Wänn z Hamburg oder z Berlin e Spate umgheit ... ändere

E hochditsche Text liist sich viil lichter wiä e Text uf Dialäkt, bsunders wänn dä Dialäkt noch üs ere andere alemannische Gegend kunnt un in ere Schriibung isch, wu mer nit gwehnt isch. Wäge däm het e alemannischi Wikipedia, wu dr Bapegei oder s Echo vu dr hochditsche Wikipedia macht, wennig Schangs, gläse z wäre. Des isch do hinne scho vu verschiidene gsait un gschriibe wore, so im Brofil.

Ich halt hirnloses Ibersetze un hirnloses Ibernämme vu politische Inhalt fir unalemannisch. E Enzyklopädii sott in ihrene Artikel iber politischi Aglägeheite un Persone nit im politische mainstream vu dr Berliner Republik folge, scho gar nit d alemannisch. Wänn z Hamburg e Spate umgheit, sotte mir do hunte nit an d Decki gumpe. Wu mer im mainstream ka ani kumme, han i emol am Biispiil vum Artikel „Hermann Burte“ in dr ditsche Wikipedia zeigt:

Ist die Wikipedia immer neutral? Am Beispiel des Artikels "Hermann Burte"

Mi alti Vorstellung ändere

Babel
Däm Bnutzer sy Muetersprach isch Alemannisch.


de-4
Dieser Benutzer beherrscht Deutsch auf Muttersprache-Niveau.
en-2
This user is able to contribute with an intermediate level of English.
fr-2
Cette personne sait contribuer avec un niveau moyen en français.
tr-2 Bu kullanıcının Türkçe'si orta seviye dedir.
el-1
Ο χρήστης έχει μικρή κατανόηση της Ελληνικής γλώσσας.


Albärt het mi Grossvatter gheiße, s isch mi zweite Vornamme. Mi Mueter heißt Albertine (sag: Albrdiinä). Bi uns im Dorf kännt mer mi as Noth Harald.

Dialäkt: Oberrhiinalemannisch (Kaiserstuehl)

Ich schriib im Kaiserstiähler Dialäkt - dä ghert zum Oberrhiinische Alemannisch.

Üsser in dr alemannische Wikipedia schaffi alli Dag no 8 Stund im e Beruef, ass mi Familiä ebis zu bisse het. I gang aü no unter d Lit - am Liäbschte unter diä eigene un unter anderi Alemanne. Wäge däm weiß i aü nit ständig, was in dr Wikipedia laüft - s het scho Zitte gä, wuni e Diskussion, e Änderung oder suscht ebis erscht e baar Dag speter oder gar nit mitbikumme hab.
S kunnt aü vor, ass i emol üsbrännt bi oder mi in dr Wikipedia vergelschtere loss - dur ändlosi Diskussione oder gleinligi Gritelei. Do kas sii, ass i emol e zitlang dr Bättel ani wirf.

Mich intressiärt Sproch, Gschicht, Gegewartsbolitik un des un säll. Zu däm schriib i eigini Artikel - fascht niä Ibersetzunge, mini Quälle sin meischtens identisch mit dr Literatür, wu ni agib. Wäge däm kas sii, ass i fir e Artikel e baar Däg (= Obe) oder e baar Wuche brüch.
Ich mein aber, ass gueti Ibersetzunge vu guete Artikel alliwiil no besser sin wiä üs em hohle Büch iber Sprochwisseschaft usw. drhär z fantasiäre, was es ab un zue git.
I bi kei große EDV-Blicker, due aber diä zum Deil immens Arbet arg schetze, wu unseri Ammanne (Adminischtratore) im Hintergrund leischte. Im e Afall vu Greßewahnsinn un Sälbschiberschätzung han i mi aü emol esälber zum Ammann wehle lo.

I bi drfir, ass mer e baar Mindeschtstandard iihalte, was dr Inhalt un d Sproch abetrifft, lueg verschiidini Diskussionsbiiträg vu mir. Fir dr Inhalt isch s Brofil e gueti Richtschnuer, fir d Sproch empfihli Wiä schriib ich guets Alemannisch?.
Ich sälber gump do drbi aü iber mi Schatte: In minem Dorf sin e baar Forme nooch am Hochditsche - ich schriib aber goh anstatt geh, han anschatt hab - also i han welle goh anschatt i hab welle geh. In Artikel, wu zentrali alemannischi Theme hän, schriib i unter Umständ Hoffnig anstatt Hoffnung. Diä baar fätte Forme sin keini Erfindunge vu mir, s git si alli in dr Nochberschaft.

In dr Schriibung folg ich in dr Grundsätz, wu uf däre Sitte bschriibe sin.

