Bauwärch wörd als Brojèkt vom Land NRW für dè Bundesvokeerswägblaan 2015 aagmeldet. Si würd d Autobaanè A 59 un A 555 mitènand vobindè un würd öppè 200 Mio Euro koschtè. [7]

Literadur ändere

  • Landschaftsvoband Rhyland (Hrsg.): Brücken über den Rhein. Köln 1996.

Weblinggs ändere

  Commons: Rhybruggènè – Sammlig vo Multimediadateie

Einzelnõchwys ändere

  1. Lange Bruck (html) In: Brueckenweb. Abgrüeft am 1. Januar 2012.
  2. www.museum-vg-eich.de. Archiviert vom Original am 7. August 2013; abgruefen am 23. September 2014.
  3. NL Wikipedia: Kuilenburgse spoorbrug
  4. www.wormser-zeitung.de 27. März 2013. Archiviert vom Original am 1. Juli 2013; abgruefen am 23. September 2014.
  5. General Alexander M. Patch Jr. Archivlink (Memento vom 10. April 2013 im Internet Archive)
  6. Archivierte Kopie. Archiviert vom Original am 9. Februar 2015; abgruefen am 23. September 2014.
  7. RP 26. September 2013: Neui Rhynbrugg bi Wesseling
  Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vu dere Version vum Artikel „Liste_der_Rheinbrücken“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.