Ass Alemanne iber d Gränze wäg am Brojekt Alemannischi Wikipedia mitmache, isch e großartigi Sach! Wämmer alli numme im eigene Saft brote, geh-mer unter!

Mini Bilder-Arbete ändere

D Bilder, wu ich gmacht un nufglade han oder Bilder, wu ich bsorgt un nufglade han, findsch do: Im Albärt si Bilderbuech

Mini Artikel-Arbete ändere

Do isch e Üswahl vu Artikel, wu vu mir aglegt sin un ich dr Hauptautor bi oder gsii bi (a) un vu Artikel, wu anderi agfange hän, wu aber vu mir stark beiiflusst (b) wore sin:

Grammatik:
Alemannische_Grammatik (a), Alemannischer Satzbau (a), Diphthong (a), End-n-Abfall_im_Alemannischen (a), Entrundung (a), Genitiv (b), Partizip (a), Relativsatz (a), Palatalisierung (a)

Sproch:
Dialekt (b), Sprache (b), Standardsprache (a), Jugendsprache (a), Hochalemannisch (a), Höchstalemannisch (a), Oberrheinalemannisch (a), Schwäbisch (b), Südbadisch (a), Pennsylvaniadeutsch (a), Kreolsprachen (a), Tsakonisch (a), Kaiserstühler Dialekt (a), Alemannisch (b)

Rund um d Sproch:
Schwobifying_Proxy (a), Wiä_schriib_ich_guets_Alemannisch? (a), Transkriptionssystem_(Sprachatlanten) (a), Sprachatlas_der_deutschen_Schweiz (a), Sprachatlas_von_Bayerisch-Schwaben (a), Südwestdeutscher_Sprachatlas (a), Vorarlberger_Sprachatlas (a), Badisches_Wörterbuch (a), Muettersproch-Gsellschaft (b), Alemannische Grammatiken (a), Opfinger Wörterbuch (a), Sür un Siess (a), Elsässisches Volkstheater (a)

Alemannischi Dichter un Schriftsteller:
Johann Peter Hebel (b), Georg Thürer (a), Elisabeth Walter (a), Raymond Matzen (a), Richard Gäng (a), Nathan Katz (a), August Corrodi (a), Werner Marti (a)

HERMANN BURTE (b) un Artikel, wu dert drzue ghere:

Gschicht:
Alemannen (b), Der_Alemanne (b), Altalemannisch (b), Althochdeutsche_Dialekte (a), Notker_Labeo (a), Verbrüderungsbuch (a), Armer_Konrad (a), Bundschuh (a), Otto_Feger (a), Janitscharen (a), Alamannische Steinkistengräber (a), Alamannische Reihengräberfelder (a), Versailler Vertrag (a), Freiburger Kreis um Karl Färber (a), Freiburger Konzil (a), Komplott-Prozess (a), Colmarer Kreis (a)

Gsellschaft:
Alemannischer_Separatismus (b), Demographische Katastrophe (a), Jugendwahn (a), Autonomismus (a)

Geografischs:
Belchen_(Schwarzwald) (b), Mackenheim (a), Oberrotweil (a),

Zitschrifte un in Zitschrifte:
Alemannisch_dunkt_üs_guet (a), D'Heimet_(Zeitschrift) (a), Land_un_Sproch_(Zeitschrift) (a), Hinkender_Bote (a), Alemannische Kolumnen (a), Rot un Wiss (Zeitschrift) (a)

Persone:
Gölä (a), Rupert Gießler (a), Walther Rathenau (a), Dietrich Schwanitz (a), Reinhold Schneider (a), Hans Filbinger (a), Othmar Schoeck (a), Adolf Hitler (b), Max Josef Metzger (a), Robert Burns (a), Joseph Rossé (a), Jean-Jacques Waltz (b)

Sunschtigs:
Rappen (a), Christkind (a), Nikolaus_(Gabenbringer) (a), Nikolaus-Begleiter (a), Weihnachtsgeschichte (a), Weihnachtsmann (a), René Schickele-Gesellschaft (a), Alsatia-Verlag (a), Schulschwestern von Rappoltsweiler (a), Das Vaterunser (a), Der Kreuzweg (a)

Mi Elsass-Portälili ändere

 

Diä Artikel ibers Elsass un sini Lit sin alli scho obe ufgfiährt; do sin si nomol gsammlet.

Mi Heimsitte ändere

Wär diä un alli andere Artikel uf dr Alemannische Wikipedia gläse het un nonit gnue het, ka uf miinere Heimsitte witterläse: Im Noth Harald si BRIÄF ÜS ALEMANNIÄ


xy